________________
(૧૩) શ્રી વિમલનાથ સ્વામી
૧૧
તમારા જ્ઞાનમાં વિદ્યમાન છે. એમ અનંત નાસ્તિઅસ્તિધર્મ આપના જ્ઞાનમાં એક સમયમાં જ સમકાળે સમાયેલ છે. એવું અદ્ભુત સામર્થ્ય હે પ્રભુ ! આપના કેવળજ્ઞાનનું છે. ।।૪।
તાહરા શુદ્ધ સ્વભાવનેજી, આદરે ધરી બહુમાન;
તેહને તેહીજ નીપજેજી, એ કોઈ અદ્ભુત તાન. વિન્પ સંક્ષેપાર્થ :– હે પ્રભુ! તારા શુદ્ધ નિર્દોષ આત્મસ્વભાવને જે બહુમાનપૂર્વક આદરે અર્થાત્ માન્ય કરે, તેનું સ્મરણ કરે, ધ્યાન કરે, તે ભવ્યનો આત્મા પણ તેવો જ શુદ્ધ બને છે; અર્થાત્ કર્મરહિત બને છે. એ કોઈ અદ્ભુત કહેતા આશ્ચર્યજનક તાન અર્થાત્ તત્ત્વ જણાય છે. પા
તુમ પ્રભુ તુમ તારક વિભુજી, તુમ સમો અવર ન કોય; તુમ દરશણ થકી હું તર્યોજી, શુદ્ધ આલંબન હોય. વિન્ડ
સંક્ષેપાર્થ ઃ— હે પ્રભુ ! તમે જ મને સંસાર સમુદ્રથી તારવાવાળા વિભો
એટલે સ્વામી છો. તમારા જેવો આ જગતમાં બીજો કોઈ નથી. આપના વીતરાગ મુદ્રાના દર્શનથી કે સમ્યક્દર્શનથી કે જૈન દર્શનથી હું તરી ગયો છું. કારણ કે આપનાં શુદ્ધ સ્વરૂપનું મને આલંબન પ્રાપ્ત થયું છે. અને તેથી મારા આત્મસ્વરૂપની મને ઓળખાણ થઈ છે. કા
પ્રભુ તણી વિમલતા ઓળખીજી, જે કરે થિર મન સેવ; દેવચંદ્ર પદ તે લહેજી, વિમલ આનંદ સ્વયમેવ. વિ૭ સંક્ષેપાર્થ :– હે પ્રભુ! આપની વિમળતા કહેતા પરમ નિર્દોષતાને યથાર્થ ઓળખીને જે ભવિ પોતાના મનને સ્થિર કરી આપની સેવા કહેતા આજ્ઞાને ઉઠાવશે તે ભવ્ય સર્વ દેવોમાં ચંદ્ર સમાન એવા વિમલનાથ પ્રભુના પદને લહેશે અર્થાત્ સર્વ કર્મની ઉપાધિને ક્ષય કરી મોક્ષપદને પામશે. તે વિમલનાથ પ્રભુ કેવા છે ? તો કે પોતાના જ અનંત આનંદના ઘરરૂપ છે. ।।૭।।
(૧૩) શ્રી વિમલનાથ સ્વામી
શ્રી યશોવિજયજીકૃત વર્તમાન ચોવીશી સ્તવન (નમો રે નમો શ્રી શત્રુંજય ગિરિવર—એ દેશી)
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ સેવો ભવિયાં વિમલ જિજ્ઞેસર, દુલ્લહા સજ્જન-સંગાજી; એવા પ્રભુનું દરિશણ લેવું, તે આલસમાં ગંગાજી. સે॰૧ અર્થ :– હે ભવ્યજનો ! તમે વિમલનાથ ભગવાનની સેવા કરો. કારણ
કે સજ્જન પુરુષોનો સંગ પ્રાપ્ત થવો હમેશાં અતિ દુર્લભ છે. અને વળી આવા પ્રભુના દરિશનની પ્રાપ્તિ થવી તે તો આળસમાં ઘરે રહેલાને ગંગાજીની પ્રાપ્તિ થવા સમાન છે.
૧૬૨
ભાવાર્થ :– જેમને નિર્મળ જ્ઞાનાદિ વર્તે છે અને જેઓ કર્મમળથી રહિત થઈ નિર્મળ થયા છે એવા તેરમા પ્રભુની સ્તુતિ કરતાં કર્તા પુરુષ કહે છે કે હે ભવ્યજનો ! તમે વિમલનાથ પ્રભુની સેવા, પૂજા તથા આરાધના કરો, કારણ કે સંતપુરુષોનો સમાગમ થવો એ બહુ મુશ્કેલ છે. કોઈ પૂર્વ પુણ્યનો ઉદય હોય તો જ તે બને છે. સંસારમાં કુસંગતિ યોગે અનાદિકાળથી આ જીવ સંસારમાં ભ્રમણ કરતો રહ્યો છે. તેને ઉત્તમ સંગતિની બહુ જરૂર છે. તે જો ન મળે તો જીવની દુર્દશા કોઈ રીતે દૂર થાય તેમ નથી. સત્સંગતિનો પ્રભાવ પણ અલૌકિક છે. આ સ્તવનમાં ભવ્ય જીવોને ઉદ્દેશીને જ કર્તાએ આ સૂચન કરેલું છે; કારણ કે અભવ્ય જીવોને એવી સૂચના કરવાથી કોઈ પારમાર્થિક ફળ સંભવતું નથી. સજ્જનનો યોગ, તેના વચનમાં પ્રતીતિ અને તેના કથન અનુસાર વર્તન કરવું એ સર્વ ભવિષ્ય સુધરવાનું હોય તો જ બને છે; નહિ તો બહુ દુર્લભ છે. આપણને તો કોઈ મહાપુણ્યયોગે આર્યદેશ, ઉત્તમ કુળ,આરોગ્ય અને ધર્મ શ્રવણનો યોગ વગેરે સામગ્રીની પ્રાપ્તિ થઈ છે, એટલે પ્રભુનું દર્શન થવું હવે આપણને બહુ મુશ્કેલ નથી. હવે તો માત્ર થોડો જ પ્રયાસ કરવાની જરૂર છે. જેમ આળસુ માણસ, ગંગાજી ગયા વગર, કોઈ સુયોગે જ્યાં પોતે રહેતો હોય તેટલા નજીકમાં જ ગંગાજી પ્રગટે અને તે ગંગામાં સ્નાન કરીને પવિત્ર થાય એટલે વગર પરિશ્રમે જ તેને તો ગંગાજી મળ્યા ગણાય. તેમ આપણને પણ પ્રભુનો ભેટો થયો છે તો હવે માત્ર તેમની આજ્ઞા ઉઠાવવાની જ જરૂર છે. તે કરવામાં આવે તો સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થવું હવે સુલભ છે. ।।૧।।
અવસર પામી આળસ કરશે, તે મુરખમાં પહેલોજી; ભૂખ્યાને જેમ ઘેબર દેતાં, હાથ ન માંડે ઘેલોજી. સે૨
અર્થ :– જેમ ભૂખ્યા માણસને ઘેવર આપવા જતાં જે ઘેલો હોય તે જ
હાથ ન ધરે, તેમ અવસર પ્રાપ્ત થયે જે માણસ આળસ કરે તેને વિવેક વગરનો