________________
૭૧૭ (રાગ : હમીર) આસક્તિ જબ તક લેશ હૈ, તબ તક ન ચિંતા જાય હૈ, નહીં ચિત્ત થિર હો જબ તલક, નહીં મોક્ષ સુખ નર પાય હૈ; કૌપીન તકમેં રાગ હો, તો જાય રૂક પરમાર્થ હૈ, નિમૂલ હોના રાગ કા, યહ હી પરમ પુરૂષાર્થ હૈ. (૧) દેહાદિ કરતા કાર્ય હૈ, આત્મા સદા નિર્લેપ હૈ, યહ જ્ઞાન સમ્યક્ હોય જબ, હો ન ક્રિ વિક્ષેપ હૈ; મન ઇન્દ્રિયાં કરતી રહે, અપના ન કુછ ભી સ્વાર્થ હૈ, જો આ ગયા સો કર લિયા, યહ હી પરમ પુરૂષાર્થ હૈ. (૨) નહિ જાગને મેં લાભ કુછ, નહીં હાનિ કોઈ સ્વપ્ન સે, નહિ બૈઠને સે જાય કુછ, નહીં આય હૈ કુછ યત્ન સે; નિર્લેપ જો રહતા સદા, સો સિદ્ધ મુક્ત કૃતાર્થ હૈ, નહીં ત્યાગ હો, નહીં હો ગ્રહણ, યેહ હી પરમ પુરૂષાર્થ હૈ. (3) નિષ્ઠા રખૂ નિષ્કર્મ મેં, યા કર્મ મેં નિષ્ઠા ધરું, યહ પ્રશ્ન દેહાસક્ત કા હૈ, ક્યા કરું ક્યા નહિ કરું; નિષ્કર્મસે નહી હાનિ હૈ, નહીં કર્મમેં કુછ અર્થ હૈ, અભિમાન દોનો ત્યાગ દે, યહ હી પરમ પુરૂષાર્થ હૈ. (૪) જો કુછ દિખાઈ દે રહા, નિસ્સાર સર્વ અનિત્ય હૈ, નહીં ગેહ કુછ નહીં દેહ હૈ, પુણ્યાપુણ્યભી નહી નિત્ય હૈ; સબકા પ્રકાશક શુદ્ધ સંવિત, એક દેવ સમર્થ હૈ, ભોલા ! ઉસીમેં જાય ડટ, યહ હી પરમ પુરૂષાર્થ હૈ. (૫)
હૈ વિશ્વ તેરી કલ્પના, તૂ સિદ્ધ અક્ષય તત્ત્વ હૈ, નહિ ભેદ હૈ, નહિ દ્વત હૈ, અદ્વૈત હૈ, એકરૂં હૈ. (૧) તૂ એક અવ્યય, શાન્ત, નિર્મલ, સ્વચ્છ ચિત્ આકાશ હૈ, અજ્ઞાન તુઝ મેં હૈ નહિ, નહિ ભાન્તિ, નહિ અધ્યાસ હૈ; રાજસ નહિ, તામસ નહિ, તુઝમેં ન રંચક સત્ત્વ હૈ, નિર્ગુણ, નિરામય, એક રસ અદ્વૈત હૈ, એકત્ત્વ હૈ. (૨) કંકણ ટક, નુપૂર, રુચક, નહિ નક સે કુછ ભિન્ન હૈ, નહિ કાર્ય કારણ સે કભી, તીહું કાલ મેં ભી અન્ય હૈ; જો જો જહાં તૂ દેખતા, તેરા સભી ભાસત્વ હૈ, તૂઝ સે નહિ હૈ ભિન્ન કુછ, અદ્વૈત હૈ, એકરૂં હૈ. (3) ૐ હું યહી વહ નહિં, યહ ભિન્નતા મન માન રે, મેં સર્વ હું સવત્મિ હૂં, ઐસા નિરન્તર જાન રે; તેરે બિના નહિ અન્ય કા, કિંચિત્ કહીં અસ્તિત્વ હૈ, શ્રુતિ સેને સબ હી કહ રહે, અદ્વૈત છે, એકરૂં હૈ. (૪)
૭૧૯ (રાગ : ભૈરવી) છૂતા નહીં મેં દેહ ફ્રિ ભી, દેહ તીનોં ધારતા, રચના કરું મેં વિશ્વકી, નહિ વિશ્વસે કુછ વાસતા;
ક્તરિ હું મેં સર્વકા, યહ સર્વ મેરા કાર્ય હૈ, િભી ન મુઝ મેં સર્વ હૈ, આશ્ચર્ય હૈ ! આશ્ચર્ય હૈ. (૧) હૈ દુ:ખ સારા દ્વતમેં, કોઈ નહિ ઉસકી દવા, યહ દૃશ્ય સારા હૈ મૃષા, િદ્વત કૈસા ? વાહ ! વાહ; ચિત્માત્ર હું મેં એકરસ, મમ કલ્પના યહ દશ્ય હૈ, મેં કલ્પનાસે બાહ્ય હું, આશ્ચર્ય હૈ ! આશ્ચર્ય હૈ. (૨)
૭૧૮ (રાગ : હરિગીત છંદ) ચિન્માત્ર તૂ ભરપૂર હૈ, નહિ વિશ્વ તુઝસે ભિન્ન હૈ, ફ્રિ ત્યાગ ક્યા કૈસા ગ્રહણ ? તુઝસે ન જબ કુછ અન્ય હૈ;
ધર્મ કિયે ધન ના ઘટે, નદી ન સંચે નીર
I અપની આંખન દેખિયે, યોં કહે દાસ કબીર | ભજ રે મના
માંગન મરન સમાન હે, મત કોઈ માંગો ભીખ માંગનસે મરના ભલા, યહ સદગુરકી શીખ
ભોલે બાબા