________________
३४१
प्रियदर्शिना टीका अ १८ द्विमुसराजकथा
दाऽऽस्मानमण्डपे सिंहासनस्थितो राजा देशान्तरादागत दुत गौतुमात् पृष्टयान्-त्वयाऽनेकराज्यानि दृष्टानि । स्थय, तेषु किं वैशिष्टयमस्ति, यन्मम राज्ये नास्ति । तेनोक्तम्-राजन् । भाद्राज्ये चित्रशाला नास्ति । तद्ववचन श्रुत्वा राजा गृहनिर्माणकलाभिवान् शिल्लिनः समाहृय प्रोवाच युप्माभिर्म मार्थेऽभूतपूर्वा चित्रशाला करणोया' तेऽपि 'आदेश प्रमाणम्' इत्युक्त्वा गुभे दिने चित्रशालानिर्माणेन्छया भुव ग्वात कत्तुं प्रारेभिरे । खात खनद्भिस्तै. पञ्चमदिवसे तम्माद् भूतलात् तेजसा भासमान रत्नमय मुकुट लब्धम् । तत रिल्पिनस्तद्वत्तान्त राजे निवेदितवन्त । राजाऽपि परिवारेण सह सहर्पस्त मोगते हुए अपना समय आनद के साथ व्यतीत करते थे। एक समय की बात है कि आस्थानमडप में बैठे हुए राजाने देशान्तर से आये हा एक दूत से कौतुक के साथ पूछा-तुमने तो अनेक राज्य देखे हे कहो उनमे ऐसी क्या विशिष्टता देखी हैं जो मेरे राज्य में तुमको दिखलाई न पडतो हो । राजाकी बात सुनकर दूतने कहा-महाराज आपके राज्य में चित्रगाला नहीं है। दृतकी बात सुनकर राजाने गृह निर्माण मे विशेप अभिज्ञ शिल्पियों को बुलवाकर उन से कहा-आपलोग मेरे लिये एक अभूतपूर्व चित्रशाला निर्मित करे। शिल्पियोंने राजाकी आज्ञा प्रमाण कर चित्र शाला बनाने का कार्य प्रारभ किया। सब से पहिले उन्होंने नीव ग्बोदी। पाचवे दिन उन लोगों को तेज से चमकता हुआ एक रत्नमय मुकुट वहा मिला। यह बात शिल्पियोने राजा से प्रकट की। राजाने भी बडे આન દ વીવિતાવતા હતા એક સમયની વાત છે 5, જ્યારે આ સ્થાનમ ડપમાં બેઠેલા રાજાએ દેશાતરથી આવેલા એક દૂતને કૌતુકની સાથે પૂછયું, તમોએ તે અનેક રાજ્ય જોયા છે તે કહા ! એમાં કઈ વિશિષ્ટતા જોઈ કે, જે મારા રાજ્યમાં તમારા જોવામાં આવતી ન હોય રાજાની વાત સાંભળીને દૂતે કહ્યું, મહારાજ ! બાપના રાજ્યમાં ચિત્રશાળા નથી દૂતની વાત સાંભળીને મજાએ ગૃહનિર્માણમાં અત્યત જાણકાર એવા શિપિઓને બોલાવીને તેમને કહ્યું, તમે લેકે મારા માટે એક સર્વાગ સુદર એવી ચિત્રશાળા તૈિયાર કરે રાજાની આજ્ઞાને માનીને શિકિ એએ ચિત્રશાળા બનાવવાનો પ્રારંભ કર્યો સહુથી પહેલા તેમણે પાયે એવો આ કામ પાચ દિવસ સુધી ચાલ્યું પાચમાં નિવસે તેમને ત્યાથી તેજથી ચમના રનમય મુગટ ખોદકામમા મળે આ વાત શિપિઓએ રાજાની પાસે જઈને કહી રાજાએ અત્યંત હર્ષથી સપરિવાર આવીને તે મુગટને લીધે અને શિકિપ