Page Text
________________
(૨૧) શ્રી નમિનાથ સ્વામી
૨૮૩
ગરમીનો તાપ જેમ શાંત થાય છે; તેમ પ્રભુ ભક્તિથી પર પદાર્થમાં સુખ બુદ્ધિએ રહેલી તૃષ્ણાના તાપની પણ તર્જના થાય છે અર્થાત્ તૃષ્ણાના ભાવનો તિરસ્કાર થાય છે. રા
શુભ લેશ્યાની આલિ, તે બગપંક્તિ બની રે,તે શ્રેણી સરોવર હંસ, વસે શુચિ ગુણ મુનિ રે; વ ચગતિ મારગ બંધ, ભવિક જન ઘર રહ્યા રે, ભ ચેતન સમતા સંગ, રંગમેં ઉમહ્યા રે. ૨૦૩
સંક્ષેપાર્થ :— જેમ વર્ષાઋતુમાં બગલાની પંક્તિ હોય છે તેમ પ્રભુભક્તિ કરવાથી પદ્મ શુક્લ લેશ્યાના પંક્તિબદ્ધ શુભ પરિણામ પ્રગટે છે. તથા વર્ષાદમાં હંસ પક્ષીઓની શ્રેણી સરોવ૨માં જઈ વસે છે, તેમ જિનભક્તિના યોગે હંસપક્ષી જેવા મુનિરાજ ધ્યાનારૂઢ થઈ ઉપશમ તથા ક્ષપક શ્રેણીરૂપ સરોવરમાં જઈને વાસ કરે છે. વર્ષાદના પૂરમાં ચારે દિશાઓના માર્ગ બંધ થાય છે તેમ જિનભક્તિના યોગે ચારગતિરૂપ સંસારનો માર્ગ બંધ થાય છે; અર્થાત્ સાચાભાવથી જે પ્રભુની આજ્ઞા ઉપાસે તે ભવિકજીવ ચારગતિના ભ્રમણને ટાળી પોતાના નિજ ઘર સમાન આત્મસ્વરૂપમાં સદા વાસ કરે છે. તથા તે ચેતન, સમતાના સંગે આનંદ પામી આત્મઅનુભવરૂપ રંગમાં સદા ઉમહ્યા કહેતાં ઉજમાળ રહી રમણ કરે છે. ગા
સમ્યવૃષ્ટિ મોર, તિહાં હરખે ઘણું રે, તિ દેખી અદ્ભુત રૂપ, પરમ જિનવર તણું રે, ૫૦ પ્રભુગુણનો ઉપદેશ, તે જલધારા વહી રે, તે ધરમ રુચિ ચિત્તભૂમિ, માંહિ નિશ્ચલ રહી રે, માંજ
સંક્ષેપાર્થ :– વર્ષાકાળમાં વાદળાને જોઈ, મોર જેમ ઘણો હર્ષિત થાય છે તેમ સમ્યગ્દષ્ટિરૂપ મોર જિનેશ્વર ભગવાનના ઉત્કૃષ્ટ, અદ્ભુત, પરમશીતલ, નિર્વિકાર રૂપને દેખીને પરમ હર્ષ પામે છે. સર્વ દેવતાઓ પોતાનું રૂપ ઉત્કૃષ્ટપણે વિક્ર્વે તો પણ શ્રી અરિહંતના પગના અંગૂઠા સમાનરૂપ કરી શકે નહીં. તથા સમ્યવૃષ્ટિના મુખેથી પ્રભુના જે ગુણગાન થાય છે તે ઉત્કૃષ્ટ ગુણોના ગાનરૂપ મેઘની જળધારા વહે છે. તે વહીને ધર્મરુચિવંત એવા જીવોના ચિત્તરૂપી ભૂમિ ઉપર જઈને, ગુણરૂપી જળધારા નિશ્ચલ એટલે સ્થિર થઈ જાય છે અર્થાત્ તે ગુણો તેના હૃદયમાં સમાઈ રહે છે. ૪।।
૨૮૪
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ ચાતક શ્રમણ સમૂહ, કરે તવ પારણો રે; ક અનુભવ ૨સ આસ્વાદ, સકલ દુઃખ વારણો રે; સ અશુભાચાર નિવારણ, તૃણ અંકુરતા રે; તૃ વિરતિતણાં પરિણામ, તે બીજની પૂરતા રે.તે૫
