________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ६ उ.१० मू.३ अन्यतीर्थिकमतनिरूपणम् २२३ . पाणा, भूया, जीवा, सत्ता, एगंतदुक्खं वेयणं वेयंति' एवं खलु अवश्य भावेन सर्व प्राणाः, भूताः, जीवाः, सत्त्वाः, एकान्तदुःखाम् एकान्तदुःखं यस्यां सा तथाविधा मुखलेशवर्जिता, तां वेदनां वेदयन्ति-अनुभवन्ति, 'से कहमेयं भंते ! एवं ?' तत् हे भदन्त ! कथमेतत् एवम् ? अन्यतीथिकानामेतत् कथनं किं सत्यमेव ? इति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा ! ज णं ते अण्णउत्थिया, जाव-मिच्छं ते एवं आईसु' हे गौतम ! यत् खलु ते अन्ययूथिका अन्यतीथिकाः यावत्-एवम्-आख्यान्ति, भाषन्ते, प्रज्ञापयन्ति, प्ररूपयन्ति यत्-मवै प्राणाः, भूताः, जीवाः, सत्वाः, एकान्तदुःखां वेदनां वेदयन्ति, ते अन्यतीविका मिथ्या एवम् आहुः उक्तवन्तः 'अह पुण गोयमा ! एवं आइकखामि, जाव-परूवेमि' हे गौतम ! अहं पुनः एवं वक्ष्यमाणप्रकारेण प्ररूपणा करते हैं कि- 'एवं खलु सव्वे पाणा, मवे भूया, सब्वे जीवा, सव्वे सत्ता, एगंतदुक्ख वेयणं वेयंति' समस्त प्राण, समस्त भूत, समस्त जीव और समस्त सत्त्व सुख के अंश से रहित एकान्तरूप से ऐसी दुःखरूप वेदना का ही अनुभव करते हैं- सो (से कहमेयं भंते ! एवं) हे भदन्त ! ऐसा उनका कथन क्या ऐसा ही है- अर्थात् क्या सत्य ही है ? -इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैंकि 'गोयमा' हे गौतम ! 'जं णं ते अण्णउत्थिया जाव मिच्छं ते एवं आहंसु' जो वे अन्यमतावलम्बीजन ऐसा कहते हैं, भाषण करत है, प्रज्ञापित करते हैं, प्ररूपणा करते हैं कि समस्त प्राण, भूत जाव और सत्त्व एकान्त दुःखरूप वेदनाको ही भोगते हैं सो उनका एसा कहना सर्वथा मिथ्या है । 'अहं पुणगोयमा ! एवं आइक्खामि सच जावा, सल्वे सत्ता, एगंतदक्खं वेयणं वेयंति । समरत प्राण, समस्त થત, સમસ્ત જીવ અને સમસ્ત સત્ત્વ સુખના અંશથી રહિત એવી એકાન્ત દુઃખરૂપ पहनाना १ मनुल २ छ त (कहमेयं भंते ! एवं?) महन्त! तभर्नु આ પ્રકારનું કથન શું સત્ય છે? ગૌતમ સ્વામીના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ ४६ छ । 'गोयमा गौतम! जंणं ते अण्णउत्थिया जाव मिच्छं ते एवं आइंसु त सन्यमतापसी ने मेरे छ, मेरे साषा छ; ૧ી જે પ્રજ્ઞાપના કરે છે અને એવી છે પ્રરૂપણું કરે છે કે સમસ્ત પ્રાણ, ભૂત, જીવ અને સાવ એકાન્ત દુઃખરૂપ અશાતા વેદનાનું જ વેદન કરે છે, તે તેમનું કથન સર્વથા