Bhagwati Sutra Part 04

SR No.: 009314
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Total Pages: 1151
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_bhagwati
File Size: 74 MB

Page 966

प्रमेयमन्द्रिका टीका श०६ २०४ सू०१ जीवस्य राप्रदेशाप्रदेशनिरूपणम् ९४३ नापत्याख्यानित्वप्रतिपादनम् , एवमेव नैरयिकादि-यावत्-चतुरिन्द्रिय-पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक-मनुष्यैः सह प्रत्याख्यानविचारचर्चा, जीवानां प्रत्याख्यानाप्रत्याख्यानज्ञानप्रश्नः । पञ्चन्द्रियाणां तज्ज्ञानित्वम् , तद्भिन्नानां तदज्ञानित्वं च, ततो जीवानां प्रत्याख्यानाऽपत्याख्यानकरणविचारः ततः प्रत्याख्यानाऽप्रत्याख्याननिर्वतितायुष्यबन्धकथनम् दण्डकचतुष्टयम् , गौतमस्य सर्वसमर्थनं च।
जीवस्य सप्रदेशाऽप्रदेशवक्तव्यता । मूलम्-जीवे णं भंते ! कालादेसणं किं सपएसे, अपएसे ? गोयमा ! नियमा सपएसे । नेरइए णं भंते ! कालादेसेणं किं भव्य, संज्ञी, लेश्या, दृष्टि, संयत, कषाय, योग, उपयोग, वेद, शरीर, पर्याप्ति, ये डार हैं ऐसा कथन जीवों के प्रत्याख्यानी अप्रत्याख्यानी और प्रत्याख्यानाप्रत्याख्यानी का प्रतिपादन इसी तरह नैरयिकसे लेकर चौइन्द्रिय, पंचेन्द्रिय तिर्यश्च और मनुष्यों के साथ प्रत्याख्यान के विचारकी चर्चा, जीवों को प्रत्याख्यान अप्रत्याख्यान आदिका ज्ञान होता है क्या? ऐसा प्रश्न; पंचेन्द्रियों को इनका ज्ञान होता है और इन से भिन्न जीवों को इनका ज्ञान नहीं होता है ऐसा कथन क्या जीव प्रत्याख्यान, अप्रस्याख्यान आदि करते हैं ऐसा प्रश्न, हां करते हैं ऐसा उत्तर प्रत्याख्यान
और अप्रत्याख्यान आदिसे आयुष्क का बंध होता है क्या? हां होता है ऐसा उत्तर, इस विषयक चार दण्डक गौतमकी ओर से सर्व समर्थन ।
सडगाथा-मां सप्रदेशत्व, मा२४, सव्य, सशी, वेश्या, टि, થત, કષાય, રોગ, ઉપયોગ, વેદ, શરીર અને પર્યામિ, એ દ્વારે છે એવું , ४थन. वानी प्रत्याभ्यानी. अप्रत्याभ्यानी, मने प्रत्यायाना-प्रत्याध्यानीતાનું પ્રતિપાદન, એજ પ્રમાણે નારકથી લઈને ચતુરિન્દ્રિ, પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ અને મનુષ્યોના પ્રત્યાખ્યાનાદિનું કથન.
પ્રશ્ન-જીને પ્રત્યાયાન અપ્રત્યાખ્યાન આદિનું જ્ઞાન હોય છે ખરું?
ઉત્તર–પંચેન્દ્રિયને તેનું જ્ઞાન હોય છે, તે સિવાયના જીને તેનું જ્ઞાન હોતું નથી એવું કથન.
પ્રશ્ન–શું જીવ પ્રત્યાખ્યાન, અપ્રત્યાખ્યાન આદિ કરે છે ? ઉત્તર-હા કરે છે. પ્રશ્ન–શું પ્રત્યાખ્યાન અને અપ્રત્યાખ્યાન આદિથી આયુને બંધ થાય છે? उत्तर-1, थाय छे. मा विना या२ ४४४. गौतम दारा तेनुं समर्थन.