સંક્ષેપાર્થ :- ચાતક પક્ષી વર્ષાદનું જ જળપાન કરે તેમ શ્રમણ એટલે મુનિઓનો સમૂહ પણ ચાતક પક્ષીની જેમ આત્મઅનુભવરૂપ રસવડે પારણું કરે છે. તે આત્મઅનુભવરસનો આસ્વાદ કેવો છે? તો કે સંસારના સકળ દુઃખનું નિવારણ કરનાર છે. જેમ વર્ષાકાળમાં તૃણ એટલે ઘાસના અંકૂરો ફૂટે છે, ખેડૂતો તેનું યોગ્ય રીતે નિવારણ કરી ભૂમિને ખેડી તેમાં બીજ વાવે છે, તેમ જિનભક્તિ દ્વારા ભવ્યજીવો અશુભ આચારરૂપ ભૂમિને શુદ્ધ કરી શુભ આચારના પાલનરૂપ દેશવિરતિ કે સર્વ વિરતિના પરિણામરૂપ બીજની વાવણી કરે છે. IIII
પંચ મહાવ્રત ધાન્ય, તણાં કર્ષણ વધ્યાં રે, ત સાધ્યભાવ નિજ થાપી, સાધનતાએ સખ્યાં રે; સા ક્ષાયિક દરિશણ જ્ઞાન, ચરણ ગુણ ઊપન્યા રે; ચ આદિક બહુ ગુણ સસ્ય, આતમઘર નીપન્યા રે. આ૬ સંક્ષેપાર્થ ઃ— જેમ વર્ષાઋતુમાં ધાન્યના વાવેલા બીજ ઊગીને મોટાં કર્ષણ એટલે અનાજના ડૂંડા વધતા જાય છે તેમ જિનભક્તિરૂપ જળધારાના પ્રભાવે પંચમહાવ્રતોનું નિરતિચારપણે પાલન કરવાથી તેની વિશુદ્ધિ જેમ જેમ વધતી જાય છે, તેમ તેમ સાધ્યભાવ એવા સિદ્ધસ્વરૂપને પંચ મહાવ્રતરૂપ સાધનવડે સાધવાની શક્તિ વિકસિત થતી જાય છે. તેના ફળસ્વરૂપ ક્ષાયિક દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર ગુણ ઉત્પન્ન થાય છે. તથા આત્માના બીજા પણ બહુ એટલે ઘણા ગુણ આદિરૂપ સસ્ય કહેતાં ધાન્ય વડે આત્માનું પ્રદેશરૂપ ઘર પરિપૂર્ણ બને છે. ૬
પ્રભુ દરિશણ મહામેહ, તણે પ્રવેશમેં રે, ત પરમાનંદ સુભિક્ષ, થયા મુજ દેશમેં રે, થ દેવચંદ્ર જિનચંદ્ર, તણો અનુભવ કરો ૨ે ત સાદિ અનંતોકાળ, આતમસુખ અનુસરો રે. આ૭ સંક્ષેપાર્થ :— શ્રી નમિનાથ પ્રભુની મુદ્રાના દર્શન કરવાથી કે જૈન દર્શન વડે કે સમ્યક્દર્શન વડે જ્યારે પ્રભુ મહામેહ એટલે વર્ષાદિરૂપ બની ભક્તના હૃદયમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે પરમાનંદ સ્વરૂપ સુભિક્ષ કેતાં સુકાળ મારા
| SR No. | 009111 |
| Book Title | Chaityavandan Chovisi 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Paras Jain |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 181 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Rajchandra |
| File Size | 1 MB |