________________
अनगारधर्मामृतवपिणी टीका अ० ८ काशिराजशखनृपवर्णनम् __ ४०९ विदेहराजवरकन्यका ?, ततः खलु ते मुवर्णकाराः गड्व राजानमेवमवदन्-हे स्वामिन् ! नो खलु अन्या काचित् तादृशी देवस्न्या गा गर्वस्न्या वा यावत्अत्र यावच्छेनेद यो यम्-असुरकन्या नागकन्या यक्षकन्या वो इति, याटशी खलु मल्ली विदेहराजवरकन्या मल्लीमदृशी काऽपि कन्या लोकत्रये नास्तीत्यर्थः । ततः खलु स शङ्ख' काशीरानः कुण्डलयुगलननितहर्पः-कुण्डलयुगलमहत्त्वश्रवणमनातमल्लो विषयमानुराग सन् दूत शब्दयति,यावत्-भत्र यावन्छन्देनेद द्रष्टव्यम्शब्दयित्वा एवमवादीत्-हे ठेगानुप्रिय ! शीघ्रमेव मिथिला गत्वा कुम्भक राजान राज कन्या मल्ली कुमारी-कि जिसका जन्म प्रभावती की कुक्षि से हुआ है-कैसी है ? (तपण ते सुचनगारा सखराय एव क्यासी-णो खलु सामी ! अन्ना काड तारिसिया देवकन्ना वा गधव्वकन्ना वा जारीसियाण मल्ली विदेवरायफन्ना-तण्ण से सखे कुडलजुयलजणितहासे दूय सद्दावेह, जाव तहेव पहारेत्य गमणाग) इसके प्रत्युत्तर में उन सुवर्ण कारोंने शख राजा से इस प्रकार कहा हे स्वामिन् ! ऐसी तो कोई देवकन्या भी नहीं है, गधर्व कन्या भी नहीं है, असुरकन्या भी नहीं है, नागकन्या भी नहीं है और न कोई यक्ष कन्या ही है कि जैसी विदेह वर राजकन्या मल्लीकुमारी है। तात्पर्य इसका यही है कि-मल्ली कुमारी जैसी कन्या लोकत्रय में भी नहीं है। इस प्रकार कुडर युगल के महत्व श्रवण से मरलीकुमारी के विषय में जिसे अनुराग (भाव उत्पन्न हो चुका है ऐसे उस ग्व राजाने दूतको बुलाया-बुलाकर उस से ऐसा कहा-हे देवानुप्रिय । तुम शीघ्र ही मिथिला जाकर कु भक દેવાનપ્રિ બતા કુભક રાજાના વિદેહવર રાજકન્યા મટવી કુમારી કે જેને જન્મ પ્રભાવતીના ગર્ભથી થયે છે તે કેવી છે ?
(तएण ते सुवनगारा सग्वराया एव यापी-णो खलु सामी । अन्ना कार्ड तारिसिया देवकन्ना पागधयान्ना वा जारिसियाण मल्ली विटेवररायफन्नातरण से सखे कुडलजुयलजणितहासे दूय सनाई, जाव तहेव पहारेत्य गमणाए)
તેના જવાબમાં સોનીઓએ શખ રાજાને આ પ્રમાણે કહ્યું કે-હે સ્વામીના જેવી વિદેહવર રાજકન્યા મલ્લીકુમારી છે તેવી તે દેવકન્યા પણ નથી, ગધર્વકન્યા પણ નથી, અસુર કન્યા પણ નથી, નાગકન્યા પણ નથી અને યલ કન્યા પણ નથી તાત્પર્ય એ છે કે-મલકુમારી જેવી કન્યા ત્રણે લોકમાં પણ નથી
આ રીતે કુડળોના મહત્વ વિશે વાત સાંભળતા જ માલા કુમારીના ઉપર જેના મનમાં અનુરાગ જન્મ પામ્યો છે એવા તે શખ ગજાએ દૂતને બોલાવ્યા અને તેને આ પ્રમાણે કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિય ' તમે મિથિલા નગરીમાં સત્વરે
छा० ५२