________________
सुन्दरबोधिनी टीका अ. १ जम्बूस्वामीवर्णनम्
१५ तत्र 'सप्तोत्सेध' इति-सप्तहस्तोच्छ्रायः सप्तहस्तपमितोच्छ्रितदेहः । 'वज्रे' त्यादि-चन-कीलिकाकारमस्थि, ऋषभः तदुपरिपरिवेष्टनपट्टाकृतिकोऽस्थिविशेषः, नाराचम्-उभयतो मर्कटवन्धः, तथा च-द्वयोरस्नोरुभयतो मर्कटवन्धनेन वद्धयो पट्टाकृतिना तृतीयेनाऽस्ना परिवेष्टितयोरुपरि तदस्थित्रयं पुनरपि दृढीकर्तुं तत्र निखातं कीलिकाकारं वज्रनामकमस्थि यत्र भवति तद् वज्रऋषभनाराचम्, तत् संहनन-संहन्यन्तेढीक्रियन्ते शरीरपुद्गला येन तत् संहननम् अस्थिनिचयो यस्य स वज्रऋषभनाराचसंहननः ।
'कनके ' त्यादि-कनकस्य-सुवर्णस्य पुलका खण्डम् , तस्य निकषा= शाणनिघृष्टरखा, 'पद्म'-शब्देन पद्मकिचल्कं गृह्यते, पद्म = पद्मकिञ्जल्कं च, तद्वद् गौरः, इति । यद्वा-कनकस्य सुवर्णस्य पुलका सारो वर्णातिशयस्तत्प्रधानो यो निकपः-शाणनिघृष्टसुवर्णरेखा तस्य यत् पक्ष्म = बहुलत्वं तद्वद् गौर:= शाणनिघृष्टानेकसुवर्णरेखावच्चाकचिक्ययुक्त गौरशरीरः, 'उग्रतपा'इति-उग्रं-उत्कृष्टं प्रवृद्धपरिणामत्वात्पारणादौ विचित्राभिग्रहत्वाच्च अप्रधृष्यमनशनादि द्वादशविधं तपो यस्य स तथा, तीव्रतपोधारीत्यर्थः । 'तप्ततपा'इति-येन तपसा ज्ञानावरणीयाधष्टकर्म भस्मीभवति तादृशं तपस्तप्तं येन स तथा, कर्म निर्जरणार्थतपस्यावान् । 'दीप्तपाः' इति-दीप्तं-जाज्वल्यमानं तपो यस्य स तथा वहिरिव कर्मवनदाहकत्वेन, ज्वलत्तेजस्वीत्यर्थः, उदारः = सकलजीवैः सह मैत्रीभावात, 'घोर' इति-परीपहोपसर्गकपायशत्रुप्रणाशविधौ भयानकः, 'घोरव्रत' इति-घोरं कातरैर्दुश्चरं व्रत-सम्यक्त्वशीलादिकं यस्य स तथा, 'संक्षिप्तविपुले' त्यादि
सूत्रकार फिर जम्मू स्वामीका वर्णन करते हैं जो मम चतुरन संस्थानवाले थे, जिनके शरीरकी अवगाहना सात (७) हाथ की थी, वऋषभनाराच संहननके धारी थे,
___ कसौटी पर घिसी हुई स्वर्ण रेखाके समान, तथा फसलकेशरके समान गौर वर्ण थे । उग्र तपस्वी थे । तीव्र तपके करनेवाले देदीप्यमान तपोधारी थे । षटकायोंके रक्षक होनेसे उदार थे,
સૂત્રકાર વળી જ બૂસ્વામીનું વર્ણન કરે છે-જે સમચોરસ સ સ્થાનવાળા હતા, જેના શરીરની અવગાહના સાત(૭)હાથની હતી, વજ ત્રાષભનારા સ ઘણુવાળા હતા,
કસોટી ઉપર ઘસેલી સુવર્ણ રેખા સમાન તથા કમલ-કેશર સમાન જેને ગોર વર્ણ હતો. ઉગ્ર તપસ્વી હતા નીવ્ર તપ કરવાવાળા દેદીપ્યમાન પધારી હતા છ કાયાના રક્ષક હોવાથી ઉદાર હતા, પરિષહ ઉપસર્ગ કષાયરૂપ શત્રુનો વિજય કરવામાં