________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આચાર્યશ્રી હરિભદ્રસૂરિજી
આચાર્યશ્રી ભદ્રેશ્વરસૂરિજીએ ફાવતી ના પ્રથમ પરિચ્છેદના અંતમાં આચાર્યશ્રી હરિભદ્રસૂરિનો જીવનવૃત્તાંત આલેખ્યો છે.
જિયંકુ' નામની બ્રહ્મપુરીના વતની શંકર ભટ્ટ એમના પિતા હતા અને એમની માતાનું નામ ગંગા હતું.
‘૩૫રી૫૬' નામના ગ્રંથની ટીકામાં હરિભદ્રસૂરિજીને ચિત્રકૂટના ! નિવાસી બતાવાયા છે. ચિત્રકૂટ એટલે ચિત્તોડ.
તેઓ બ્રાહ્મણ જાતિના હતા. ચિત્રકૂટના રાજા જિતારિના પુરોહિત હતા. રાજા જિતારિ, રાજા રામ જેવો પ્રજાવત્સલ હતો, યુધિષ્ઠિર જેવો નીતિ-વાલ હતો, અશોક જેવો દયા-વત્સલ હતો, અને અર્જુન જેવો અણવત્સલ હતો.
યજ્ઞમાં બકરાના બલિદાનના પ્રસંગને ઉદ્દેશીને, વિની' ગ્રંથમાં બકરાના મુખમાં નીચે મુજબના શબ્દો મૂકવામાં આવ્યા છે :
મેં સ્વર્ગ મેળવવાની ઇચ્છા રાખી નથી. મેં એ માટે તમને પ્રાર્થના પણ કરી નથી, વળી હું તો ઘાસથી સંતુષ્ટ છું! “યજ્ઞાર્થે જેનો વધ કરાય તે સ્વર્ગે જાય,” આ વાત જો સાચી હોય તો તમે તમારા માતા પિતાનો વધ કેમ કરતા નથી?'
યજ્ઞમંડળમાં બેઠેલા હરિભદ્ર પુરોહિત, આ બકરાના કથનથી ભદ્ર પરિણામી બન્યા હતા. તેઓ અગ્નિહોત્રી હતા, રાજમાન્ય હતા. એમની બુદ્ધિ અત્યંત કુશળ હતી. તેઓ ચૌદ વિદ્યાઓમાં (છ અંગ, ચાર વેદ, મીમાંસા, તર્ક, ધર્મશાસ્ત્ર અને પુરાણ - આ ૧૪ વિદ્યાઓ છે) પારંગત બન્યા હતા. તેઓ પોતાને અજેયવાદી સમજતા હતા. એમને વાદનો નાદ | હતો.
એક જ એક
For Private And Personal Use Only
