Page Text
________________
४६०
भगedies शिकस्कन्धे एको भाग एकपरमाणुरूपः द्वितीयो द्विपरमाणुरूप इति द्विपरमाणुरूपस्य द्वितीयभागस्य तथाविधपरिणामेन एकभागतया विवक्षितत्वात् द्विपदेशिकस्कन्ध स्येव त्रिपदेशिक स्कन्धस्यापि त्रयो विकल्पात्त एव विवक्षिताः ३ | देशस्य - एजनं देशयोश्चाने जनमिति चतुर्थः ४ । देशयोरेजनम् देशस्य चानेजनमिति पञ्चमः ५.१ इति । त्रिदेशिकर जाताः पश्च विकल्पाः । चतुष्पदेशिके कन्धे तु पविकल्पास्तत्र पञ्च तु त्रिपदेशिकवदेव ।
"
2
पष्ठो विकल्पस्तु चतुष्पदेशिकस्कन्धस्य चतुर्भागतया तत्र द्विपरमाणुरूपस्य प्रथमभागस्य एजनम् द्विपरमाणुरूपस्य द्वितीयभागस्य चानेजनमिति रीत्या सम्पद्यते, ततः परं सर्वेषामेव पञ्चमदेशिकस्कन्धादीनाम् अनन्तप्रदेशिकदूसरा भाग दो परमाणु होगा । इस लिये दो परमाणु रूप जो यह द्वितीयभाग है उसे तथाविध परिणाम वाला हो सकने के कारण एक आकाश प्रदेशवाद होने के कारण एकभागरूप से विवक्षित कर लिया है | अतः विदेशी स्कंध की तरह त्रिप्रदेशी रकंध के भी तीन विकल्प वे ही पूर्वोक्त विवक्षित हुए यहां जानना चाहिये। यहां उन तीन विकल्पों के बाद ( एक भाग से एजन होना, और दो देशों काभगों का एजन - कंपन नहीं होना ) यह चौथा विकल्प जानना चाहिये। तथा दो भागों का एजन और एक भाग का एजन- कंपन नहीं होना यह पांचवां विकल्प जानना चाहिये । इस तरह तीन प्रदेश वाले पुल स्कंध के ये पांच विकल्प बन जाते हैं । तथा जो चार प्रदेशों वाला पुद्गल स्कन्ध है उसमें छह विकल्प होते हैं । इनमें से पांच विकल्प तो त्रिपदेशी स्कन्ध के जैसे अभी कहे गये हैं वैसे ही हैं । और छठा विकल्प चतुष्प्रदेशी रकन्ध का ( दो भाग का कंपन, और दो भोग का ભાગમાં એ પરમાણુ હશે. તેથી એ પરમાણુ રૂપ જે ખીજો ભાગ છે તેનેં તે પ્રકારના પરિણામવાળા હાવાથી એક ભાગ રૂપે ગણી લેવામાં આવેલા છે. તેથી એ પ્રદેશાવાળા સ્કન્ધના જેવા જ ત્રિપદેશી સ્કન્ધના પણ ત્રણ વિકલ્પે થશે. જે ત્રણ વિકલ્પો ઉપર બતાવવામાં આવ્યા છે. ચેાથે વિકલ્પ આ પ્રમાણે થશે? “ એક ભાગનું કંપન થવું અને બે ભાગનુ પન ન થવું, ” પાંચમા વિકલ્પ એ ભાગનું કન થવુ' અને એક ભાગનું ક ́પન ન થવું. ' આ રીતે ત્રિપ્રદેશી પુદ્ગલ સ્કન્ધના પાંચ વિકલ્પે બને છે.
4
ચાર પ્રદેશાવાળા પુદગલ સ્કન્ધના છ વિકલ્પા મને છે. તેમાંના પાંચ વિકલ્પે તે ત્રિપ્રદેશી કન્યના પાંચ વિકલ્પે અનુસાર જ સમજી લેવા.
छठ्ठी विदया प्रभागे छे - " यार अहेशोवाजा शुन्धना मे लागनुं કપત થાય છે અને એ ભાગનું કંપન થતું નથી. કહેવાનુ તાત્પર્ય એ છે કે
2
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |