________________
બાર પ્રકારની હિંસાઓ
સ્ત્રીઓમાં મિકફરનો કોટ પહેરવાની પ્રથાએ જોર પકડ્યું ત્યારથી દર વર્ષે હજારોની સંખ્યામાં બિલાડીથી નાના કદનાં આ મિંક પ્રાણીનો સંહાર થાય છે. પુખ્ત ઉમરની
સ્ત્રી માટે મિંકફરનો કોટ બનાવવા લગભગ સો મિંકનો સંહાર કરવો પડે છે. દર વર્ષે ફક્ત ૧૦૦ કોટ બનાવવા હોય તો પણ ૧૦,૦૦૦ મિંકને મારી નાખવાં પડે. આવા એક કોટની કિંમત ૫૦,૦૦૦ રૂપિયાથી વધુ ઊપજતી હોવાથી મોટા પ્રમાણમાં મિંક મારવાની લાલચ શિકારીઓને થાય એ પણ દેખીતું છે. દીપડા તેમ જ સર્પત્વચામાંથી બનાવેલાં વસ્ત્રો પહેરવાની ફેશને પણ એ પ્રાણીઓના જીવ જોખમાવી દીધા છે.
દીપડો હિંસક પ્રાણી છે અને માનવજાત માટે સીધી રીતે તેનો કોઈ ઉપયોગ રહ્યા નથી પરંતુ સાપ તો અનેક રીતે આપણને ઉપયોગી છે. ખેતરોમાં, વાડીઓમાં સાપને લીધે જ ઉદર, દેડકાં કે બીજાં જીવડાંની ઉપદ્રવ વધતો નથી. અને રોગચાળો ફેલાતો નથી. આમ છતાં સાપની ચામડીમાંથી કોટ, પાકીટ, બૂટ-ચપ્પલ કે હેટ બનાવવા ધંધાકારી નિર્દય હત્યારાઓ સાપને પકડી અરેરાટી ઉપજાવે એવી રીતે ચામડી ઉતારી લે છે.
જમીન પર સરકતા સાપનું દુર્ભાગ્ય એ છે કે તેને મારી નાખ્યા બાદ ચામડી ઉતારવામાં આવે તો એ સંકોચાઈને ટૂંકી થઈ જાય છે, જ્યારે જીવતા સાપની ચામડી ઉતારી તેને ખેંચીને વધારી શકાય છે. માત્ર થોડી ચામડી વધુ મળે એ માટે સાપને જીવતો જ ઝાડ પર કે દીવાલ પર ખીલાથી જડી દઈ તેની પૂંછડી દબાવી રાખવામાં આવે છે ત્યાર બાદ તેના શરીરની બંને બાજુએ ઊભા લાંબા ચીરા મૂકી શરીર પરની ઉપલી ચામડી ઉતારી લેવાય છે. ચામડી ઉતારી દીધા પછી તેનું ડોકું ઉડાડી દેવાની તસ્દી ન લેવાય તો એ બિચારા બીજા ત્રણ ચાર દિવસ સુધી તરફડિયાં મારી રિબાઈ રિબાઈને દમ તોડે છે.
ચામડી મેળવવાનો આ જીવલેણ તેમ જ ક્રૂર ધંધો માત્ર પુખ્ત વયનાં પ્રાણીઓ પર અજમાવાય છે એવું નથી. તાજાં જન્મેલાં ઘેટાં કે હરણની મુલાયમ ચામડી ઉતારી લેતાં પણ સ્વાર્થી લોકો અચકાતા નથી. ઘેટાના નવજાત બચ્ચાની ચામડી પર મુલાયમ રૂંવાંટીનાં ગૂંચળાં હોય છે જે “કારાકલ ઊન' તરીકે ઓળખાય છે. આ ઊનની ટોપી સરસ બને છે. માત્ર મુલાયમ રૂંવાટીવાળી ટોપી મેળવવા ઘેટાંનાં બચ્ચાં પર થતા અત્યાચાર કોઈ રીતે વાજબી ઠરી શકે તેમ નથી. છતાં અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન અને ભારતમાં કારાકલ ઊન માટે સેંકડો બચ્યાં નિર્દયતાનો ભોગ બને છે.