Page Text
________________
-
-
प्रनव्याकरणसूत्र पुराने धान्य ओदन आदि अन से निष्पन्न हुए आहार को लेनेका जिनका नियम होता है घेचिरमाहारी मुनि है। यतादि के मयध से वर्जित हुए रूखे लूखे आहार को लेने का जिनका नियम होता है वे रूक्षागरी मुनि हैं । बदरी फल घोर के पिसे हुए चूर्ण आदि का, तया कुलधी कोद्रव आदि से घने हुए आहार का जो सेवन करते हैं वे तुच्छारारोमुनि है । इसी तरह अन्त आहार से जो जीते है वे अन्तजीवी, प्रान्त आहार से जो जीते है वे मान्तजीवी, रूक्षाहार से जो जीते है चे रूक्षजीवी, तुच्छाहार से जो जीते है वे तुच्छजीवी मुनि है । अगन आदि की प्राप्ति होने पर अथवा नहीं होने पर जिनकी बाहिरी चेष्टा में-मुम्ब में चक्षुरादि इन्द्रियों में म्लानता नहीं आती है वे उपशान्तजीवी मुनि है। तथा अन्तरग में जिन साधुओं के आहार आदि की अप्राप्ति में क्रोधा दि कपायो का उपशमन रहता है वे प्रशान्तजीवी मुनि है । दोपवर्जित अन्नादि के खाने से हो जो अपना जीवन निर्वाह करते है विविक्तजीवी मुनि है । क्षीर-दुग्ध,मधु शर्करा आदिमधुरद्रव्य और सर्पि धृत,इनपदार्थीका जो आहार नहीं करते है वे अक्षीरमधुसर्पिक मुनि है । मद्य और मास का आहार नहीं करने अमद्यासाशिक मुनि कहलाते है । जो अतिशयरूप તેમને અ ને કહે છે જેમાં રસ હોતે નથી એવા જૂના ધાન્ય, ચેખા આદિ અન્નમાથી તૈયાર થયેલ આહાર લેવાના નિયમવાળા મુનિઓને વિસાણા કહે છે ઘી વિનાને લુખો આહાર લેવાને જેમને નિયમ છે તેમને હાર મુનિ કહે છે બાર આદિ ફળોનું ચૂર્ણ આદિતથા કળથી,કેદરા વગેરેમાંથી બનેલાઆહારનું જે સેવન કરે છે તેમને તુઠ્ઠારી કહે છે, એ જ પ્રમાણે અન્ત આહારથી જે જીવે છે तभर अन्तजीवी, प्रान्त माहारथी रे वे छ भने प्रान्तजीवी, ३क्ष मालाરથી જે જીવે છે તેમને બીવી અને તુચ્છ આહારથી જે જીવ છે તેમને સુનીવર મુનિ કહે છે ભેજન આદિ પ્રાપ્ત થાય કે ન થાય છતા પણ જેમની મુખમુદ્રામા, ચક્ષુરાદિ ઈન્દ્રિમાં પ્લાનતા દેખાતી નથી તેમને ૩૫ ન્તિવી મુનિ કહે છે તેવા અન્તર ગમાં જે સાધુઓને આહારાદિની એપ્રા મિમા કોઠાદિ કષાયોનુ ઉપશમન રહે છે તેઓ કાતરી મુનિ છે, દોષા રહિત અન્નાદિ ખાઈને જ જે પિતાને જીવન નિર્વાહ ચલાવે છે તેમને વિવિ #જીવી મુનિ કહે છે ક્ષીર-દૂધ, મધુ-સાકર આદિ મધુર દ્રવ્ય તથા સપિત એ પદાર્થોને જે આહાર નથી કરતા તેમને અક્ષરમપુર મુનિ કહે भय भने भासने मा२ ४२ता नथी तभने अमद्यम न
| SR No. | 009349 |
| Book Title | Prashna Vyakaran Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1962 |
| Total Pages | 1106 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_prashnavyakaran |
| File Size | 36 MB |