________________
(૨૪) શ્રી મહાવીર સ્વામી
૩૨૯ તાર હો તાર પ્રભુ, મુજ સેવક ભણી, જગતમાં એટલું સુજશ લીજે; દાસ અવગુણ ભર્યો, જાણી પોતા તણો, દયાનિધિ દીન પર દયા કીજે. તા૦૧
- સંક્ષેપાર્થ:- હે દીનદયાળ પ્રભુ! મુજ સરીખા પામર સેવક ભણી દયા દ્રષ્ટિ કરીને મને આ સંસાર સમુદ્રથી તારો, અવશ્ય પાર ઉતારો. મને તારીને જગતમાં એટલું સુજશ એટલે કીર્તિ મેળવો. મારા જેવા રાગદ્વેષ અજ્ઞાન આદિ દોષથી ભરેલા સેવકને પણ પોતાનો જાણી હે દયાના ભંડાર ! આ દીન, રંક, અશરણ, તત્ત્વશૂન્ય ઉપર જરૂર દયા કરો. કારણ આપના સિવાય મારે બીજો કોઈ આધાર નથી. ||૧|| રાગદ્વેષે ભર્યો, મોઢ વૈરી નડ્યો, લોકની રીતિમાં ઘણુંયે રાતો; ક્રોધવશ ધમધમ્યો, શુદ્ધ ગુણ નવિ રમ્યો, ભમ્યો ભવમાંહિ હું વિષયમાતો. તા૦૨
સંક્ષેપાર્થ:- હે પ્રભુ ! હું રાગદ્વેષથી ભરેલો છું. આ મોહરૂપી વેરી મને સમકિત પ્રાપ્તિમાં નડતરરૂપ થયો છે. તેથી આ લોકના રીત રીવાજોમાં મગ્ન છું. લોકરંજનમાં ઘણો રાચીમાચીને રહ્યો છું. તથા અહં મમત્વને પોષવા ક્રોધવશ ધમધમી જઉં છું. આત્માના શુદ્ધ ગુણોમાં કદી રમણતા કરતો નથી, પણ પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં જ લુબ્ધ બની ચારગતિરૂપ સંસારમાં ભમ્યા કરું છું. //રા આદર્યું આચરણ, લોક ઉપચારથી, શાસ્ત્ર અભ્યાસ પણ કાંઈ કીધો; શુદ્ધ શ્રદ્ધાન વળી, આત્મ અવલંબવિનુ, તેહવો કાર્ય તિણે કો ન સીધો. તા-૩
સંક્ષેપાર્થ:- હે પ્રભુ ! મારા જીવે લોકોના કહેવાથી કે દેખાદેખી ધાર્મિક છ આવશ્યકતાદિ ક્રિયાઓ કરી તથા જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો ક્ષયોપશમ થવાથી ધાર્મિક શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ પણ કંઈક કર્યો, પણ છ પદના શુદ્ધ શ્રદ્ધાન વિના તથા આત્મા છે પ્રાપ્ત જેને એવા સસુરુષના અવલંબન વગર સાધન કર્યા. જેથી આત્માનું કાર્ય સિદ્ધ થયું નહીં; અર્થાત્ સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થાય એવું કોઈ કાર્ય કર્યું નહીં. કા સ્વામી દરિશણસમો, નિમિત્ત લહી નિર્મલો, જો ઉપાદાન એ શુચિ ન થાશે; દોષ કો વસ્તુનો, અહવા ઉદ્યમ તણો, સ્વામી સેવા સહી નિકટ લાશે. તા૦૪
સંક્ષેપાર્થ:- અઢાર દૂષણ રહિત વીતરાગ શ્રી મહાવીર સ્વામી ઉપદિષ્ટ જૈનદર્શન સમાન ઉત્તમ નિર્મળ નિમિત્ત પામીને પણ જો ઉપાદાન એવો મારો આત્મા શુચિ એટલે પવિત્ર અર્થાત્ શુદ્ધ થશે નહીં તો તે વસ્તુ એટલે આત્માનો
૩૩૦
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ જ કોઈ દોષ છે, અહવા એટલે અથવા મારા ઉદ્યમની જ ખામી છે. માટે હવે શ્રી સ્વામીનાથની સેવા એટલે આજ્ઞા જ ઉપાસુ કે જે વડે મને જરૂર પ્રભુની નીકટતા પ્રાપ્ત થાય, અર્થાત્ મને પણ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય. પાસા.
