________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ६ उ० ३ सु० १ महाकाल्पकर्भनिरूपणम् ८१८ केनार्थेन ? गौतम ! तद् यथा नाम वस्त्रस्य जल्लितस्य वा पतितस्य वा मलितस्य वा, रजस्कितस्य वा, आनुपूर्त्या परिकर्नामाणस्य शुद्धेन वारिणा धाव्यमानस्य सर्वतः पुद्गला भिद्यन्ते, यावत्-परिणमति, तत् तेनार्थेन० ॥ सू० १ ॥
टीका-'से गृणं भंते ! महाकम्मस्य, महाकिरियस्स, महासवस्स, महावेयणस्स सव्वओ पोग्गला वझंति ' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! जाव परिणमंति) हां, गौतम! यावत् परिणमता रहता है । (से केणटेणं) हे भदन्त ! आप ऐसा किस कारण से कहते हैं ? (से जहा नामए वत्थस्स जल्लियस्त वा पंकियस्स वा महल्लियस्स वा रइल्लियस्स चा आणुपुच्चीए परिकम्मिाजमाणस्स सुद्धणं वारिणा धोव्वेमाणस्स सव्वओ पोग्गला भिज्जंति, जाव परिणमंति, से तेणटेणं०) हे गौतम ! जैसे कोई एक वस्त्र ऐसा हो कि जो शारीरिक मेल से युक्त हो, जिस में गीली कीचड़ लगी हुई हो, रज सहित हो, तो वह जैसे धीरे २ साफ किये जाने पर,शुद्धपानीसे धोये जाने पर साफ-शुद्ध हो जाता है अर्थात् उसमें संसक्त हुए मलिन पुगल उससे सब तरफ से पृथक् हो जाते हैं यावत् वह वस्त्र अपने रूपमें परिणम जाता है-इसका कारण हे गौतम! मैंने अल्पकर्मादि विशेषणोंवाले जीवके विषयमें पूर्वोत्तरूपसे कहा है।
टीकार्थ-महाकर्म और अल्पकर्म आदि वाले जीवों के दुःख सुख आदि यंध की तरत्मता (भेद ) इस सूत्र द्वारा सूत्रकार प्रकट कर હા, ગૌતમ! તેને આત્મા તે રૂપે વારંવાર પરિણમન પામ્યા કરે છે.
(से केणटेण ) 3 महन्त ! मा५ । २0 मे है छ। ? (से जहा नामए वत्थस्स जल्लियरस वा, पकियस्स वा, मइल्लियरस वा, रइल्लियस्स वा, आणुपुवीए परिकम्मिज्जमाणस्स सुद्धणं वारिणा धोव्वेमाणस्स सव्वओ पोग्गला भिज्जंति जाव परिणमंति, से देण?ण )
ગૌતમ! કઈ એક વસ્ત્ર શરીરના પરસેવાથી યુકત હોય, જેના ઉપર ભીની માટી લાગી હેય (કાદવથી જે ખરડાયેલું હોય) જેના ઉપર ધૂળની જ જમા થયેલી હોય, એવાં વસ્ત્રને ધીમે ધીમે સાફ કરવાથી, અને શુદ્ધ પાણીમાં ધોવાથી તે સાફ થઈ જાય છે એટલે કે તેને વળગેલાં મલિન લે તેમાંથી તદ્દન અલગ થઈ જાય છે, અને તે વસ્ત્ર શુદ્ધરૂપે પરિણમન પામે છે કે ગૌતમ! તે કારણે મેં અપકમ આદિથી ચુકત જીના વિષયમાં पूर्वरित ४थन ४यु छे..
ટીકાઈ–મહાકર્મ, અ૫કર્મ આદિથી યુક્ત જીવોના દુઃખ, સુખ આદિ બધના ભેદનું સૂત્રકાર આ સૂત્ર દ્વારા નિરૂપણ કરે છે–ગૌતમ સ્વામી મહાવીર
म १०३