________________
7
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.९ सू.५ वरुणनागनप्तृकवर्णनम्
७६५
,
महावीरस्य अन्तिके सर्व माणातिपातं प्रत्याख्यामि यावज्जीवम्, एवं जहा खंदओ, जाव एवं पिणं चरमेहिं ऊसास - नीसासेहिं बोसिरामि-त्ति क सन्नाहपहं मुयइ' एवं यथा स्कन्दकः, स्कन्दकाचार्यवत् यावत् सर्व विज्ञातव्यम्, एतदपि शरीरम् खलु चरमैः उच्छवास - निःश्वासैः व्युत्सृजामि त्यजामि, इति कृत्वा सन्नाहपट्टे = कवचबन्धपट्टे मुञ्चति = परित्यजति, मुड़ता सल्लुद्धरणं करेड' मुक्त्वा =सन्नाहपट्टं परित्यज्य शल्योद्धरणं शल्यस्य वाणरूपस्य वहिनिष्काशनं करोति शल्योद्धरणानन्तरं प्रायः शीघ्र मृत्युसंभवात् 'सल्लुद्धरणं करेत्ता, आलोइयपडिक्कंते, समाधिपत्ते आणुपुच्चीए कालगए' शल्योद्धर कृत्वा, आलोचितप्रतिक्रान्तः कृतालोचनप्रतिक्रमणः समाधिप्राप्तः आनुपूर्व्या= क्रमशः कालगतः कालधर्म प्राप्तवान् । 'तए णं तस्स वरुणस्स णागणत्तुयस्स अब भी मैं उन्हीं भगवन्त महावीर के पास समस्त प्राणातिपातका यावज्जीव प्रत्याख्यान करता हूं' 'एवं जहा खंदओ जाव एयपि णं चरमेहिं ऊसासनीसासेहिं बोसिरामि तिकट्टु सन्नाहपट्ट मुबई' यहां और अवशिष्ट कथन स्कन्दाचार्य की तरह जानना चाहिये इस शरीर - का भी मै अन्तिम श्वासोच्छ्वास के साथ२ परित्याग करता हू इस प्रकार कहकर उन नागपौत्र वरुणने कवचका परित्याग कर दिया 'मुइत्ता सल्लुद्धरणं करेइ' कवचका परित्याग करके फिर उन्होंने अपने शरीर से बाणरूप शल्यको बाहर निकाला घाणके निकलते ही प्रायः मृत्यु हो सकती है इसी ख्यालसे 'सल्लूद्धरणं करेता' बाणको निकालकर उन्होंने 'आलोइयपडिक्कंते समाहिपत्ते आणुपुञ्चीए कालगए' अपने पापकर्मोकी आलोचना की और उनसे फिर वे पीछे हट गये
1
सव्त्र पाणाडवायं पच्चक्खामि जावज्जीवाए' हवे हुं भे ४ શ્રમણ ભગવાન भहावीरनी समक्ष समस्त प्रतियातना लवनपर्यन्त प्रत्याख्यान ३४ ' एव जहा खदओ जाव - एयंपि ण चरमेहिं ऊसासनीसासेहिं वोसिरामिति कट्टु सन्नापहं मुयई' मी गाडीनु समस्त स्थन सुहायार्थना उथन प्रमाणे समन्वु આ શરીરને પણ હું અતિમ શ્વાસોચ્છવાસની સાથે સાથે પરિત્યાગ કરૂ છુ, અહીં સુધીનુ કચન ગ્રહણ કરવું આ પ્રમાણે કહીને તે નાગપૌત્ર વરુણે કવચને પરિત્યાગ કર્યો 'मुत्ता खल्लुद्धरणं करेइ' स्वयता परित्याग भरीने तेभाणु तेभना शरीरभाथी ખાણુરૂપ શલ્યને બહાર કાઢયુ માણુને કાઢતા જ સામાન્ય રીતે મૃત્યુ થઇ શકે છે, यागु मही मेवुं मन्यु ं न तु ते तावता सूत्रभर ४ छ- 'सल्लूद्धरणं करेत्ता ' जागृने शरीरभाथी मडार मढीने तेभो 'आलोइयपडिक्कंते समाहिपत्ते आणुपुच्चीए