________________
--
-
प्रियदर्शिनी टोका अ८ करफण्डराजस्था करकण्डूस्तान् ब्राह्मणानुवाच-भो ब्राह्मणाः ! गृय मा 'मातङ्ग' इति कृत्वाऽपि क्षितवन्तः । अतस्तदपराविशुदध्या राधानकरास्तव्या. सरेऽपि चाण्डाला युप्माभिः सस्कृत्य ब्राह्मणा. कार्याः । यतो जातिव्यवस्था सस्काराधीना । इति करकण्डूनचन श्रुम्बा भीता ब्राह्मणास्तान् चाण्डालान् सस्कृत्य ब्राह्मणान् कृतरन्त । इत्य करकण्डा: सानपि चाण्डालान् ब्राह्मणानकरात् । उक्त
"दधिवाहन पुत्रण, राज्ञा च करकडूना ।
वाटपानकवास्तव्याचाण्डाला ब्राह्मणा' कृता' ॥ इति ॥ त प्राप्त राज्य श्रुत्वा स दण्डनरेदी ब्राह्मण. समागत्य प्राक्तवान्-म्बपतिज्ञामनु मृत्य भरता महामेको ग्रामो दातव्य' स प्रारक ग्राम तुभ्य ददामि। तदा
आदि जनोंने मिलकर अच्छी तरह से उसका राजाके पद पर अभिषेक किया। तर करकण्डूने उन ब्राह्मणों से कहा-मो ब्राह्मणों ! आप लोगोंने जो मेरा मातग नमझकर तिरसार किया है, उसके प्रायश्चित्त रुप मे अब आप लोग वाटधानस के रहनेवाले जो मातग हैं उन सब को शुद्ध कर ब्राह्मणवर्ण में स्थापित कर लें क्यों कि जातिव्यवस्था सस्काराधीन है। करकड्र के इस प्रकार वचन सुनकर उन ब्राह्मणोंने राजा के भय से उन चाडालको शुद्धि करके ब्राह्मण बना यिा। यही बात-~
"दधिवाहनपुत्रेण, राजा च कर कद्रना।
_वाटधानकवास्तन्याश्चाण्डाला ब्राह्मणा कृता" इति ॥ इस श्लोक द्वारा कही गई है। जब "करकण्डू राजाके पद पर अभिविक्त हो चुका है" यह बात उस पहिले के दण्डच्छेदी ब्राह्मणने सुनी तो आकर उसने फरकण्डू से कहा-राजन् ! आप अपनी प्रतिज्ञात આપીને તેને વધાઈ આપી આ પછી કરકન્ડના નગરમા વાજતે ગાજતે પ્રવેશ કરાવ્યો સચિવ સામ ત વગેરેએ મળીને સારી રીતે તેને રાજાના પ- ઉપર અભિ કર્યો ત્યારે કકડૂએ તે બ્રહાણેને કહ્યુ , હે બ્રાહ્મણે આપ લે કે એ મારે માત ગ સમજીને જે તિરસ્કાર કરેલ છે તેના પ્રાયશ્ચિત્ત રૂપમાં આપલોક વાટધાન૪ના રહેવાવાળા જે સઘળા માત ગ છે બધાને શુદ્ધ કરીને બ્રાહ્મણ વર્ણમા સ્થાપિત કરી દે કારણ કે, જાતિ અવસ્થા સંસ્કાર આધિન છે કરકન્વના આ વચનને સાભ ળાને રાજાના ભયથી તે ચાડાની શુદ્ધિ કરી તેમને બ્રાહ્મણ બનાવી દીધા આ વાત---
"दधिवाहनपुत्रेण, राज्ञा च करकण्डूना ।
वाटधानकवास्तव्या, थाडाला ब्राह्मणा कृताः ।। इति । આ શ્લેકથી કહેવામા આવેલ છે જ્યારે “કરકન્દુ રાજાના પદ ઉપર સ્થાપિત કરાઈ ચુકેલ છેઆ વાત પહેલાના દડર છેદિ બ્રાહાણે સાભળી તે આવીને તેણે કરકન્વેને કહ્યું, રાજન્ ! આપ આપની પ્રતિજ્ઞાવાળી વાતને યાદ કરીને મને એક