________________
૨૪૧
ગોરી તહ ગંધારી, મહાલા માણવી અ વઈરુટ્ટા // અદ્ભુત્તા માણસિયા, મહામાણસિયાઉ દેવીઓ I ૬ /
અર્થ - ગૌરી, ગાંધારી, મહાજ્વાલા, માનવી, અને વૈરોટ્યા, અચ્છતા, માનસિક અને મહામાનસિકા એ (સોળ) દેવીઓ (રક્ષણ કરો !) ૬.
જખા ગોમુહ મહજષ્ણ, તિમુહ જખેસ તુંબરૂકુસુમો | માયંગવિજયઅજિયા, બંભો મણુઓ સુરકુમારો !
અર્થ - યક્ષોનાં નામ કહે છે - ગોમુખ, મહાયક્ષ, ત્રિમુખ, યક્ષેશ, તુંબરૂ, કુસુમ, માતંગ, વિજય, અજિત, બ્રહ્મ, મનુજ, સુરકુમાર. ૭. મહાકાળી. ગૌર (ઉજ્જવળ) વર્ણવાળી તે ગૌરી, ગાયના વાહનને ધારણ કરનારી તે ગાંધારી, સર્વ અસ્ત્રો (ફેંકવાના હથીયાર)ની મ્હોટી જવાળા છે જેને તે મહાજ્વાળા. મનુષ્યની જનની (માતા) તુલ્ય તે માનવી, અન્યોન્ય વૈરની ઉપશાન્તિ માટે આગમન છે જેનું તે વૈરોચ્યા, પાપનો સ્પર્શ નથી જેને તે અચ્છુપ્તા, ધ્યાન કરનારના મનને સાન્નિધ્ય કરવાવાળી તે માનસિકા, અને ધ્યાન કરનારના મનને મહાસાન્નિધ્ય કરવાવાળી તે મહામાનસિકા. એ સોળ દેવીઓનું વિદ્યાપ્રધાનત્વ હોવાથી તે વિદ્યાદેવીઓ કહેવાય છે એ દેવીઓને મંત્રપટ્ટમાં પોતપોતાને સ્થાનકે સ્થાપન કરીને તેનું ધ્યાન કરે તો તે ધ્યાન સુખને દેનાર થાય છે
* આ સાતથી દશ ગાથામાં વર્ણવેલા ચોવીશીના ચોવીશ તીર્થકરોના યક્ષ અને યક્ષિણીઓના વર્ણ, વાહન અને આકાર વગેરે અનુક્રમે આ પ્રમાણે જાણવા. (પેજ નં. ૨૪૨માં)
૧૬