સ્વામી ગુણ ઓળખી, સ્વામીને જે ભજે, દરિશણ શુદ્ધતા તેહ પામે; જ્ઞાન ચારિત્ર તપ વીર્ય ઉલ્લાસથી, કર્મ ઝીપી વસે મુક્તિ પામે. તા૫
સંક્ષેપાર્થ :- જે આત્મા પ્રભુના જ્ઞાનાદિક ગુણોને ઓળખી એટલે સમજીને તેમની ભક્તિ કરશે તે આત્મા દરિશણ એટલે સમ્યક્દર્શનની શુદ્ધતાને પામશે. સમકિત પામ્યા પછી જ્ઞાન, ચારિત્ર, તપ અને વીર્યના ઉલ્લાસભાવથી સર્વ કર્મને ઝીપી એટલે ખપાવીને તે ભવ્યાત્મા મુક્તિધામમાં સર્વકાળને માટે જઈ નિવાસ કરશે. પાા જગત વત્સલ મહાવીર જિનવર સુણી, ચિત્ત પ્રભુ ચરણને શરણ વાસ્યો; તારજો બાપજી બિરૂદ નિજ રાખવા, દાસની સેવના રખે જોશો. તા.૬
સંક્ષેપાર્થ :- ત્રણેય લોકનું હિત કરનાર હોવાથી જગત વત્સલ એવા શ્રી મહાવીર જિનેશ્વરની વીતરાગ વાણીને સાંભળીને મારું ચિત્ત પણ આપ પ્રભુના ચરણના શરણમાં વાસ કરીને રહ્યું છે. પણ આપની સર્વ આજ્ઞાને ઉઠાવવા આ પામર શક્તિમાન નથી છતાં હે બાપજી એટલે હે તાત ! આપ આપના તારક બિરૂદને રાખવા માટે પણ આ સેવકને તારજો. પણ આ દાસની સેવા ભક્તિ સામું રખેને નિહાળશો મા કે આ સેવકે મારી સેવા-ભક્તિ બરાબર કરતો નથી; એમ જાણીને મારી ઉપેક્ષા કરશો નહીં. //કા વિનતિ માનજો, શક્તિ એ આપજો, ભાવ સ્યાદ્વાદતા શુદ્ધ ભાસે; સાધી સાધક દશા, સિદ્ધતા અનુભવી, દેવચંદ્ર વિમલ પ્રભુતા પ્રકાશે. તા૦૭
સંક્ષેપાર્થ:- હે કૃપાળુ પ્રભુ! મારી આટલી વિનતિને માન્ય રાખી મને એવી શક્તિ આપજો કે જેથી હું સર્વ દ્રવ્યોના ભાવધર્મને શુદ્ધ સ્યાદ્વાદથી એટલે અપેક્ષાવાદથી જેમ છે તેમ સમજી શકું. અને તેના ફળસ્વરૂપ સાધકદશાને સાધી હું સ્વસ્વભાવગત સિદ્ધતાને અનુભવી દેવોમાં ચંદ્રમા સમાન વિમળ કહેતા નિર્મળ એવી પ્રભુની પ્રભુતા એટલે આત્મ ઐશ્વર્યનો પ્રકાશ કરું. એવી આપ પ્રભુ પ્રત્યે મારી ભાવભીની નમ્ર વિનતિ છે. શા