________________
-
-
-
-
प्रियदशिनी टोका म २२ नेमिनाथचरितनिरुपणम मृगाङ्कः न कदाप्पकमृग परित्यजति, नचापि समुद्रो वडवानलम् । एवं सत्यपि सुभग ! यदि मा परित्याज्यामे। मन्यसे, तर्हि विवाहस्वीकारविडम्बनया मा स्थ विडम्बितमानसि । यहा नास्त्यन तब मनागपि दोपः। षय ममेर दोपो यत्मदुर्लभे मरत्यनुरक्तदया जाता। वापसी यदि इसेऽनुरक्ता भवति, तत् वस्या एव दापः । अये भुवनमुन्दर ! त्वया परित्वक्ताया मम रूप कलाऔरल लावन्य यौरन कुल सर्वे विफलमेव । हे प्राणप्रिय ! तर वियोगव्यथाभिर्मम माणा उत्क्रामन्तीव, हृदय निश्यक्तीव, वक्ष. म्थल स्फुटतोष, वपुश्वेद सलतीर । है करुणाकर । मयि कयमकरुणोऽसि, रस मा स्ववियोगजनितापद्भ्य ! अये । भी अपने भाश्रित हुए मृगका परित्याग नहीं करता है और न समुद्रने आजतक वडवानल का परित्याग ही किया है। यदि आपकी दृष्टि मे में परित्याग करने के योग्य ही थी तो फिर आपने विवाह की स्वीकृति रूप विडम्बना से मेरी विडम्यना क्यों की । अथवा और अधिक क्या कहू आपका तो इसमें थोडा सा भी दोष नहीं है। दोष तो मेरा ही है जो में आप जैसे अत्यत दुप्प्राप्य व्यक्ति में अनुरक्त बनी। कागली यदि हँस में अनुरक्त रोती है तो यह दोष हस को न देकर कागली को ही दिया जाना है। हे त्रिभुवन सुन्दर ! मापने जय मेरा परित्याग ही कर दिया है तो अब मेरा रूप, कलाकौशल, लावण्य, यौवन एघ कुल ये सन ही विफल है। हे प्राणप्रिय ! अब रहो वथा यीं आपकी वियोग व्यथा से मेरे प्राण निकल रहे है, सृदय फटता है, वक्षःस्थल फट रहा है और यह शरीर जल रहा है। हे-करुणाकर ! जब तुमने पशुओं पर इतनी ऊंची दया दिखलाई है तो फिर मेरे ऊपर જઓ! ચદ્રમા કદી પણ પિતાના આશ્રિત જન મૃગને પરિત્યાગ કરતા નથી તેમ સમુદ્ર પણ આજ સુધી વડવાનલને પરિત્યાગ કરેલ નથી જે આપની દૃષ્ટીમાં હું પરિત્યાગ કરવા યોગ્ય જ હતી તો પછી આપે શા માટે વિવ હ કરવાનું સ્વીકારીને મારી વિટ બના કરી. આથી વધુ શુ કહે છે આપને તે આમા છેડે પણ દેવ નથી દે તો મારે જ છે કે, આપના જેવા પ્રાપ્ત ન કરી શકાય તેવી વ્યકિતમાં અનુરકત બની કાગડી જે હસમાં અનુરકત બને તે તેમા હસનો ? નથી પરંતુ કાગડીને જ દેશ છે કે ત્રિભુવન સુ દર! આપે જ્યારે મારે પરિત્યાગ કરી દીધું છે તે, હવે મારૂ રૂપ, કલા કૌશલ, લાવય યોવન અને કુળ એ મઘજી નામ છે હે પ્રાણપ્રિય'હવે હું શું કરું ? આપના વિયેગની વ્યથાથી મારો પ્રાણ નીકળે રહ્યો છે હદય ફાટે છે, વક્ષ સ્થળ ફટે છે, અને મારૂ આ શરીર બળી રહ્યું છે હે કરૂણા છે ત્યારે તમેએ પશુઓ ઉપર આટલી અગાધ દયા બતાવી તે પછી