Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ११ उ० १ ० १ उत्पले जीवोत्पातनिरूपणम् २४७ पयुक्तो वा भवति, २ द्वयादिपत्रतायां तु जीवानामनेकत्वात् उत्पलस्था जीवाः साकारोपयुक्ता वा भवन्ति ३ अनाकारोपयुक्ता वा भवन्ति ४ इति एककयोगे चत्वारो भङ्गाः ४। अथ द्विकसंयोगे चतुरो भङ्गान् आह-साकारोपयुक्ताश्च अनाकारोपयुक्तश्च भवति १, साकारोपयुक्त श्च अनाकारोपयुक्ताश्च २, अनाकारोपयुक्ताश्च साकारोपयुक्तश्च ३, साकारोपयुक्ताश्च अनाकारोपयुक्ताश्च भवन्ति । इत्येवमुभयसंमेलनेन अष्टौ भङ्गा भवन्ति, इति त्रयोदशमुपयोगद्वारम् १३। हैं-अर्थात्-उताल जब एकपत्रावस्था वाला होता है-तब उसमें एक ही जीव होता है-अतः वह एक जीव ही साकार उपयोगवाला होता है अथवा अनाकार उपयोगवाला होता है। और जब वह उत्पल अनेक पत्रोंवाला हो जाती है तब उसमें अनेक जीव हो जाते हैं। अतः वे सब जीव साकार उपयोगवाले अथवा अनाकोरोपयोगवाले होते हैं। इस प्रकार एक के योग में चारभन और द्वियोग में चार भंग, कुल आठ भंग होते हैं। वे इस प्रकार से हैं-उत्पलकी द्वयादिपत्रावस्थामें वर्तमान द्वयादिजीवोंमें से एक जीव साकारोपयोगवाला और एक जीव अनाकारोपयोगवाला होता हैं १' उत्पलकी यादिवत्रावस्था मे एक जीव साकारोपयोगवाला और अनेक जीव अनाकारोपयोगवाले होते हैं । एवं अनेक जीव साकारोपयोगवाले होते हैं और एक जीच अनाकारोपयोगवाला होता है ३। अनेक जीव साकारोपयोगवाले होते हैं और अनेक ही अनाकारोपयोगवाले होते हैं ४ । इस प्रकार एक के योग के હોય ત્યારે તેમાં રહેલ એક જીવ સાકારપગવાળો પણ હોય છે અને અનાકારપગવાળા પણ હોય છે. પણ જ્યારે તે ઉત્પલ અનેક પત્રોવાળું થાય છે, ત્યારે તેમાં અનેક જી ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. ઉત્પલસ્થ તે બધા જીવો સાકાર ઉપગવાળા પણ હોય છે અને અનાકાર ઉપગવાળા પણ હોય છે. આ રીતે એકના યોગથી ૪ ભગા (વિક) બને છે અને બ્રિકસં. ચેની ચાર ભાંગા નીચે પ્રમાણે બને છે (૧) ઉત્પલની એક પત્રાવરથા વખતે ઉત્પલ વિગેરે બે ત્રણ વિગેરે પત્રોની અવસ્થામાં રહેલા બે વિગેરે જીવેમાથી એક જીવ સાકારપગવાળો અને એક જીવ અનાકારપગવાળો હોય છે ૧ ઉત્પલની બે વિગેરે પત્રાવસ્થામાં એક જીવ સાકારપગવાળો અને અનેક જીવો અનાકાર ઉપગવાળા હોય છે ૨ તથા અનેક છે સાકાર ઉપવાગવાળા હોય છે અને એક જીવ અસાકાર ઉપગવાળો હોય છે. ૩ અનેક જ સાકારપગવાળા હોય છે અને અનેક જીવો અનાકારપગવાળા હોય છે. (૪) તથા ઉત્પલની અનેક પત્રાવસ્થા વખતે તેમાં રહેલા અનેક
| SR No. | 009319 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 770 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 45 MB |