________________
१४२
राजप्रश्नीयसूत्रे केबलिपज्ञप्त' धर्म मणतायै श्रोतु न लभते-इति चतुर्थ स्थानम् ४। सम्प्र. श्युपसंहरन्नाह-एतैश्चतुर्भिः स्थानः खलु चित्र ! जीवः केवलिपक्षप्तं धर्मश्रवणताय श्रोतुं न लभते-इति।
___ इत्थ केबलिप्रज्ञप्तस्य धर्मस्यालामे चतुर्विध कारणमुक्तवा सरप्रति तल्लाभे चतुर्विध कारणमाह-चहि' इत्यादि।
हे चित्र ! चतुर्भिः स्थान: कारणैः जीवः केवलिप्रज्ञप्तं धर्म श्रवणता-श्रोतुं लयते, तयथा-'आरामगनं वा' इत्यादि । के वलिप्रज्ञप्तधर्मालामे यानि चत्वारि स्थानानि पोकानि, तान्येवात्र तद्वपरोत्येन विज्ञेयानीति। को पूछता है-तरे ऐसा जीव इस कारण से भी केवलिप्रज्ञप्त धर्म को सुन नहीं पाला है. अब केशीकुमार श्रमण उपसंहार करते हुए कहते हैं कि हे चित्र! जीवको धर्मलाभ होने में ये चार कारण बाधक हैं। इनके होने रखे जीव को केबलिप्रज्ञाप्त धर्म की प्राप्ति नहीं होती है।
इस तरह केवलिप्रज्ञप्त धर्म के अलाम में चतुर्विध कारण कहकर अब केशीकुमार श्रमण उलका लाभ होने में चार कारणों का कथन करते हैं 'चउहिँ ठाणेहिं' हे चित्र! चार कारणों से जीव केवलिप्रज्ञप्त धर्म को सुनता है अर्थात केवलिपज्ञप्त धर्म के अलाभ में जो चार कारण प्राट किये गये हैं, वे ही चार कारण विपरीनरूप से आचरित होने पर जीव के लिये धर्मलाभ के कारण हो जाते हैं यही बात १ आरामगय वा उन्जाणगय वा' इत्यादि चार मूत्रपाठ द्वारा प्रकट किया है। તે આ જાતનો જીવ પણ આ કારણથી કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનું શ્રવણ કરી શકતો - નથી. હવે કેશીકુમાર શ્રમણ ઉપસંહાર કરતાં કહે છે કે હે ચિત્ર! જીવને ધર્મલાભની પ્રાપ્તિમાં આ ચાર કારણે વિનરૂપે નડે છે. આ સર્વથી જીવને કેવલિપ્રજ્ઞસ્ત ધમની પ્રાપ્તિ થતી નથી.
આ પ્રમાણે કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મના અલાભ સંબંધી ચાર કારણેનું વિવેચન કરીને હવે કેશકુમાર મણ કેવલિપ્રજ્ઞસ્ત ધર્મના લાભ માટે જે ચાર કારણે છે તેમનું ४थन ४२ai ४ छ:-"चउहि ठाणेहि !ि या२ शरणाथी विज्ञत ધર્મનું શ્રવણ કરે છે. એટલે કે કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મના અલાભમાં જે ચાર કારણે બતાવવામાં આવ્યાં છે, તેજ ચારેચાર કારણે વિપરીત રૂપમાં આચરવામાં આવે તે ते या२ २णी धर्म साल भाटे हपयोगी 20 Mय छ. मेवात "१ आरामैगयं वा उज्जाणगय वा" पगारे यार सूत्रो १३ प्रगट ४२वामी मापी छ. "