Page Text
________________
अनगारधर्मामृतपणी टीका थ० १६ द्रौपदीचर्चा
३८३
तथा - सम्यक्त्वशुद्यर्थ कर्मक्षपार्थं च प्रतिमापूजने मटत्तस्य जीवस्य पट्कायो पमर्दनसाध्य पूजया ज्ञानावरणीयस्य दर्शनमोहनीयस्य च कर्मणो वृद्धी सत्या सम्य
केमियाऽपि प्राप्तिः कालत्रयेऽपि न सभवति किंपुन कर्मक्षयाशा सम्यक्त्वमात्मनः क्षायोपशमिको भावः । प्रतिमा तु न क्षयोपशमस्वरूपा, न चापि क्षयोपगमहेत, ज्ञानावरणीयदर्शनमोहनीय कर्मनिर्जराजनकत्वाभावात्, देशतः कर्मक्षयो हि निर्जरा ता प्रति तपस एत्र कारणत्यात् । उक्त चोत्तराध्ययनम्रो
प्रकार सम्यक्त्व की शुद्धि अथवा कर्मों का विनाश प्रतिमापूजनसे नहीं होता है, प्रत्युत जिम प्रकार वह विरयुक्त वस्त्ररुधिर से साफ किये जाने पर अधिक मलिन हो जाता है उसी प्रकार पद्माय की विराधना साध्य इस प्रतिमापूजन में लवलीन जीव भी ज्ञानावरणीय और दर्शन मोहनीय कर्म की वृद्धि करता हुआ अधिकाधिक मलिन होता रहता है वह कभी भी इनकी वृद्धि में सम्यक्त्व और केवलि प्रज्ञप्त धर्म का पाने वाला नही बन सकता है । इसलिये कर्मों के क्षय करने की आशा से प्रतिमापूजन में लवलीन मनुष्य अपने कर्मों का इस कार्य से क्षय करता
यह एक दुराशामात्र है अरे ! जन इस कार्य से जीच सम्यक्त्व और केवलिप्रज्ञप्त धर्म तक के भी लाभ से सदा वचित रहता है तो उससे फिर कर्म क्षय मानना यह कोरी कल्पना मात्र ही है । सम्यक्त्व यह जीव का क्षायोपशमिक भाव है। प्रतिमा न क्षयोपशम स्वरूप है और न उस क्षयोपशम में कारण रूप ही है। कारण कि इस से ज्ञानावरणीय और दर्शनमोहनीय कर्म की निर्जरा नही होती है । कर्मों का
ખરડાયેલુ વસ્ત્ર લેાહીવટ માર્ કરવાથી મલિન થઈ જાય છે તેમજ ષટ્કાયની વિરાધના સાધ્ય આ પ્રતિમાપૂજનમા તલ્લીન થયેલા જીવ પણ જ્ઞાનાવરીય દન મેહનીય કર્મીની વૃદ્ધિ કરતા કરતાવધારે વધારે મલિન થતા જાય છે. તે કાઇ પણ સમયે એમની વૃદ્ધિમા સમ્યક્ત્વ અને કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મને મેળવી શકનાર થઈ શકતા નથી એટલા માટે કર્મને ક્ષય કરવાની આશાથી પ્રતિમા પૂજનમા તલ્લીન માણસ પેાતાના કર્માને આ ય ( પ્રતિમાપૂજન ) થી ક્ષય કરવા માગે છે તે ફક્ત દુરાશા માત્ર છે જ્યારે આ કાયથી જીવ સમ્યવ અને કેવલિપ્રશ્ન ધર્માંના લાભથી પણુ સદા દૂર રહે છે ત્યારે તેનાથી મ ક્ષયની આશા રાખવી તે ખોટી કલ્પના માત્ર જ છે સમ્ય જીવને! ક્ષા પામિક ભાવ છે. હવે ન તે પ્રતિમા ક્ષયે પશમ સ્વરૂપ છે અને ન તે શમમા કારણ રૂપે છે કેમકે એનાથી જ્ઞાનાવરણીય અને દર્શનમેાહનીય
| SR No. | 009330 |
| Book Title | Gnatadharmkathanga Sutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 1222 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_gyatadharmkatha |
| File Size | 48 MB |