________________
'૬૦
ગામનું નામ મેવાનગર છે.
કહેવાય છે કે વિક્રમ સદી પૂર્વે ત્રીજી સદીમાં (૨૩૦૦ વર્ષે પહેલાં) વીરસેન અને નાકોરસેન વીરબંધુઓએ વીરમપુર અને નાકોરનગર ગામ વસાવ્યાં હતાં. બન્ને બંધુઓએ આ ગામોમાં વિશાળ દેરાસરો બંધાવ્યાં હતાં. નાકોરનગરની મુલાકાતે પ્રકાંડ વિદ્વાન આચાર્યોએ મુલાકાત લીધી હોવાનો અને સંપ્રતિ રાજા, વિક્રમાદિત્ય રાજા જેવા રાજાઓને પ્રતિબોધ આપી આ તીર્થનો જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યા હોવાનો અપૂર્વ ઇતિહાસ છે. નાકોર નગર વિ. સં. ૧૩૦૦ સુધી સમૃદ્ધ રહ્યું. મુસલમાન રાજા આલમશાહે આ શહેર પર ચઢાઈ કરી એનો વિનાશ કર્યો. ત્યાર બાદ આ પ્રતિમાજી કાલીદહમાં આવેલી ૧૨૪ પ્રતિમાઓ જોડે લાવી પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. અત્યારે ત્રણ સુંદર દેરાસરો છે. મુખ્ય દેરાસરમાં અહીંના અધિષ્ઠાયક દેવ શ્રી ભૈરવજી મહારાજજી પણ બિરાજમાન છે. હમેશાં સેંકડો યાત્રીઓ પોતાની મનોભાવના પૂર્ણ કરવા અહીં આવે છે. આ દેરાસરના વિશાળ કમ્પાઉન્ડમાં જ આવેલા બીજા શ્રી શાન્તિનાથ ભગવાનના દેરાસરમાં ભમતીમાં શ્રી શાન્તિનાથ ભગવાન અને શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનનાં જીવનચરિત્ર વૃત્તાંતના દ્દશ્યો ખરેખર બહુ જ સુંદર છે. એકંદરે આ સ્થળ સુંદર, શાંત અને ભવ્ય છે. વિશાળતા ઘણી છે. રહેવાની અને જ્ન્મવાની સગવડ છે. રહેવા માટે બ્લોકો તૈયાર થઈ રહેલા છે. અહીં ભોંયરામાં આવેલી પ્રાચીન પ્રતિમાઓનાં દર્શન કરવા જેવાં છે. બાજુમાં ટેકરી ઉપર દાદાવાડી તથા ભગવાનોનાં પગલાં છે.
૬૭. શ્રી બારશેડ તીર્થ
મૂળનાયક શ્રી, ચિન્તામણિ પાર્શ્વનાથ ભગવાન,
તીર્થસ્થળ : અહીં બારમેડ ગામે, ગામની બજારમાંથી થઈને જતાં સાત દેરાસરોનાં દર્શન કરી શકાય છે. શ્રી ચિન્તામણિ પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું દેરાસર સુંદર છે. દાદાવાડી પણ છે. ઉપર ઊંચાઈએથી બારમેડ શહેરનું અવલોકન થઈ શકે છે. જેસલમેર, બારમેડ વગેરે પાકિસ્તાન સરહદથી બહુ નજીક હોવાને કારણે ભારતીય મિલિટરીની ઘણી આવજાવ છે.
૬૮. શ્રી જેસલમેર તીર્થ
મૂળનાયક: શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ ભગવાન, શ્વેત વર્ણ, પદ્માસનસ્થ.
નીર્થસ્થળ : રાણા જેસલજીએ પોતાના નામથી જેસલમેર શહેર વસાવીને ક્લિાનું નિર્માણકાર્ય વિ. સં. ૧૨૧૨માં કરેલ હતું. તેમના ભત્રીજા ભોજદેવ રાવળની રાજધાની લોવા હતી. કાકા ભત્રીજા વચ્ચે અણબનાવ બનતાં જેસલજીએ લોદ્રવા ઉપર ચઢાઈ કરી ભોદેવને સખત હાર આપી. ત્યારે લોવામાં બિરાજિત આ પ્રતિમાજીને જેસલજીએ પોતાની સાથે લાવી અહીં જેસલમેરમાં કિલ્લા ઉપરના દેરાસરમાં પ્રતિષ્ઠા કરાવી બિરાજ્જાન