Page Text
________________
shrafद्रका टी० श० ५ उ० ५ सू० २ अन्यतीर्थिक वक्तव्यताकथनम् ३४७
3
में न मर जावें । अकाल मरण का तात्पर्य यही है कि जितने वर्षो का उपभोग करने योग्य कर्म का बंध किया गया है उतने वर्षों का उपभोग क्रम २ से नहीं कर पाना किन्तु एकदम उन सबका उपभोग कर लेना जैसे घड़ी में ८ दिन की चाबी दी गई हो और वह चाबी यदि कारण वश दो दिन में ही समाप्त हो जाती होतो कहा जाता है कि घड़ी खराब हो गई है -बीच में ही इसकी चाबी खतम हो जाती है इसी तरह से ६० साठ वर्ष के समयों में क्रम२ से उपभोग योग्य कर्म यदि अक्रम से २-४ दिन में ही भोग कर समाप्त करदी जाती है, तो इसी का नाम अकाल मरण है और ऐसा होता भी है । इस लिये जब ऐसा होता है तो यह मानना पड़ता है कि जिस प्रकार से जीव कर्मा का बंध करता है उनका वह उस प्रकार से भोग नहीं भी करता है ! इसी प्रकार महासंग्राम आदि में जो लाखों जीवों का एक साथ मरण हो जाता है वह भी यदी अकाल मरण न हो. तो नही होना चाहिये अथवा अनेवंभूत वेदन न माना जावे तो नही होना चाहिये, अतः इन सब बातों के देखने से यही निष्कर्ष निकलता है कि कितनेक जीव एवंभूत
કરના ડાય છે. અકાલમરણનું તાત્પ એ જ છે કે જેટલા વર્ષના આયુષ્યના ઉપલેાગ કરવા ચેાગ્ય કર્મ બંધ ખાંધ્યેા હાય એટલાં વષ સુધી તે આયુષ્યના ઉપભાગ કરવાને બદલે તેના એકદમ ઉપલેગ કરી લેવા. જેવી રીતે ઘડિયાળને. આઠ દિવસ ચાલે એટલી ચાવી દીધી હેાય અને તે ચાવી કોઈ કારણને લીધે એ દિવસમા જ ખલાસ થઇ જાય, તે તે ઘડિયાળ ખરામ થઇ ગઇ છે એમ માનવામાં આવે છે—પૂરા સમય પહેલા જ તેની ચાવી ખલાસ થઇ જાય છે, એજ પ્રમાણે ૬૦ વષઁના સમયેામાં ક્રમે ક્રમે ઉપલેગ કરવા ચેાગ્ય કને જો ક્રમથી વિપરીત પ્રકારે ૨-૪ દિવસમાં જ ભેગવી લઈને આયુને સમાપ્ત કરવામાં આવે તે એવા મરણને અકાલમરણ કહે છે, અને એવુ' અને છે પણુ ખરૂં. આ પ્રમાણે ખનતુ' જોવામાં આવતુ' હેાય તે એ વાત પણ માનવી જ પડશે કે જે પ્રકારે જીવ કના ખધ ખાંધે છે, એ જ પ્રકારે તે તેનુ વેદન કરતા પણ નથી. એજ પ્રમાણે મહાસગ્રામ આદિમાં જે લાખા જીવાના એક સાથે સંહાર થાય છે, તે પણ જો અકાલમરણ ન હેાય તે થાત નહીં અથવા અનેવભૂત વેદનાને જો માનવામા ન આવે તેા એવી વાત સંભવી શકે નહીં. આ દૃષ્ટાંત દ્વારા એ વાત સિદ્ધ થાય છે કે કેટલાક જીવા એવભૂત વેદનાને અનુભવ કરે છે અને કેટલાક જીવા અનેવંભૂત વેદનાને પણ અનુભવ કરે છે. તેથી એવભૂત વેદનાના જ અથવા તા અનેવ ભૂત વેદનાના જ જીવ अनुभव रे छे शेवी मैमन्तिक मान्यता टडी शक्ती नधी, " से तेणट्ठेण
જો
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |