________________
प्रमेयधोतिका टीका
प्र. १ पर्याप्तिहारनिरूपणम् ८५ जीवानां कति अपर्याप्तयः प्रज्ञप्ताः कथिता इति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, गोयमा ! हे गौतम । 'चत्तारि अपज्जत्तीओ पन्नत्ताओ' चतस्रोऽपर्याप्तय. प्रज्ञप्ताः-कथिताः 'तं जहा' तद्यथा-'आहारअपज्जत्ती जाव आणापाणु अपज्जत्ती' आहारापर्याप्ति र्यावत् आनपानापर्याप्तिः, यावत्पदेन शरीरापर्याप्तीन्द्रियापर्यात्योर्ग्रहणम्, तथाचैताश्चतस्रोऽपर्याप्त्यो, भवन्ति, इति द्वादशं पर्याप्तिद्वारम् ॥ १२ ॥ सू० ९॥
मूलम्-तेणं भंते ! जीवा किं सम्मट्ठिी मिच्छा दिट्ठी सम्मा मिच्छादिट्ठी ? गोयमा! नो सम्मदिट्ठी मिच्छादिट्ठी नो सम्मा मिच्छा दिट्ठी। ते णं भन्ते ? जीवा किं चक्खुदंसणी अचक्खुदंसणी ओहि दंसणी केबलदंसणी ? गोयमा ! नो चक्खुदसणी अचवखुदंसणी नो ओहीं दंसणी नो केवलदंसणी । ते णं भंते ! जीवा किं नाणी अन्नाणी ? गोयमा ! नो नाणी अन्नाणी नियमा दु अन्नाणी तं जहा-मइ अन्नाणी सुय अन्नाणी य । तेणं भंते ! जीवा किं मणयोगी वयजोगी काययोगी? गोयमा ! नो मणजोगी नो वयजोगो कायजोगी । तेणं भंते ! जीवा किं सागारावउत्ता अणागारावउत्ता ? गोयमा! सागारावउत्ता वि अणागारावउत्ता वि । ते णं भंते ! जीवा किं आहारमाहरेति ? गायमा ! दव्वओ अणंतपएसाइं खेत्तओ असंखेज्जपएसो गाढाई कालओ अन्नयरसमयहिइयाई भावओ वण्णमंताई गंधमंताई प्रभु कहते हैं-हे 'गोयमा' हे गौतम ! "चत्तारि अपज्जत्तीओ पन्नत्ताओ" इनके चार अपर्याप्तियां होती है "जहा' जो इस प्रकार से है-"आहारअपज्जत्ती जाच आणापाणुअपज्जत्ती आहारापर्याप्ति यावत् आनपानापर्याप्ति, यहां यावत्पद से शरीरापर्याप्ति और इन्द्रियापर्याप्ति इन दो का ग्रहण हुआ है । १२ बारहवां पर्याप्तिद्वार समाप्त ।
उत्तर-"गोयमा !” गौतम'चत्तारि अपज्जत्तीओ पन्नत्ताओ"तभनाभा यार सपा तिमी हाय छ, "तंजहा" २ नीचे प्रमाण छ--"आहारअपज्जत्ती जाव आणापाणुअपज्जत्ती" (१) मा.२ २५५यति, (२) १२२ १५यास्ति, (3) न्द्रिय अ५यानि भने (४) શ્વાસોચ્છવાસ અપર્યાપ્તિ [બારમુ પર્યાપ્તિદ્વાર સમાપ્ત