________________
c
a . . . .. ....
રક બ્રહ્મચર્યની નવ વાડો ; ખેતરમાં પાકની સુરક્ષા માટે વાડો કરાય છે. મકાનની રક્ષા માટે ચારે બાજુ કમ્પાઉન્ડબ્લોલ કરાય છે. જેથી કોઈ ચોરો વગેરે પ્રવેશ કરીને ધન વગેરે લુંટી ન જાય. પૂર્વના કાળમાં નગરોની પણ ચારે બાજુ દુશ્મનોથી રક્ષા કરવા કિલ્લા વગેરે કરવામાં આવતા.
શાસકાર ભગવંતોએ બ્રહ્મચર્ય ગુણની રક્ષા કરવામાં નવા વાડો બનાવી છે. જેથી બ્રહ્મચર્ય ઘાતક તત્વો આત્મામાં પ્રવેશ કરી આ મહાન ગુણનો ઘાત ન કરી જાય.
બહ્મચર્યનું નિર્મળ પાલન એ જ આત્માની મોટી મૂડી છે. એ જ વિશિષ્ટ પુણ્યનું સર્જક છે, એ જ મુક્તિનો મુખ્ય માર્ગ છે, એ જ સંસારનો ઉચ્છેદ કરનાર મહાન શસ્ત્ર છે, માટે આ ગુણની રક્ષા કરવી એ આપણાં સૌનું કર્તવ્ય છે. સાધુ સાધ્વીઓની આ મહાન મૂડીની રક્ષામાં સહાયક થવાનું શ્રાવક સંઘનું પણ કર્તવ્ય છે.
ચાલો આ નવે વાડો અંગે કંઈક વિશેષ વિચારીએ. ગાથા:वसहि कहनिसिग्जिदिय, कुटुंतर पुवकिलीए पणीए।
अइमायाहार विभूसणा य, नव बंभचेरगुत्तीओ। વસતિ, કથા, નિષધા, ઈન્દ્રિય, કુઠુતર, પૂર્વકીડા, પ્રણીત આહાર, અતિમાત્રા આહાર, વિભૂષા, આ નવ વિષયમાં બ્રહ્મચર્ય વતની ગુપ્તિ વાડો કરવાની છે. હવે પ્રત્યેક વાડને વિશેષ સમજીએ.
(૧) વસદિ:- વસતિ એટલે સાધુ સાધ્વીઓને રહેવાનું [ ૪૩ ]er જૂerformજૂ 9 જૂer
&&&&&&દ્ધ66666. સ્થાન. વિવેત્તારૂં સયાસTહું વિના હૈ નિરjથે, નો રૂત્વીપણુપંદરાसत्ताई सयणासणाई सेवित्ता हवइ से निग्गंथे ।
વિવિકત એટલે એકાંત, શયન, આસન વગેરે તથા સ્થાનો (રહેવાના મુકામો) સેવે તે નિગ્રંથ કહેવાય.
અર્થાત્ : સ્ત્રી, પશુ, પંકોથી આકીર્ણ ન હોય તેવા સ્થાનમાં સાધુ રહે.
સાધુ-સાધ્વીઓને રહેવાના સ્થાન આમ તો નિર્દોષ એટલે કે સાધુ-સાધ્વી માટે બનેલા ન હોય તેવા જોઈએ. પરંતુ આજે જ્યારે ચતુર્વિધ સંઘની આરાધના માટે સ્થાનોનું નિર્માણ થાય છે ત્યારે તે સ્થાનોમાં બ્રહ્મચર્યની પ્રથમ વાડનું પાલન થાય. એ ખાસ ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ એટલે સાધુઓની વસતિ (ઉપાશ્રય) સ્ત્રીઓના સ્થાનની જોડે કે નિકટમાં ન જોઈએ. મંદિર જોડે પણ ન જોઈએ કેમકે તેમાં અવારનવાર પૂજાદિ ચાલતા હોય, શ્રાવિકાઓનો અવાજ પણ આવે. એક જ કંપાઉન્ડમાં નજીક નજીક સાધુ-સાધ્વીઓના ઉપાશ્રય થયા છે એ પણ પ્રથમ વાક્કો ભંગ છે મોટા શહેરોમાં તો ઘણા ઠેકાણે નીચે ઉપાશ્રયનો હોલ હોય અને ઉપર જ ફ્લેટો હોય છે આ બધી સંસક્ત વસતિ કહેવાય છે.
વિહારના સ્થળોમાં તીર્થોની ધર્મશાળા વગેરેમાં સાધુસાધ્વીઓના સ્થાનો અત્યંત નજીક કે સામ-સામે હોય છે. વળી ધર્મશાળામાં પણ નજીકમાં ગૃહસ્થના ઉતારા હોય છે. આ બધી વસતિ ખૂબ જ જોખમકારક છે.
વળી સાધુઓના ઉપાશ્રયોમાં માત્ર વ્યાખ્યાન કે વાચના સિવાય સાધ્વી કે બેનોની બિલકુલ અવરજવર ન જોઈએ. Retryજૂeppe $
e e ૪૪]