________________
ચોથા વતની વાત તો આપણે આ ઢાળમાં કરી જ રહ્યા છીએ. અને પાંચમાં મહાવતમાં તો મુનિ-અવસ્થામાં પહેરેલા કપડા સિવાય અન્ય કાંઈ વસ્તુ, વી કે વધારાના પાત્રો, અરે.....પુસ્તક વગેરે પણ તેઓએ કંઈ રાખેલ નહીં. જરૂર પડે પુસ્તક જ્ઞાનભંડારમાંથી મેળવી કામ પતે પોતે પાછુ મૂકી દેતા. કયારેક વાંચન વગેરેમાં સુધારો કરવા નાનકડી પેન્સિલ વગેરે પણ તેઓ રાખતા નહીં. જરૂર પડે કોઈ મુનિ પાસેથી મેળવી કામ પતે પાછી આપી દેતા.
વિશ્વમાં આવા અપરિગ્રહીની જોડ મળવી મુશ્કેલ છે.
રોજ એકાસણા, નિર્દોષ સાદા-આહાર પાણીથી નિર્વાહ કરતા તેમના જીવનમાં સંનિધિની તો વાત ક્યાંથી હોય ? એટલે છટકું રાત્રિભોજન વિરમણ વ્રત પણ નિર્મળ હતું. તેમના સુવિશુદ્ધ વત પાલનના કારણે જ અહિ રાસકારે ગાયુ છે. કે “આ કાળે નહિં દીઠો એહવો, વિશુદ્ધ વતનો ધારી હો ગુરુવર !...”
સ્ત્રી સાધ્વી સન્મુખ નવિ જોયું,
વૃક્મણે પણ તેં તો હો ગુરુવર, વાત કર જબ હેતુ નિપજે,
દ્રષ્ટિ ભૂમિએ દેતો હો ગુરુવર. ૩. ચતુર્થ વ્રતના વ્યવહારમાં પણ પૂજ્યશ્રી કેટલા બધા જાગૃત હતા. તેનું અહિ વર્ણન કરેલ છે. મહાવૈરાગી, શાસપરિકમિત સુંદર પરિણામવાળા પૂજ્યશ્રીનું મન અત્યંત નિર્મળ હતું. વૃદ્ધાવસ્થા પણ પ્રાપ્ત થયેલ એટલે ક્યારેક અવસરે સાધ્વીઓ કે સ્ત્રીઓ વગેરે વિજાતીય સામે વાચનાઓ આપવી, ભણાવવા [ ૨૭ ]er જૂerformજૂ 9 જૂer
વગેરેમાં તેમના પરિણામમાં કંઈ જ નુકશાન થાય તેમ ન હતું, છતાં વ્યવહારમાં પણ સંપૂર્ણ જાગૃત એવા તેઓશ્રીએ છેલ્લી ઉમરમાં પણ વિજાતીય પ્રત્યે દૃષ્ટિ કરી નથી. અહિ “પણ શબ્દથી યુવાનીમાં પણ કદીય સ્ત્રી સાધ્વી સન્મુખ જોયું નથી. પૂજ્યશ્રીનો આ ઉચ્ચ કોટિનો વ્યવહાર હતો. બને ત્યાં સુધી તેઓ વિજાતીય જોડે વાત કરવી પડે તેવો પ્રસંગ જ ઉભો થવા નહીં દેતા. આમ છતાં ક્યારેક વિશિષ્ટ કારણ ઊભું થતું તો પણ પોતે દ્રષ્ટિ નીચી રાખી વાત કરી લેતા અને ટુંકમાં પતાવી દેતા. સાધ્વી કે સ્ત્રીઓને ગાથા પણ નહીં આપવાનો પૂજ્યશ્રીને પ્રારંભથી જ અભિગ્રહ હતો.
બ્રહ્મચર્યની નવે વાડોના ઉત્કૃષ્ટ પાલન પૂર્વકના વ્યવહારથી. આ મહાપુરુષે પોતાના જીવનને તો અતિશય પવિત્ર અને નિર્મળ કર્યું એટલું નહિ પણ સમુદાયમાં સાધુઓમાં પણ સંયમની નિર્મલતાને જાળવી રાખી. પૂજ્યપાદશ્રી આ બાબતમાં પોતાની જવાબદારીને સંપૂર્ણપણે જાણતા હતા. જો બ્રહ્મચર્યની વાક્કા પાલનના વ્યવહારમાં પણ ઢીલાશ આવશે તો મોટા સમુદાયમાં ઘણા મોટા અનર્થો ઉભા થશે. તેથી આ બાબતમાં તેઓ કક્ક ચર્યા પાળતા અને પળાવતા.
મુંબઈ શાંતિનાથ દહેરાસરની બાજુમાં ઉપાશ્રયમાં એકવાર પૂજ્યપાદશ્રી બિરાજમાન હતા ત્યારે સાંજે સાધ્વીજીઓ આવ્યા. પૂજ્યપાદ શ્રી ઉપર હતા. સાધ્વીઓ નીચે આવી ઉતર્યા. (સાધ્વીઓ માટે બીજો કોઈ ઉપાશ્રય ન હતો.)
પૂજ્યપાદશ્રીને ખબર પડતા તુરંત જ તેઓએ સાધુઓને ત્યાંથી નીકળી ભાયખાલા તરફ જવાનો નિર્ણય જાહેર કર્યો. જૂeptemperor of{ ૨૮ ]