________________
६४९
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ. ८ सू. २ नैरयिकादिपापकर्मनिरूपणम् व्याप्तत्वात् तच्छरीरप्रमाणो भवति, इति रीत्या केवलं शरीरे एव न्यूनाधिकतारतम्यवैषम्यं भवति, न त्वात्मनि किमपि न्यूनाधिकतारतम्यं भवति, अपि तु सर्वेषां प्राणिनां जीवप्रदेशाः समानाएवावतिष्ठन्ते न तु न्यूनाधिकतयेति । सू० १ । नैरयिकादिपापकर्मवक्तव्यता | जीवाधिकारात् नैरयिकादीनां पापकर्म वक्तव्यतामाह- 'नेरइयाणं भते' इत्यादि । मूलम् - "नेरइयाणं भंते! पावे कम्मे जेय कडे, जे य कज्जइ, जे य कज्जिस्सइ, सवे से दुक्खे, जे निज्जिन्ने से सुहे हंता, गोयमा ! नेरइयाणं पावे कम्मे जाव सुहे, एवं जाव वेमाणियाणं ॥ सू० २ ॥
यच्च क्रियते, यच्च करि
छाया - नरकाणां भदन्त ! पापं कर्म यच्च कृतं शरीर को धारण करता है तब वह कुन्थु के शरीर को व्याप्त कर लेता है. इस लिये वह जीव कुन्थु के शरीर के बराबर बन जाता है । इस रीति से केवल शरीर में ही न्यूनाधिकता आती हैआत्मा - जीव में न्यूनाधिकता नहीं आती है. क्यों कि समस्त जीवोंके प्रदेश समान ही होते हैं वे न्यूनाधिक नहीं होते हैं | सू. १ ॥ नैरविकादि पापकर्म वक्तव्यता
'नेरइया णं भंते ! पावेकम्मे' इत्यादि ।
सूत्रार्थ - (नेरइया णं भंते ! पावकम्मे जेय कडे, जे य कज्जइ, जे य कज्जिसह, सव्वे से दुक्खे, जे निजिन्ने से मुहे) हे भदन्त ! नारक जीवोंके द्वारा जो पापकर्म किया जा चुका है किया जा रहा ત્યારે તે કીડીના શરીરને બ્યાસ કરી લે છે, અને કીડીના શરીરની ખરાખર બની જાય છે. આ રીતે માત્ર શરીરમાં જ ન્યૂનાધિકતા સભવે છે, આત્મા (જીવ)માં ન્યૂનાધિકતા આવતી નથી, કારણ કે સમસ્ત જીવેાના પ્રદેશ સમાન હોય છે પ્રદેશે। ન્યૂનાધિક હૈાતા નથી ।। સૂ. ૧ ॥
-
નારકાદિ વાનાં પાપકમની વકતવ્યતા'नेरइयाणं भते ! पावे कम्मे' इत्याह-
य
सूत्रार्थ - (नेरइयाण भंते ! पावकम्मे जे य कडे, जे य कज्जइ, जे कज्जिस्सर, सव्वे से दुक्खे, जे निज्जिन्ने से मुद्दे ?) हे अहन्त ! नारउलवे द्वारा જે પાપકમાં કરાઈ ગયાં છે, જે કરવામા આવી રહ્યા છે અને ભવિષ્યમા જે કરવામા
