________________
१५८
भगवतीसूत्र संख्येयगुणहीनोऽसंख्येयगुणहीनोऽनन्तगुणहीन इति । एवं कसायकुसीलस्स वि' एवं कपायकुशीलस्यापि बकुशापेक्षया पदस्थानपतितत्वमगन्तव्यमिति । 'वउ. सेणं भंते ! णियंठस्स परहाणसन्निगासेणं चारित्तपज्जवेहिं पुच्छा' बकुशः खलु भदन्त । निग्रन्धस्य परस्थानसन्निकण चारित्रपर्यायः किं हीन स्तुल्योऽभ्यः धिको वा बकुशो निम्रन्थाऽपेक्षया चारित्रपर्यवें हीनो भवति तुल्यो वा भवति अधिको वा भवतीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'हीणे णो तुल्ले णो अभहिए' हीनो भवति बकुशो निग्रंन्यस्य चारित्रपर्यवैः नो तुल्या-समो न भवति, नोऽभ्यधिकोऽधिकोऽपि न भवति । हीनोऽपि 'अणंतगुणगौतम ! यह षट् रुधानपतित होता है । अर्थात् बकुश विजातीय प्रति सेवनाकुशील की चारित्रपर्यायो की अपेक्षा अनन्तभाग हीन होता है १ असंख्यातभाग हीन होता है २ संख्यात माग हीन होता है ३ संख्यातगुग हीन होता है ४ असंख्यातगुण हीन होता है ५ और अनन्तगुण हीन होता है ६ इसी प्रकार अधिक में भी षट्स्थानपतितता समझ लेनी । ' एवं कसायक्रुसीलस वि' इसी प्रकार वह कषाय. कुशील के चारित्र पर्यायों की अपेक्षा से भी छह स्थानपतित होता है।
'घउले णं भंते ! णियंठल पाटाणसन्निगालेणं चारित्तपज्जवेहि पुच्छा' हे भदन्त । पकुश निग्रन्थ की चारित्रपर्यायों की अपेक्षा से क्या हीन होता है ? अथवा तुल्य होता है ? अथवा अधिक होता है ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा ! झीगे णो तुल्ले गो अभहिए' हे गौतम ! बकुशनिग्रन्थ की चारित्र पर्यायों की अपेक्षा हीन होता है उत्तरभा प्रभुश्री ४ 0 3-'ज्वाणवदिए' में गौतम ! त छ स्थानाथा पतित હોય છે. અર્થાત બકુશ વિજાતીય પ્રતિસેવનાકુશીલની ચારિત્ર પર્યાની અપેક્ષાથી અનંતભાગ હીન હોય છે ૧ કે અસંખ્યાતભાગ હીન હોય છે. ૨ સંખ્યાતસાગ હીન હોય છે. ૩ સંખ્યાતગુણ હીન હોય છે. ૪ અસંખ્યાતગુણ હીન હોય છે. ૫ અને અનંતગુણ હીન હેય છે દા
- 'एव कसायकुसीलस्स वि' प्रभारी ४ाय शासना यारित्र पर्या. यानी अपेक्षाथी ५ ७ २थान पतित सय छ 'बउसेणं भंते ! णियंठस्स परदाणसंनिगासेणं चारित्तपज्जवेहि पुच्छा' 3 बस मश नि-याना यारित्र પર્યાની અપેક્ષાથી શું હીન હોય છે? અથવા તુલ્ય હોય છે? અથવા अधि४ य छ १ मा प्रश्नमा उत्तरमा प्रमुश्री ४१ छ है-'गोयमा! हीणे णो तुल्ले णो अभहिए' से गौतम ! ५४२, नि-यना यात्रि पर्यायानी अपेक्षाया