________________
anshammammine
mamminiumar
५२६
___ जीवाभिगमसूत्रे जाणियणपुंसगा ? पंचिंदियतिरिक्खजोणियणपुंसगा तिविहा पन्नत्ता तं जहा जलयरा थलयरा खहयरा । से किं तं जलयरी ! सोचेव पुवुत्तभेदो आसालियवज्जिओ भाणियब्बो । से तं पंचिदियतिरिक्खजोणियणपुंसगा । से किं तं मणुस्सणपुंमगा! मणुस्सणपुंसगा तिविहा पन्नत्ता, तं जहा कम्मभूमिगा अकम्प्रभूमिगा अंतरदीवगा, भेदो जाव भाणि यबो, से तं मणुस्सणपुंसगा, ॥सू० १३||
छाया अथ के ते नपुसकाः ? नपुसका स्त्रिविधाः प्रज्ञप्ता स्तद्यथा नैरयिकनपुंसकाः, तिर्यग्योनिकनपुंसकाः, मनुष्ययोनिकनपुंसकाः ।
अथ के ते नैरयिकनपुंसकाः ? नैरयिकनपुंसकाः सप्तविधाः प्रशप्ताः तद्यथारत्नप्रभापृथिवीनैरयिकनपुंसकाः, शर्करामभापृथिवीनैरयिकनपुंसकाः यावद्धः सप्तमीपृथिवीनैरयिकनपुंसकाः । ते एते नैरयिकनपुंसकाः। अथ के ते तिर्यग्योनिक' नपुंसकाः ? तिर्यग्योनिकनपुंसकाः पञ्चविधाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-केन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः त्रीन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः, चतुरिन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः । अथ के ते एकेन्द्रियतीर्यग्योनिकनपुंसकाः ? एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः पञ्चविधाः प्राप्ताः नद्यथा-पृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः अप्कायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः तेजस्कायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः वायुकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः वनस्पतिकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः । ते एते एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः ॥
अथ के ते द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः १ द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः अनेकविधाः - प्राप्ताः ते एते द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसका। एवं त्रीन्द्रिया अपि चतुरिन्द्रिया अपि ।
अथ के ते पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः ? पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसका स्त्रिविधाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-जलचराः स्थलचराः खेचराः। अथ के ते जलचराः । स एव पूर्वोक्तमेदआसालिका वर्जितो भणितव्यः, ते एते पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकनपुंसकाः । अथ के ते मनुष्यनपुसकाः ? मनुष्यनपुंसका स्त्रिविधाः प्रशप्ताः तद्यथा-कर्मभूमिका अकर्मभूमिका अन्तरद्वीपका मेदो यावद् भणितव्यः ते एते मनुष्य नपुंसकाः ॥सू० १३॥ - टीका-स्त्रीपुरुषभेदान् निरूप्य नपुंसकभेदान् निरूपयति-से किं तं णपुंसगा' इत्यादि 'से किं तं णपुंसगा' हे भदन्त ? अथ के ते नपुंसकाः, नपुंसकजीवानां -कियन्तो मेदा भवन्तीति