Page Text
________________
५२४
भगवतीमो खलु यो भव्यो योग्यः पृथिवीकायिकेपु उपपत्तुम्, यो जीवः पृथिवीकायिकतया उत्पत्तुं योग्यः स्यात् स किम् इहगत एव महावेदनो भवति ? किंवा प्रथिवीकायिकतया उत्पधमानो महावेदनो भवति, अथवा कि पृथिवीकायिकतया उत्पन्नो भूत्वा महावेदनो भवति ? इति पृच्छा। भगवानाह-'गोयमा ! इहगए सिय महावेयणे सिय अप्पवेयणे' हे गौतम ! पृथिवीकायिक गमनपुढविकाइएलु उववजित्तए पुच्छा' हे भदन्त ! जो जीव पृथिवीकायिकोंमें उत्पन्न होने के योग्य होता है वह जीव क्या इस भवमें रहा हुआ ही महावेदनाको भोगता है ? या पृथिवीकायिकरूपसे उत्पन्न होता हुआ महावेदनाको भोगता है ? अथवा पृथिवीकायिकरूपसे उत्पन्न होकर बादमें महावेदनाको भोगता है ? तात्पर्य कहनेका यही है कि जिस जीवको पृथिवीकाथिकोंमें उत्पन्न होना है वह जीव क्या जिस भवमें वह अभी वर्तमान है उसी भवमें रहा हुआ पृथिवीकायिक जीव सबधी महावेदनाको भोगने लगता है या यहां पर जाते ही वह वहां की महावेदनाको भोगने लगता है या उत्पन्न होनेके बाद वह वहांकी महावेदनाको भोगना प्रारंभ करता है। यहां 'उत्पद्यमान' जो शब्द आया है उसका मतलब यही है कि अभी वह वहां पर उत्पन्न हो रहा है उत्पन्न हो नहीं पाया है। इसके समाधान निमित्त प्रभु उनसे कहते हैं कि 'गोयमा' हे गौतम ! ऐसा वह जीव जो कि पृथिवीकायिकोंमें उत्पन्न होनेके लिये उन्मुख है अर्थात् पृथिवीकायिक जीवरूपसे उत्पन्न होने योग्य आयुका जिसने ઉત્પન્ન થવાને યોગ્ય હોય છે, તે જીવ શું આ ભવમાં રહેતા રહેતાં જ મહાદના ભેગવે છે? અથવા એ જીવ પૃથ્વીકાયિક રૂપે ઉત્પન્ન થતાં જ મહા વેદના ભેગવે છે? અથવા પૃથ્વીકાયિકોમાં ઉત્પનન થઈ ગયા બાદ મહાદના ભગવે છે? આ કથનનું તાત્પર્ય નીચે પ્રમાણે છે- જે જીવને પૃથ્વીકાયિકોમાં ઉત્પન્ન થવાનું હોય છે, તે જીવ શું પિતાના ચાલુ ભવમાં રહીને પણ પૃથ્વીકાચિક ભવ સંબધી મહાવેદનાનું વન કરવા માંડે છે? કે ત્યાં જતાં જ તે ત્યાંની મહાવેદનાને ભેગવવા માંડે છે કે ત્યાં G4-1 ५६ गया पछी ते त्यांनी भावनाने लोगवा मांडछ महीने 'उत्पद्यमान' (ઉત્પન્ન થત) શબ્દ છે તેને ભાવાર્થ એ છે કે તે ત્યાં ઉત્પન્ન થઈ રહ્યો છે ઉત્પન્ન થઈ ગયે નથી
गौतम वाभाना प्रश्न वाम भापता महावीर प्रभु ४९ छ । 'गोयमा!' હે ગૌતમ! એ તે જીવ કે જેણે પૃથ્વીકાયિકમાં ઉત્પન્ન થવા ગ્ય કર્મને બંધ
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |