Page Text
________________
प्रtraliant टीका प्र०२
नपुंसकस्वरूपनिरूपणम् ५३१
तिविहा पन्नत्ता' पंचेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकास्त्रिविधाः - त्रिप्रकारकाः प्रज्ञप्ताः कथिता, 'मेदत्रयं दर्शयति 'तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा ' तद्यथा 'जलयरा थळयस खहयरा' जलचराः स्थलचरा खेचरा इति । 'से किं तं जलयरा' अथ के ते जलचरपंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिकनपुंसकाइति प्रश्नः उत्तरयति “सो वेव पुव्युत्तभेदो आसालियवज्जओ भाणियव्वो' स एव पूर्वोक्तभेद: प्रथमप्रतिपत्तिप्रोक्तो भेद आसालिकावर्जितो भणितव्यः स्थलचरभेदोक्तोरः परिसर्पप्रकरणगतासालिकाभेदोऽत्र वक्तव्य इति भावः ।
,
י
दयः
अयं भावः -- एकेन्द्रिया. पृथिव्यादि पञ्चस्थानरकायिका., द्वीन्द्रियपुलाकृमिककुक्षिंकृमिका त्रीन्द्रिया औपयिकरो हिणिककुन्थुपिपीलिकादयः चतुरिन्द्रिया ऑन्धिकपत्रिक्रमक्षिकामशकादयः, पंचेन्द्रियतिर्यग्योनिका जलचर- स्थलचर- खेचराः, एषां सर्वेषां भेदप्रभेदाः प्रज्ञापनायाः प्रथमे पदे, तदनुसारेण अस्यैव जीवाभिगमसूत्रस्य प्रथमप्रतिपत्तौ च विस्तरतः प्रोक्ता
1
तिरिक्खजोणियणपुंसगातिविहा पन्नत्ता “पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक नपुंसक तीन प्रकार के कहे है । "तंजहा" जैसे 'जलयरा, थलयरा, खहयरा' “जलचर, स्थलचर और खेचर जलचर नपुंसक, स्थलचर नपुंसक और खेचर नपुंसक " से किं तं जलयरा" हे भदन्त ! जलचर प न्द्रिय तिर्यग्योनिक नपुंसक कितने प्रकार के है ? है गौतम " सो चेव पुव्वुत्तभेदो आसालियवज्जिओ भाणियन्बो” इस सम्बन्ध में आसालिका अर्थात् जो उरः परिसर्प के भेदों में कहे हुए आसालिक के भेद को छोडकर वही पूर्वोक्त पहले प्रथम प्रतिपत्ति में कहे हुए सब भेद यहां कहना चाहिये । यहां पर ऐसा समझना चाहिये - एकेन्द्रिय प्रथिवी आदि पांच स्थाबर कायिक, द्वीन्द्रिय-पुला कृमि कुक्षिकृमि आदि त्रीन्दिय - औपथिक रोहिणिक कुन्धु पीपीलिका आदि चतुरिन्द्रिय-आन्धिक पत्रिक मक्खी मच्छर आदि, पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जलचर स्थलचर खेचर, इन सबो के भेद प्रभेद प्रज्ञापना सूत्रके प्रथम पद में, और तदनुसार इसी जीवाभिगम
जलयरा.
“गोयमा !” हे गौतम ! “पंचिदियति रिक्खजोणियणपुंसगा तिविहा पण्णत्ता" यांथन्द्रियो वाजा तिर्यग्योनि नपुंसो ऋतु प्रारना उद्या छे, "तं जहा " ते या प्रभा छे.थलयरा, खहयरा, ” ४सयर नपुंस स्थायर नपुं स भने मेयर नपुंस, "से किं तं जलयरा" હે ભગવન જલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચૈાનિક નપુસક કેટલા પ્રકારના હાય છે ? આ પ્રશ્નના उत्तरभां अभु गौतम स्वामीने हे छे ! - “गोयमा” ! हे गौतम ! "सो चेव पुव्वत्तमेदो आसालियवजिओ भाणियव्वो” मा समधभां मासादि नामना तेहने छोडिने न પહેલાં કહેલ પહેલી પ્રતિપત્તિમાં કહેલા સઘળા ભેદે અહિયાં કહેવા જોઈ એ, અહિયાં એવુ' સમજવુ' જોઈ એ એકેન્દ્રિય પૃથ્વી વગેરે પાંચ સ્થાવરકિય વાળા એ ઇદ્રિયા-પુલા, કૃમિ, मुक्षिष्ट्टभि विगेरे श्रीन्द्रिय-भोपथिङ, राखिखि, कुन्यु, पिपीसिअ (डीडी) वगेरे यतुरिंद्रिय - भांन्धि, पत्रिक, भांजी, भ२७२, विगेरे यथेन्द्रिय तिर्यग्योनिः सयर, स्थलयर, मेयर भा બધાના ભેદો અને પ્રભેદી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પહેલા પદમાં અને તદનુસાર આજ જીવાભિગમની
| SR No. | 009335 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 45 MB |