________________
CR
भगवती रस्य पर्वतस्य उत्तर-दक्षिणे दिवसो भवति ? इन्त, गौतम ! यदा- जन्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरपौरस्त्ये रात्रिर्मवति, तदा पश्चिमेऽपि रात्रिभति, यथा पश्चिमे रात्रिभवति तदा उत्तर-दक्षिणे दिवसो भवति । यदा भदन्त ! जम्बूद्वीपे द्वीपे दक्षिणार्धे उत्कृष्टाऽष्टादशमुहूर्ता रात्रिभवति तदा उत्तरार्धेऽपि उत्कृष्टाऽन्टादशमुहूर्ता रात्रिर्भवति, यदा उत्तरार्ध उत्कृष्टोऽष्टादशभुहूर्ता रात्रिर्भवति तदा मन्दरस्य पौरस्त्यपश्चिमे जघन्येन द्वादशमुहूतों दिवसो भवति ? हन्त गौतम ! यदा जम्बूद्वीपे यावत्-द्वादशमुहूतौ दिवसो भवति । यदा भदन्त ! जम्बूद्वीपे मन्दर-पौरस्त्य रात्रि होती है तब जंबूद्वीप में अंदर पर्वत की उत्तरदक्षिण दिशा में दिवस होता है क्या?
उत्तर-हां गौतम! जय जंबूद्वीप में मन्दरपर्वत की पूर्व दिशा में रात्रि होती है तब पश्चिम में भी रात्रि होती है और जब पश्चिम में भी रात्रि होती है तब उत्तर-दक्षिण दिशा में दिवस होता है।
प्रश्न-हे भदन्त ! जय जम्बूद्वीप में दक्षिणार्ध में उत्कृष्ट १८ अठारह मुहूर्त की रात्रि होती है तब उत्तरार्ध में भी १८ अठारह मुहूर्त की रात्रि होती है ? और जन उत्तरार्ध में भी १८ मुहूर्त की रात्रि होती है तब भन्दपर्वत की पूर्व पश्चिम दिशा में जघन्य से १२ चारह मुहूर्त का दिन होता है क्या ?
उत्तर-हां गौतम ! तब जंबूद्वीप में यावत् १२ बारह मुहर्त का दिन होता है ?
મન્દર પર્વતની પશ્ચિમ દિશામાં રાત્રિ હોય છે, ત્યારે શું જંબુદ્વીપમાં મંદિર પર્વતની ઉત્તર અને દક્ષિણ દિશામાં દિવસ હોય છે?
ઉત્તર–હા, ગૌતમ! જ્યારે જે બૂઢીપમાં મન્દર પવર્તની પૂર્વ દિશામાં રાત્રિ હોય છે, ત્યારે પશ્ચિમ દિશામાં પણ રાત્રિ હોય છે, અને જ્યારે પશ્ચિમમાં રાત્રિ હોય છે, ત્યારે ઉત્તર દક્ષિણ દિશામાં દિવસ હોય છે.
પ્રશ્ન–હે ભદન્ત ! જ્યારે જમ્બુદ્વીપના દક્ષિણાર્ધમાં પણ ૧૮ મુહૂર્તનીજ શત્રિ હોય છે? અને જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં વધારેમાં વધારે ૧૮ મુહૂર્તની જ રાત્રિ હોય છે, ત્યારે મન્દર પર્વતની પૂર્વ-પશ્ચિમ દિશામાં શું કામ કે ૧૨ મુદ્દતને દિવસ થાય છે?
ઉત્તર–હા, ગૌતમ! એ પ્રમાણે જ બને છે. (અહીં પ્રશ્નોક્ત કથન
