________________
प्रियशिनी टीका अ०३ गा० ९ श्रद्धादौलभ्ये क्रियमाणतविषयकविचार ६६९
अस्यानुमानमयोगधेत्यम्-यद् येनाविनाभृत न तत् एकान्तेन भिड्ते, यथा वृक्षत्वात् धवत्वम् । एव कृतत्वाग्निाभूत क्रियमाणत्वमपि कृतत्वाद् नैकान्ततो भिन्नमिति गोध्यम् । हे आर्य। एतत् प्रवचनरहस्य मन्यस्व ।
पुनस्ते स्थिनिराः प्रोचुः-- . आर्य ! क्रियमाण कृतमिति सर्वज्ञस्य वचन प्रमाणमेव । यत्तु भवता मोच्यतेसर्वज्ञोऽप्यनृत वदतीति, तत्सता न अवणीयम् , तत् सत्य वचन मा दूषय । अनेन दुष्कर्मणा ससारकानने भवतो भ्रमण मा भूत् , एकस्यापि जिनोक्तवचनस्योत्थापने जनो मिथ्यात्व लभते, तस्मादिद शीघ्रमालोचय ।
इसका साधक अनुमान इस प्रकार है-जो जिससे भिन्न होकर नहीं रहता वह उससे एकान्तत भिन्न नहीं होता, जैसे वृक्षत्व से धवत्व एकान्ततः भिन्न नही है। उसी प्रकार कृनत्व से एकान्तत. भिन्न हो कर क्रियमाणत्व भी नहीं रहता। ऐसा समझना चाहिये। अतः ' क्रियमाण कृतम्' यह भगवद्वचन सर्वथा सुसगत है । इसलिये हे आर्य! यह प्रवचन का रहस्य है इसको आप मानो।
फिर उन स्थविरों ने कहा-आर्य । “क्रियमाण कृतम्" यह जो सर्वज्ञ भगवान् का वचन है वह प्रमाण ही है। इसलिये आप जो ऐसा कहते हैं कि "सर्वज्ञ भी झूठ बोलते हैं" सो आपका यह अवर्णवादरूप कथन सज्जनों को सुनने के योग्य नहीं हो सकता है। भगवान सर्वज्ञ का वचन तो त्रिकाल में भी दूपित नही होता है, इसे आप दूपित करने की कैसे चेष्टा करते है। जो इस प्रकार की दुश्चेष्टा करते हैं वे उससे उत्पन्न होनेवाले दुष्कर्म के प्रभाव से ससाररूपी कानन-अटवी
એનુ સાધક અનુમાન આ પ્રકારનું છે-જે જેનાથી ભિન્ન બની નથી રહેતા તે તેનાથી એકાન્તત ભિન્ન દેતા નથી જેમ વૃક્ષથી તેના બીજા ભાગે એકાન્તત ભિન્ન નથી એજ રીતે કૃતત્વથી એકાત્તત ભિન્ન થતા ક્રિયમાણત્વ પણ २हेतु नथी से समान माथी “क्रियमाण कृतम् " मा भगवान क्यन સર્વથા સુસ ગત છે આ માટે તે આર્ય! આ પ્રવચનનું રહસ્ય છે તેને આપ માનો
शथे स्थविशय यु-भाय। “क्रियामाण कृतम्" मा सर्व ભગવાનનું વચન છે તે પ્રમાણે જ છે આથી આપ જે એવું કહે છે કે, “સર્વજ્ઞ પણ જુહુ બોલે છે” આપનું એ અવર્ણવાદરૂપ વચન સનેએ સાભળવા એગ્ય નથી ભગવાન સર્વસનું વચને તે ત્રણકાળમાં પણ દૂષિત નથી હોત એને દૂષિત કરવાની આપ કઈ રીતે ચેષ્ટા કરી શકે? જે આ પ્રકારની બેટી ચેષ્ટા કરે છે, તે એનાથી ઉત્પન્ન થનાર દુષ્કર્મના પ્રભાવથી