Page Text
________________
गोकुल
गोपराष्ट्र અનુસાર ગોકર્ણ સરસ્વતી અને સમુદ્રના . નિકળી ગોદાવરી આ કુંડની નીચેથી વહે છે. સંગમ ઉપર આવ્યું હતું.
ગોદાવરીના જે ભાગ ઉપર ચુંબક આવેલું જોવું. વ્રજ યાને મહાવન તે જ. ( પદ્મ છે તેને ગૌતમી ( ગૌતમી ગંગા ) કહે
પુત્ર પાતાળ-અ૦ ૪૦; આદિપર્વ અ૦ છે. આ પવિત્ર કુંડમાં સ્નાન કરવાને આખા ૧૨-૧૫). અને જુનું ગોકુળ જ્યાં શ્રીકૃષ્ણ હિન્દુસ્તાનમાંથી લેકે આવે છે. દર ઉછર્યા હતા તે. શ્રીકૃષ્ણના પાલકપિતા નંદ બાર વર્ષે જ્યારે સિંહસંક્રાન્તિના સૂર્ય થાય કંશનાં માણસોથી થતા ઉપદ્રવને લઈને ત્યારે ચૂંબકમાં યાત્રા ભરાય છે. કુશાવર્ત માં ગોકુળથી પિતાને નેસડે વૃંદાવન લઈ ગયા
નાહીને લોકો ચુંબકેશ્વરની પૂજા કરે છે. ચંબહતા. (આદિ ૫૦ અ૦ ૩). મહાવન કેશ્વર, મહાદેવનાં દ્વાદશ જ્યોતિલિંગમાંના એક અગર પુરાણગોકુળ મથુરાથી છ મૈલ દર છે. (શિવપુરા ખં૦૧.૦ ૫૪, વરાહપુર આવેલું છે. અહીં શ્રીકૃષ્ણ બાળપણમાં ચરિત્ર અ૦ ૯૯, ૮૦). અમરેશ્વર શબ્દ જુઓ. કર્યા હતાં તે સ્થળો આવેલાં છે. ચૈતન્યના લંકા જતાં રામચન્દ્ર ભદ્રાચલ આગળ ગોદાસમકાલિન અને અંબલીગ્રામના વલ્લભભટ્ટ વરી ઉતર્યા હતા. હાલ પણ ત્યાં એ જગાનામે ઓળખાતા વલ્લભાચાર્યે વૈષ્ણવ ધર્મને ! સુચક દેવળ છે. વલભાચાર્ય પંથ સ્થાપે હતા; એમણે મહા- | જશોધનગિરિ. ગોરક ડુંગરાનું જ નામ. (બાણનું વનની પ્રતિકૃતિ તરીકે નવું ગોકુળ વસાવ્યું હતું.' હર્ષચરિત અ૦ ૬). જ્યાંના શ્યામલાલના મંદિરમાં પૂર્વે નંદનાં સ્ત્રી | જોવ. ગોનિડર્ડ (૨)નું જ નામ ( બ્રહ્માંડપુત્ર જસોદાએ માયાદેવીને જન્મ આપ્યો હતો. ] અ૦ ૪ મત્સ્યપુત્ર અ૦ ૧૧૩). નંદના મહેલને ઔરંગજેબ પાદશાહે મશીદના | જનર્ટ. પંજાબ તે જ. કાશ્મિરના રાજા ગોનરૂપમાં ફેરવી નાંખ્યો હતો. ( ચૈતન્ય ચરિ. ડએ જીત્યું હતું તે ઉપરથી આ નામ તામૃત ૨, અ. ૧૯; ગ્રાઉઝનું મથુરા).
પડયું છે. વ્રજ શબ્દ જુઓ. નવું ગોકુળ મહાવનથી જોનઃ (૨). અયોધ્યામાં આવેલું ગેડ એ નામ દક્ષિણમાં જમનાના પૂર્વ કિનારા ઉપર આવેલું
ગેનાઈનું વિકૃત રુપ છે. છે.) ચનદાસનું ચિતન્ય મંગળ૦ અતુલ
ગોપવે. ગોવાનું બીજું નામ. એને ગપપટ્ટન ગોસ્વામીની આવૃત્તિ; ૩ પા. ૧૮૧ ).
પણ કહેતા હતા. ત્યાં કદંબવંશના રાજાઓનું નો. ગોદાવરી નદીનું એક નામ. (હલાયુધની
રાજ્ય હતું. ( ડા, મ્યુલરને લખેલે વી. અભિધાન રત્નમાળા નં. ૩, અ૦ પ૨;
ક્રમાંક દેવચરિત-ઉપદુઘાતક પાત્ર ૩૪ એક્રેકટની આવૃત્તિ). "
ની ટીપણુ). જોરાવર. નાસિકથી વીસ મૈલ ઉપર આવેલા વોરાર. અયોધ્યામાં જૈઝાબાદ આગળ સરયૂને
યંબક નામના ગામની બાજુએ આવેલા કિનારે આવેલું ગુસાર નામનું યાત્રાનું સ્થળ, બ્રહ્મગિરિ નામના ડુંગરમાંથી ગોદાવરી નદી વિશેષ. કહેવાય છે કે અહીં આગળ રામચંદ્ર નિકળે છે. ( સૈરપુરા, અ૭ ૬૯; બ્રહ્મ દેહ તો હતા. (ામા૦ ઉત્ત, સ૦ ૧૧૦). પુત્ર અ૦ ૭૭, ૭૮) ચૈતન્ય બ્રહ્મગિરિની ગુમાર મહાદેવના દેવળની નજીકનું એક સ્થળ, યાત્રાએ આવ્યા હતા. (ચેતન્ય ચરિતામૃત) રામચંદ્ર જ્યાં દેહ તન્યો હતો તે જગા કેટલાક કહે છે કે પાસે આવેલા જટાફટકા | તરીકે યાત્રાળુઓને અદ્યાપિ બતાવાય છે. નામના ડુંગરમાં ગોદાવરીનાં મૂળ છે. ચંબ- નો પુ. ગેવરાષ્ટ્ર તે જ, નાસિકને પેટા જીલ્લો કમાં કુશાવર્ત નામને કુંડ છે. પર્વતમાંથી ઇગતપુર તે. ( મહાભાટ ભીષ્ય૦ અ૦
Aho! Shrutgyanam
| SR No. | 009119 |
| Book Title | Bhogolik Kosh 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society Ahmedabad |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 108 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 7 MB |