Page Text
________________
५९८
भगवतीस्त्रे दिषु भवति, न च तत उद्धृतः सिद्धिपन्यानमधिरोहति, तदेवमसी कृष्णलेश्यो नारकः तियरपोनिकायायु वा पुन मन्त्स्यति अचरमशरीरत्वादिति । तथा कृष्णलेश्यो नारक आयुष्कर्मणोऽबन्धकाले आयुष्कं कर्म न वध्नाति, भविष्य स्काले तु अन्तस्यतीत्येवं तृतीयो भजो घटते । चतुर्थ भङ्गास्तु कृष्णलेश्यनारकस्य नास्ति, आयुरवन्धकत्वस्यामावादतः द्वावेव प्रथमतृतीयौ भङ्गौ कृष्णलेश्यनारकस्य 'नवरं' इत्यादिना कथितौ इति । एवं कृष्णपाक्षिकनारकस्य आयुक, अब ध्नात् वध्नाति भातस्यतीति प्रथमो भङ्गः१, द्वितीयस्तु अवधनात् वध्नाति न भन्स्यतीत्याकारको मङ्गो न भवति यतः कृष्णपाक्षिको नारका आयुर्वेद्ध्वा पुन ने भन्त्स्यतीत्येतन्नास्ति तस्य चरम भवस्याभावादितिर । तृतीयस्तु भङ्गोऽबध्नात न वध्नाति (यतः कृष्णपाक्षिको नारक आयुष्काबन्धकाले आयुष्कं कर्म न बध्नाति) अग्रे च भन्स्यतीति भवत्येव३ । चतुर्थभगस्तु न भवति कृष्णपाक्षिकनारकस्य आयुरवन्धकत्वस्याभावादिति४, तदेवं द्वावेव प्रथमतृतीयभङ्गौ कृष्णपाक्षिकस्य एवं पञ्चम नरक पृथिवी आदिकों में कृष्णलेश्या आदि लेश्याएं होती हैं, इसलिये वहांसे जवृत्त हुभा-निकला हुभा-जीव सिद्धिमार्ग का पथिक नहीं होता है इस प्रकार कृष्णलेश्यावाला नारक तिर्यश्चयोनिक आदिकों में आयुक्रर्म का बन्ध करके पुनः आयुका वन्धक होता है। क्यों कि ऐसा जीच अचरम शरीरवाला होता है। तथा-कृश्णलेश्याघाला नारक आयु कर्म के अबन्धकाल में आयुर्म का बन्ध नहीं करता है । परन्तु वह भविष्यकाल में उसका वध करेगा। इस प्रकार से तृतीय भंग घटित होता है। चतुर्थ भंग यहां कृष्णलेश्पावाले नारक के होता नहीं है क्योंकि इसके आयुकी अव्बन्धकता का अभाव है। इस कारण पूर्वोक्त प्रथम और तृतीय ये दो भंग ही यहां घटित होते हैं । इसी प्रकार यही प्रथम और तृतीय भंग कृष्णपाक्षिक नारक હોય છે, તથા અચરમશરીરી મનમાં અને પાંચમી નારક પૃથ્વી વિગેરેમાં કૃષ્ણ લેશ્યા વિગેરે લેશ્યાઓ હોય છે. તેથી ત્યાંથી નીકળેલ જીવ સિદ્ધિ ગતિમાં જ નથી, આ રીતે કૃષ્ણલેશ્યાવાળે નારક નિયંત્ર્ય ચનિક વિગેરેમાં આયુકર્મને બંધ કરીને ફરીથી આયુને બંધક હોય છે. કેમ કેએ જીવ અચરમશરીરવાળે હોય છે, કૃણૂલેશ્યાવાળે નારક આયુકર્મના અબંધ કાળમાં આયુકર્મને બંધ-કરતો નથી. પરંતુ તે બંધકાળમાં જ તેને બંધ કરે છે. આ પ્રમાણે ત્રીજો ભંગ ઘટિત થાય છે ૩ અહિયાં છે ભંગ કૃષ્ણલેશ્યાવાળા નારકને હેતે નથી. કેમ કે–તેને આયુના અબંધક પણાનો અભાવ હોય છે. તે કારણથી પહેલા કહેલ પહેલે અને ત્રીજે એ બે ભોજ અહિયાં ઘટિત થાય છે. એ જ પ્રમાણે આ પહેલે અને ત્રીજો
| SR No. | 009326 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 708 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |