________________
ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਵਿਚ ਵੈਦਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਰੇ ਮਤਭੇਦ ਨਹੀਂ । ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਜੈਨ ਪਰੰਪਰਾ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਾਸ਼ਵਤ ਹੈ । ਬੁੱਧ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਵਿਚ ਅਵਤਾਰਵਾਦ ਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਬਹੁਤ ਪਿਛੋਂ ਆਈ ਹੈ ।
ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਧਾਰ ਆਤਮਾਵਾਦ, ਜੀਵ ਅਜੀਵ, ਪਾਪ, ਪੁੰਨ, ਸ਼ੰਵਰ ਨਿਰਜਰਾ, ਆਸਰਵ, ਬੰਧ, ਮੋਕਸ਼, ਛੇ ਲੇਸ਼ਿਆ ਕਰਮਵਾਦ ਅਨੋਕਾਂਤਵਾਦ ਅਤੇ ਈਸ਼ਵਰ ਵਾਦ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹਨ । ਜੈਨ ਤੀਰਥੰਕਰ ਅਰਧ ਮਾਗਧੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁਖ ਚੇਲੇ ਗਣਧਰ ਸੂਤਰ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹੋ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ । ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸੁਨਿਹਰੀ ਤੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਸ਼ਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਵੈਸ਼ਾਲੀ ਜਿਹੇ ਗਣਤੰਤਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ । ਸਾਰਾ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ । ਉਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਹਿੱਤ ਅਤੇ ਕਲਿਆਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਭ ਕੁਝ ਤਿਆਗ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਹ ਲਿਆ । ਉਨ੍ਹਾਂ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੋਹ ਜੰਜਾਲ ਛੱਡ ਕੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ । 30 ਸਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ 72 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਦਾ ਅੰਤਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਨਿਰਵਾਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੰਤਾਂ ਜਨਮਾਂ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪੁਰਾਤਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁਖ ਜੀਵਨ ਚਰਿਤਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਚਾਰਟ ਰਾਹੀਂ ਕਰਵਾਵਾਂਗੇ । ਨਾਂ ਪੁਸਤਕ ਲੇਖਕ ਦਾ ਨਾਮ
ਸਮਾਂ
ਭਾਸ਼ਾ
ਅਰਧ ਮਾਗਧੀ
ਉਹੀ
5-6 ਸਦੀ ਈ. ਪੂ.
ਉਹੀ
ਓ
ਉਹੀ
ਉਹੀ
1. ਅਚਾਰੰਗ ਸੁਤਰ ਭਗਵਾਨ ਸੁਧਰਮਾ ਸਵਾਮੀ 2. ਅਚਾਰੰਗ ਸੂਤਰ ਦਾ | ਉਹੀ
ਦਿਵਿਆ ਸਕੰਧ 3, . ਸੂਤਰ ਕ੍ਰਿਤਾਂਗ
ਉਹੀ 4. ਸਥਾਨਾਂਗ
ਉਹੀ 5. ਸਮਾਵਾਯਾਗ 6. ਭਗਵਤੀ ਸੁਤਰ 7. ਗਿਆਤਾ ਧਰਮ ਕਥਾਂਗ 8. ਉਪਾਸਕ ਦਸ਼ਾਂਗ
ਉਹੀ 9. ਅੰਕਿਤਸ਼ਾ . 10. ਅਣੂਤਰੋ ਪਾਤੀਕ 11. ਵਿਪਾਕ ਸੂਤਰ 12. ਔਪਪਾਤਿਕ ਸੂਤਰ
ਉਹੀ ਉਹੀ
ਉਹੀ
ਉਹੀ
ਉਹੀ
ਉਹੀ
ਉਹੀ
bbcp|D
ਉਹੀ
ਉ ਉ ਉ @
ਚ