________________
આજથી આશરે 25 વર્ષ અગાઉ અમદાવાદમાં નેમ-રાજુલની નૃત્યનાટિકા ભજવાવાની હતી ત્યારે જૈન શ્રદ્ધાળુઓની ધાર્મિક લાગણી દુભાતી હોવાથી તત્કાલીન પોલીસ કમિશનર જસપાલ સિંહે આ નાટક બંધ કરવાનો આદેશ બહાર પાડયો હતો. આવી જ રીતે જિસસ ક્રાઈસ્ટ વિશેના એક વિવાદાસ્પદ નાટકને કારણે ખ્રિસ્તી ધર્મસમૂહની લાગણી દુભાતી હોવાથી કોર્ટે ભારતમાં આ નાટક ભજવવા ઉપર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
સલમાન રશ્મી નામના લેખકના એક પુસ્તકને કારણે મુસ્લિમોની ધાર્મિક લાગણી દુભાતી હોવાથી ભારત સહિતના અનેક દેશોમાં આ પુસ્તકના વેચાણને પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યું છે. ગાંધીજી વિશેના અપમાનજનક નિવેદન બદલ એક લોકપ્રિય ટી. વી. કાર્યક્રમ કાયમ માટે બંધ કરવામાં આવ્યો હતો. આ રીતે ધાર્મિક લાગણીની બાબતમાં કોઈ બાંધછોડને અવકાશ હોતો નથી.
ધાર્મિક કહેવાતું નાટક પણ હકીકતમાં
વિકારપોષક જ બની રહે છે. આ દુનિયામાં ભાગ્યે જ એવાં કોઈ નાટકો ભજવાતાં હશે, જેમાં એક પણ સ્ત્રીપાત્ર ન હોય. જૂના જમાનામાં ગુજરાતી રંગભૂમિ ઉપર જે નાટકો ભજવાતાં હતાં તેમાં સ્ત્રીની ભૂમિકા પુરૂષ કલાકારો જ ભજવતાં, કારણ કે એ જમાનામાં કોઈખાનદાના પરિવારની મહિલાઓ નાટકમાં કામ કરવા માટે તૈયાર નહોતી થતી. આ પુરૂષ કલાકારો જયારે સ્ત્રીના વસ્ત્રો ધારણ કરી અને ઉત્તેજક શૃંગાર કરી સ્ટેજ ઉપર આવતા ત્યારે તેમને જોઈને પણ પુરૂષ પ્રેક્ષકોની વિષયવાસના ભડકી ઉઠતી અને તેઓ સિસોટીઓ વગાડી તેમનું સ્વાગત કરતા. જો સ્ત્રી વેષધારી પુરૂષ કલાકારો પણ આટલો વિકાર જન્માવી શકે તો સ્ત્રી કલાકારની હાજરીથી કોઈપુરૂષને વિકાર પેદા ન થાય એ અસંભવ
છે.
ધર્મશાસ્ત્રોમાં સ્પષ્ટ ફરમાવવામાં આવ્યું છે કે સ્ત્રી તરફ વિકારભરી નજરે કદી જોવું નહીં. નાટ્યગૃહના અંધકારભર્યા વાતાવરણમાં સ્ત્રી કલાકાર જયારે સોળે શણગાર સજી સ્ટેજ ઉપર આવે છે ત્યારે તેના શરીરના દર્શન દ્વારા, તેના અંગભંગ દ્વારા, તેના હાવભાવ દ્વારા અને તેના કર્ણમધુર અવાજ દ્વારા સભાગૃહમાં બેઠેલા પ્રેક્ષકોને મનમાં વિકારભાવ પેદા ન થાય એ અસંભવ બાબત છે. ધાર્મિક નાટકના નામે આ રીતે લોકોના વિકારને પોષી રૂપિયા કમાવાનો ઉદ્યમ ચલાવી ન લેવાય. સ્ત્રીત્વની ગરિમાના રક્ષણ માટે પણ આ પ્રવૃત્તિ બંધ થવી જોઈએ.