Page Text
________________
भगवतीस्त्रे 'तं जहा' इत्यादि । 'तं जहा' तद्यथा 'पुलाए' पुलाफ: 'बउसे' बकुशः 'कुसीले' कुशीलः 'णियंठे' निन्थाः , "सिणाए' स्नातकः । यद्यपि सर्वेषामेव साधूनां सर्वविरत्यात्मकचारित्रस्य सप्रतिपन्नतया भेदकथनमसंभवमिव पतिमाति तथापि सर्वविरविमत्वेऽपि चारित्रमोहनीयकर्मणां क्षयोपशमादिछतं वैलक्षण्यं संभवतीति । तत्र पुलाको निःसारो धान्यकणः तद्वत् संयमसाररहितः पुलाकवत् पुलाकः । बकुशं शबलं चित्ररूपम् कषुरवत् विचित्रचारित्रवत्त्वात् बकुश इति कथ्यते । कुशील:-कुत्सित शीलं चरित्रं यस्य स कुशीलः । निग्रन्थः निर्गतो ग्रन्थात् यः स निर्ग्रन्थः चारित्रमोहनीयकमरहित इत्यर्थः । स्नातकः स्नात इव 'पुलाए' पुलाक १ 'बउले' चकुश २, 'कुलीले छुशील ३, णियंठे' निन्ध ४,और 'लिणाए' ५ स्नातक यद्यपि समस्त ही साधुजन सर्व विरति रूप चारित्र के धारक होते हैं अतः इस स्थिति में इनका भेद प्रतिपादन असंगत जैसा मालुम देता है -परंतु फिर भि-सर्वविरति शाली होने पर भी-इनमें चारिश मोहनीय कर्म के क्षयोपशमादि से जन्य जो विशेषता है उसकी अपेक्षा इनमें भेद सम्भावित होता है। इनमें जो पुलाक है वह लयमसार रहित होताहै पुलाफ नाम, निस्सार धान्य का जो कण होता है उसका है । इस पुलाक की तरह जो संचम रूप सार से रहित हो ऐसा वह निग्रंन्य पुलाक कहा गया है। यह संयम शाली होता हुआ भी संयम के दोषों द्वारा संयम को कुछ असार बना देता है । चिन्नवर्ण का नाम बञ्जमा है । जो निन्य अपने चारित्र को विचित्र रूप वाला बना लेता है वह निर्गन्ध पक्रुश कहा गया है । निश्रय पांय प्रा२न। डाय छ त जहाँ ते मा प्रमाणे छे-पुलाए पुस १ पउसे मश २, कुसीले शीर ३, णियठे निन्य ४, सन 'सिणाए स्नात જે કેસઘળા સાધુઓ સર્વ વિરતિ રૂપ ચારિત્રના ધારણ કરનાર હોય છે. તેથી આ સ્થિતિમાં તેઓના ભેદેનું પ્રતિપાદન અસંગત જેવું જણાય છે તે પણ સર્વવિરતિ શાળી હોવા છતાં પણ તેઓમાં ચારિત્ર મોહનીય કર્મના ક્ષપશમાદિથી થવાવાળું જે વિશેષ પણ છે તેની અપેક્ષાથી તેઓમાં ભેદ સંભવે છે. તેમાં જે પુલાક છે, તે સંયમ સાર વિનાના હોય છે પલાક લામ-નિત્સાર ધાન્યના જે કણ–દાણું હોય છે, તેનું નામ પુલાક છે, આ પુલાકની જેમ જેઓ સંયમ રૂપ સાર વિનાના હોય છે એવા તે નિથ ને પુલાક કહેલ છે. તેઓ સંયમશાલી હોવા છતાં પણ સંયમના દોષો દ્વારા સંયમ ને અસાર બનાવી દે છે ચિત્ર વર્ણનું નામ બકુશ છે. જે નિર્ગથે પિતાના ચારિત્રને વિચિત્ર પ્રકારનુ બનાવી દે છે તે નિર્ણને બકુશ કહેલ છે જે જે
| SR No. | 009326 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 708 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |