________________
પ્રકરણ-૮ શરણમાં ઝૂકાવવાનું છે. હાથ જોડીને ધર્મના સ્વામીની સાથે એકમેક થવાનું છે. કર્મથી પોતાની જાતને અલગ કરવાની અને ધર્મની સાથે જોડી દેવાની ક્રિયાનું નામ નમસ્કાર છે.
વંદનનો અર્થ છે કરોડ અને માનમોડ. વંદનમાં મનથી માનને છોડવાનું છે. કાયાથી હાથ જોડવાના છે. અને ધર્મની સાથે ધર્મ સાધક અને ધર્મસિદ્ધાંતની સાથે અભેદ સાધવાનો છે. તેનું સાધન મંત્રી, મંત્રોચ્ચાર અને મંત્રીમનન છે. તે દ્વારા કર્મક્ષય અને આત્મલાભ મેળવવાનો છે. મંત્રના ઉચ્ચારણ વડે પ્રાણ, પ્રાણની ગતિવડે મન, મનના મનન દ્વારા બુદ્ધિ, ચિત્ત અને તે બધા પ્રત્યેનો અહં ઓગાળીને શુદ્ધ થવાનું છે.
નવકાર સમજણ નમો પદ શરણ ગમન, દુષ્કૃત ગર્તા અને સુકૃતાનુમોદના એ ત્રણેયના સંગ્રહરૂપ છે. શરણ ગમન સૂચવનારા પ્રથમનાં પાંચ પદો છે. દુષ્કત ગહ સૂચવનારાં પછીના બે પદો છે અને સુકૃતાનુમોદના સૂચવનારા અંતિમ બે પદો છે. શરણગમન વડે ભવ્યત્વનો પરિપાક થાય છે. દુષ્કૃત ગહ વડે પાપકર્મનો વિગમ થાય છે અને સુકૃતાનુમોદના વડે શુદ્ધ ધર્મની પ્રાપ્તિ થાય છે. શુદ્ધધર્મની પ્રાપ્તિથી દુઃખોચ્છેદ, દુષ્કૃતગર્તાથી પાપોચ્છેદ અને શરણગમનથી ભવભ્રમણ શક્તિનો ઉચ્છેદ થાય છે. એટલે અનાદિ સહજમલનો હ્રાસ થાય છે. શરણગમન બે પ્રકારનું છે. objectively બહારથી પરમેષ્ઠિઓનું જેમણે શુદ્ધ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કર્યું છે. Subjectively નિજશુદ્ધ આત્માનું અથવા આત્મદ્રવ્યનું.
નમોપદની અર્થ ભાવના ૧. નમો એટલે આભાર ભર્યું હૃદય.
(Humility) ૨. નમો એટલે કૃતજ્ઞભાવ
(Gratitude)
૫૦ ગૈલોક્યદીપક મહામંત્રાધિરાજ નવકારમંત્રનો સંક્ષિપ્ત સાર ૩. નમો એટલે પાપની કબૂલાત
(Confession) ૪. નમો એટલે લાભનો આભારપૂર્વક સ્વીકાર. (Thanks-Giving) ૫. નમો એટલે વારસદાર હોવાનો દાવો
(legal Heir) ૬. નમો એટલે સમર્પિત થવાની ક્રિયા.
(Surrrender) ૭. નમો એટલે ભયચિંતાદિનો અસ્વીકાર (Rejection) ૮. નમો એટલે સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા આદર અને બહુમાન
(Faith & Respect) ૯, નમો એટલે અનંત આનંદ અને સુખમાં નિવાસ
(Residence in Bliss) ૧૦. નમો એટલે ગુણગ્રહણ કરવાની પ્રક્રિયા (Receptivity) ૧૧. નમો એટલે પૂજયો પ્રત્યે ખુલ્લા થવાની પ્રક્રિયા (Opening) ૧૨. નમો એટલે સર્વપ્રત્યે ખુલ્લુ હૃદય
(Openheart) ૧૩. નમો એટલે ઉચ્ચ પ્રતિ અભિમુખતા (Aspiration) ૧૪. નમો એટલે દુષ્કતગ,
સુકૃતાનુમોદના અને શરણાગતિ (submission to Supreme) ૧૫. નમો એટલે સત્ શુભનો સ્વીકાર (Acceptance of Good) ૧૬. નમો એટલે સ્વશુદ્ધ સ્વરૂપાભિમુખતા (turning to Divine)
નમોપદની અર્થભાવના નમો પદમાં પોતાના વિષય કષાયરૂપી અહં પદનો પરિત્યાગ કરવાની પ્રક્રિયા છે. તથા નિર્વિષય, નિર્વિકાર, નિત્ય, નિરંજન અને શુદ્ધ આત્મ સ્વરૂપમાં પહોંચવા માટેનો આધ્યાત્મિક સિદ્ધ પ્રયોગ છે. નમો પદ એ ગુણી પુરુષોનો વિનય છે. નમો પદ એ પરમેષ્ઠિનું એકાગ્રચિત્તે ધ્યાન કરવાની પ્રક્રિયા છે. એ મનને આત્મસ્વરૂપ પ્રત્યે લઈ જવા માટે કાયા, વાણી અને મનને સંકોચવાની ક્રિયા છે. દ્રવ્ય