________________
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७३.१०२.४ अग्न्यारम्भकपुरुषद्वयक्रियावर्णनम् ८३५ उज्ज्वलयति. 'एगे पुरिसे अगणिकाय निवावेई' एकः अपरः पुरुषः अग्निकार्य निर्वापयति जलादिना विध्यापयति 'एएसि णं भंते दोण्डं पुरिसाणं कयरे पुरिसे महाकम्मतराए चेव' हे भडन्त ! एतयोः उपरिवर्णितयोः खलु द्वयोः पुरुषयोर्मध्ये कतरः पुरुषः कः पुरुषः महाकर्मतरकश्चैव अतिशयेन महत् कर्म ज्ञानावरणीयादिक यस्य स तथा महाकर्मयुक्त इत्य, तथा 'महाकिरियतराए
चेव, महासवतराए चेव, महावेयणतराए चेव ?' महाक्रियतरकश्चव महत्यः क्रिया. आरम्भिक्यादयो यस्य स तथा महाक्रियायुक्त इत्यर्थः महास्त्रवतरकश्चैव महान् आत्रवःबृहत्कर्मवन्धहेतुभूतो यस्य स तथा महावयुक्त इत्यर्थः, सहावेदनतरकश्चैव महावेदनाजनककर्म युक्तो भवति, 'कयरे वा पुरिसे अप्पकम्मतराए चेव, जाव अप्पवेयणतराए चेव ?' कतरो वा पुरुषः अल्पकर्म तरकचैव, अल्पकर्म युक्तः, यावत्-अल्पक्रियतरकश्चैव, अल्पास्रवतरकश्चैव, 'एगे पुरिसे अगणिकायं निव्वावेइ' और दूसरा एक पुरुष उस अग्निकाय को वुझादेवे तो (एएसिणं भंते ! दोण्हं पुरिसाणं कयरे पुरिसे महाकम्मतराएचेक' हे भदन्त ! इन दोनों पुरुषों के बीच में कौनसा पुरुष महाकर्मतरक-ज्ञानावरणीय आदि कम हैं अतिशय महान् जिसके ऐसा होगा- महाकर्मयुक्त होगा तथा 'महाकिरियतराए चेव, महासवतराए चेब, महावेयणतराए चेव' आरस्थिकी आदि महती क्रियाओंवाला होगा-महाक्रियायुक्त होगा, 'महासवतराएचेव' वृहत्कर्म के बंध का हेतुभूत आत्रववाला होगा, "महावेयणतराएचेव' महती वेदना का जनक भूतकर्मयुक्त होगा? तथा-'कयरे वा पुरिसे अप्पकम्मतराए चेव, जाव अप्पवेयणतराए चेव' कोनसा पुरुष अल्पकर्मतरक-अल्पकसेयुक्त होगा, यावत्-अल्पक्रियातरक, अल्पआस्रवतमाथी से पुरुष भनियने सणगारे , 'एगे पुरिसे अगणिकाय निब्बावेद, भने मान्ने पुरुष ते मनायने मायके छ, 'ए ए सिणं भते ! दोण्डं पुरिसाणं कयरे परिसे महाकम्मतराए थेव' तो मात! ते मन्ने पुरुषाभाथा ध्या પુરુષ મહાકર્મયુકત થશે–એટલે કે જેના જ્ઞાનાવરણીય આદિ કર્મો મહાન હશે એ થશેभडान भनी १५४ यश, 'महाकिरियतराए चेव, महासवतराए चेच, महावेयण तराए चेव' मा मिठी माहि महा यामावाणी थश, महा आसक्युत यथेએટલે કે અનેક કર્મોના બ ધના કારણભૂત મહાઆસરવાળે થશે, અને મહાનાવાળો थश-मटो मारे वहनाना न भयुत यशे ? तय 'कायरे वा पुरिसे अप्पकम्मतराए चेव, जाब अप्पवेयणतराए चेव ? ४ो पुरुष महाभयुत, અલ્પ ક્રિયાયુકત, અહ૫ આવયુકત અને અ૫ વેદનાયુક્ત થશે ?