________________
राजप्रश्नीयसूत्र प्रसिद्धः । वञ्चन परप्रतारण माया परवञ्चनवुद्धिः, निकृतिः गृढमाया, कूटम् गूढमायाच्छादनार्थ मन्यमायाकरणम्, ऋपट वेषभापाविपर्ययकरणम्, एपां , यः सातिसम्मयोगः पण व्यापार तेन बहुल:-व्याप्तः, लथा-निश्शील = . शीलव जितो ब्रह्मचर्यरहितत्वात, नितातरहितो हिलादिविरत्यभावात, निगुणगुणरहित:-क्षान्त्यादिगुणाभावात, निर्यादा मर्यादारहित:-परस्त्रीपरिवर्जनादिरूप मर्यादारहितत्वात, निष्प्रत्याख्यानपौपधोपवास: प्रत्याख्यानपौषधोपचास वर्जितः, तथा-बहूनां द्विपद-चतुष्पद मृगपशुपक्षिसरीसृपाणी, तंत्रद्विपदा: मनुष्या-दासीदासादयः, चतुष्पदाः ये मृगा: आरण्याः, पशवो-ग्राम्या गवादयश्च ते-चतुष्पदंमृगपशवः, पक्षिणः-प्रसिद्धाः, सरीसृपा भुजोरुभ्यां सर्पणशीली गोधादयः, एषां पदानामितरेतरयोगद्वन्द्वः, तेषां घाताय-विनाशनाय घाय-ताडनाय उच्छेदनाय-निमलनाय अधम केतुः अधम रूपकेतुग्रह इव समुत्थितः समुद्गतः। केतुग्रहे समुदिते सति लोके विप्लवो भवति, तथैवास्मिन नृपतौ शासके सति जनपदे त्रासो वर्तते। तथा-स गुरूणां नो अभ्युत्तिष्ठति-आगच्छतो गुरुन्-मातापित्रादीन् दृष्ट्वा तेषामादर फनु न
अभ्युत्थीती भवति, तेषु-पित्रादिगुरुजनेषु विनयं नो प्रयुके विनययुक्तो न - भवतिः तथा-स प्रदेशी राजा स्वकस्यापि च जनपदस्य केकयाई जनपदस्य
खल करभत्ति-करात करंगृहीत्वा यो भरः प्रजानां पालन तद्रूपा या
सिस्तों सम्यक् याथातथ्येन न प्रवर्तयतिन विदधाति । स्वजनपदस्थापि : रक्षणकर्मणि समुधुक्तो न भवतीत्यर्थः ॥१.० ९९॥ 3 . मूलम्-तस्स णं पएलिस्ल रन्नों सूरियकता नाम देवी
होत्था, सुकुमालपाणिपाया धारिणी वण्णओ। पएसिणा रन्ना सद्धिं अणुरता अविरत्ता इडे लदे रूवे जोव विहरइ ॥ सू० १०० ॥ ..छाया--तस्य खल प्रदेशिनो राज्ञः सूर्य कान्ता नाम देवी आसीत,
सकमालपाणिपादा धारिणीवर्णकः । प्रदेशिना राज्ञा सार्द्धम् अनुरक्ता ... अविरक्ता इष्ठान् शब्दान् रूपाणि याचद विहरति ॥० १०० ॥ .. . 'तस्स पएसिस्स रन्नो' इत्यादि।
चार्थ--(तस्स णं पएसिस्स. रनो) उस प्रदेशी राजा की (सरियकाता नाम देवी होत्या) सूर्यकान्ता नामकी रानी थी (सुकुमालपाणिपाया
'तस्स ण पएसिस्स रन्नो' इत्यादि । ।
सूत्रार्थ:-(तस्सपएसिस् रनो) ते अशी राजनी..(सरियकता नाम देवी होत्था) सूर्य:ial नामे राणी ती. (सुकुमालपाणिपाया धारिणी वणओ)
- ...
.......