________________
रोहितक
કર્યા હતા. રાતાની ડુંગરી વિષ્યપતની કામેારની પર્વતમાળાના એક ફાંટા છે. માનસંગના લેખ અને રાતાના રાજાઓની વંશાવળીને માટે ( જ૦એ૦ સા૦ મ ૧૮૩૯, પા૦ ૩૫૪-૬૯૩ ) જીએ. રૌત્તતા. પંજાબમાં દિલ્હીથી વાયવ્યમાં ૪૨ માઇલ ઉપર આવેલું રાહક તે. પાંડવાના દિગ્વિજય વખતે નકુલ પાંડવે આ સ્થળ સર કર્યું હતું. ( મહાભારત, સભાપર્વ, અ૦ ૩૨ ). હાલના શહેરની ઉત્તરે થાડે ઈંટે જૂનું શહેર આવેલું છે. એને ખેાક્રાકાપ્ટ કહે છે.
૨૦૦
ìદિતાશ્વ, રહિત તેજ ( જ૦ એ૦સે અ૦ ૩૦ ૮, પા૦ ૬૫ ).
રોન્નિાટા. ઘુનાંગે જેને લો-ઇન-ની-લા નામે ઉલ્લેખ્યું છે તે સ્થળ વિશેષ. વિવિનસેન્ટ માર્ટિન એને રૂાહિનાલા અને જનરલ ક્રનીંગહામ ઈસ્ટ-ઇન્ડીયા રેલ્વેના લખીસરાઈ સ્ટેશનથી વાયવ્યમાં બે માઇલ ઉપર આવેલું રાઉના તે આ એમ કહે છે. જનરલ કનીંગહામ એવે! પણ તર્ક કરે છે કે થુનશાંગે કયુલને લે–ઇન-ની–લા કહ્યું હાય ( આકી ૦ સ૦ રીપોર્ટ, પુ૦ ૩ જી ). જનરલ કનીંગહામ ધારે છે તેમ હિનાલા માત્ર કાલ્પનિક નામ ન હતું. ગંગા નદીને કિનારે રહુઆનાલા નામનું એક ગામ હાલ અસ્તિત્વમાં છે; વખતે આ ગામ ચિનાઇ યાત્રાળુના સમયમાં પણ અસ્તિત્વમાં હાય. રહુઆનાલા નામ ઉધાડું રેશહિતનાલા અગર રાહિન્નાલા ઉપરથી વિકૃત થયેલું જણાય છે. તે નામવાળુ રેહુઆનાલા માંગિરના જિલ્લામાં યુરેઇનથી પાંચ માઈલ વાયવ્યમાં આવેલું છે. યુરેઈન આગળ મુદ્દિષ્ટના અને ખીજાં ઘણાં પ્રાચીન ખડેરા આવેલાં છે. યુરેઇનને પ્રથમ ઉજ્જન કહેતા. આવાજ ખડેરા રેહુઆનાલા આગળ પણ છે. એવી
लंका
કિંવદતી છે કે રેહુઆનાલા નામનું એક સ્થળ જયનગરના છેલ્લા રાજા ઇન્દ્રદ્યુમ્નના રાજમાં હતું. જનરલ કનીંગહામ અને ખુચાનન ધારે છે કે ઇન્દ્રદ્યુમ્ન મગધ (બિહાર) ને છેલ્લે પાલ રાજા હૈાય. આખ્યાયિકા ઉપરથી લાગે છે કે રેહુઆનાલા એક સમયે સુપ્રસિદ્ધ સ્થળ હતું. રાજા ઇન્દ્રદ્યુમ્નને અખ્તિયાર ખીલજીના એક સરદાર મુખદુમમૌલાનાખશ્ને હરાયેા હતેા. રેંહુઆનાલાની દક્ષિણે સાત માઇલ ઉપર વિધ્યપવ તાવળીના એક ફાંટા સિધાલ ડુંગર આવે છે. કિંવદંતી પ્રમાણે આ જગ્યાએ ઋષ્યશૃંગને આશ્રમ હતા. અહિં કેટલાએક ઝરણે! અને કેટલાંક દેવળા છે. ( ઋષ્યશૃંગાશ્રમ શબ્દ જીઆ). રોય. સૌવીરની રાજધાની તે. [આદિત્ય જાતક (કેમ્બ્રિજ આવૃત્તિ), પુ૦ ૩, પા૦ ૨૮૦; દીધનિકાયમાં ગાવિંદમુત્ત, ૧૯, પા૦ ૩૬].
આગળ
હ
હરગઢ. બંગાળામાં રાજમહાલની ડુંગરીએ ઉપર લકરગઢના કિલ્લા આવેલેા હતેા. એ કિલ્લા જૂના હતા. મેન્દ્વાજુદ્દીન અને ખીજા મુસલમાન ઇતિદ્વાસકર્તાએએ એના ઉલ્લેખ લખનાર નામે કર્યાં છે. ( મીવરીજનાં કલકત્તા રીવ્યુમાંનાં,(૧૮૯૪) બુચાનનનાં લખાણા ). ટીલા. નકુલીસા શબ્દ જુએ. હંવન. વિન તે જ. ( જાતકની કેમ્બ્રિ જની આવૃત્તિ, પુ૦ ૪, પા૦ ૧૯૯; મહાવગ્ગ, પુ૦ ૧, પા૦ ૨૨). હ્રા. સિલાન તે જ.
સંTM (ર). સિલાનના આગ્નેય ખુણામાં આવેલું લંકા અગર લંકાપટ્ટનમ શહેર એ આ નામના એક પર્વત છે. રામાયણમાં એનું વર્ણન ત્રિકૂટ અગર ત્રણ શિખરવાળા પત એ નામે કર્યું છે. ( સુદ્રરકાંડ, સ` ૧).
Aho! Shrutgyanam