________________
૨૫
(૧૮) શ્રી અરનાથ સ્વામી જગનાયક જિનરાયા હો મન ભાવ્યા મુજ આવી મળ્યા,
કાંઈ મહેર કરી મહારાજ; સેવક તો સસનેહી હો નિઃસનેહી પ્રભુ કિમ કીજીએ,
કાંઈ ઇસ કોઈ વહીએ રે લાજ. અ૪ અર્થ :- હે જગતના નાયક એવા જિનરાજ ! આપ મને બહુ જ ગમ્યા હોવાથી આપે મારા પર મહેર કરીને આવી મળ્યા તે ઘણું સારું થયું. પણ આ સેવક તો સ્નેહવાળો છે અને આપ સ્નેહ વગરના છો. તો આપ પ્રભુ પ્રત્યે મારે કેવી રીતે પ્રીત કરીને મારી લાજ રાખવી તે હવે જણાવો. જો
ભાવાર્થ :- હે ત્રણ જગતના નાયક પ્રભુ! વળી રાગદ્વેષને જિતનાર એવા જિનેશ્વર ભગવાન! મારા મનને ભાવતાં એવા પ્રભુ! આપ મને આવી મળ્યા પણ આ સેવક તો સ્નહેવાળો છે, આપની ચાકરીનો રસિક છે; તેને આપ નિઃસ્નેહપણું બતાવો તો સેવકને ચાકરીનો લાભ કેવી રીતે મળી શકે. માટે મારી લાજ રહે તેમ ચાકરી આપવામાં શરમ રાખશો નહીં. ભક્તિ ગુણે ભરમાવી હો સમજાવી પ્રભુજીને ભોળવી,
કાંઈ દેખું હૃદય મોઝાર; તો કહેજો સાબાશી હો પ્રભુ ભાસી જાણી સેવતાં,
કાંઈ એ અમચો એક તાર, અલ્પ અર્થ :- હે પ્રભુ! આપને ભક્તિના ગુણ વડે ભરમાવી અને સમજાવી તેમજ ભોળવીને પણ અમારા હૃદયમાં આપને ધારણ કરીશું. ત્યારે અમને શાબાશી આપજો. હે પ્રભુ! આપનું સ્વરૂપ ભાસ્યમાન છે એમ જાણીને જ અમે આપની સેવામાં એકતાર થયા છીએ.
ભાવાર્થઃ- આપની સેવા એટલે આજ્ઞા ઊઠાવવાનું કેટલું બધું માહાભ્ય છે, તેમજ તે સેવાનું ભવિષ્યમાં કેવું સુખદાયક ફળ આવશે તે અમે કિંચિત્ જાણી શક્યાં છીએ. તેથી ભક્તિના ગુણથી આપનું આકર્ષણ કરી અમે આપને ભરમાવીશું અર્થાતુ લલચાવીશું અને સમજાવીશું. તેમજ આપને ભોળવી દઈ અમારા હૃદયમાં ધારણ કરીશું. આટલું બધું કાર્ય કર્યા પછી આપના ભક્તજનને શાબાશી આપજો. કેમકે આપને પરમાત્મસ્વરૂપ ભાસ્યમાન થયેલું જાણી અમે એકતારરૂપે આપની સેવા એટલે આજ્ઞા જ ઉઠાવીએ છીએ. //પો.
૨૪૬
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ પાણી ખીરને મેળે હો કિણ ખેલે એકાંત હોઈ રહું,
કાંઈ નહિ રે મિલણનો જોગ; જો પ્રભુ દેખું નયણે હો કહી વયણે સમજાવું સહી;
કાંઈ તે ન મિલે સંજોગ. અ૦૬ અર્થ - પાણી અને દૂધ જેમ મળી જાય છે, તેમ હું પણ એકાંતે કોઈ કળાથી આપની સાથે એકમેક થઈને જ રહું એવી અભિલાષા છે. પણ એવા મિલનનો કોઈ જોગ અહીં દેખાતો નથી. જો પ્રભુને નયણે દેખું તો વચનથી સમજાવીને પણ પ્રભુના સ્વરૂપ સાથે મિલન કરું; પણ એવો કોઈ સંજોગ એટલે અવસર મને દૃષ્ટિગોચર થતો નથી.
ભાવાર્થ:- દૂધ અને પાણીની માફક કંઈ એવી કળા કરું કે જે વડે હું અને આપ અભેદભાવ બની એકાંત એટલે માત્ર સ્વરૂપ સ્થિતિમાં જ રહીએ. પરંતુ એવી રીતે મળવાનો કોઈ જોગ અહીં દેખાતો નથી. પ્રભુને જો નયણે દેખું તો વચનથી પણ સમજાવી શકું. પણ એવો અવસર અત્રે પ્રાપ્ત થતો નથી. નિશ્ચયદ્રષ્ટિથી જો વિચારીએ તો પ્રભુનો આત્મા અને ભક્તજનનો આત્મા એક જ સ્વરૂપવાળો છે. પરંતુ કર્મના કારણને લઈને વ્યવહાર દ્રષ્ટિથી જોતાં આત્માનું સ્વરૂપ જુદું જુદું જણાય છે. તો હે પ્રભુ!મારા કર્મનો સંબંધ મારા આત્માથી દૂર કરાવી આપો, તો મારું પણ કાર્ય સિદ્ધ થાય. કારણ કે કર્મનો ક્ષય કરું તો દૂધ અને પાણીની માફક આપના આત્મા સાથે તન્મય બની હું અભેદ સ્વરૂપવાળો થાઉં. માટે એવો યોગ મેળવી આપો કે જેથી એકમેક થવાનો ઉચિત અવસર મને પણ પ્રાપ્ત થાય. કાાં
મનમેળ કિમ રીઝે તો શું કીજે અંતરાય એવડો,
- કાંઈ નિપટ નહેજા નાથ; સાતરાજને અંતે હો કિણ પાખે તે આવીને મળું.
કાંઈ વિકટ તુમારો પાથ. અ૦૭ અર્થ :- મનમેળ એટલે મનનો મેળાપ જેની સાથે થયો છે એવા ભગવાન કેવી રીતે રીઝે એટલે પ્રસન્ન થાય, તેના માટે શું કરવું જોઈએ. કેમકે અમે એવા અંતરાય કર્મ બાંધ્યા છે. વળી મારા પ્રભુ તો નિપટ નહેજા એટલે તદ્દન પ્રેમ વિનાના છે. અને સાત રાજ ઊંચા જઈને બેઠા છે. તો કયા પાખે એટલે કયા ઉપાયવડે હું આપને આવીને મળું. કેમકે આપને મળવાનો પાથ