________________
‘આ બાજુ પ્રભુનાં ઈન અમે આવ્યા હતા.'
સંગને જે સત્સંગ બનાવી શકે,
દ્રવ્યને
જે દ્રવ્ય બનાવી શકે, મતિને જે સન્મતિ બનાવી શકે, આધિને જે સમાધિ બનાવી શકે અને બુદ્ધિને જે સદબુદ્ધિ બનાવી શકે એની મોત પછીની ગતિ, સદ્ગતિ બનીને જ રહે છે.
ભલેને, હાથમાં ડૂબી જવાના સ્વભાવવાળી લોખંડની ખીલી છે. એને લાકડા સાથે જોડી દઈને પાણીમાં તરાવી શકાય છે. ભલે ને, સામે રહેલ બાટલીમાં વિષ છે. કુશળ વૈદ પોતાની આવડતથી એનું ઔષધિમાં રૂપાંતરણ કરી શકે છે. ભલે ને, સ્વામિત્વ વિપુલ સંપત્તિનું છે, ઉદારતાના માધ્યમે એને કલ્યાણકર બનાવી શકાય છે. ભલે ને હાથમાં ધારદાર છરી છે, કુશળ સર્યન ડૉક્ટર એના સમ્યક ઉપયોગ દ્વારા દર્દીને રોગમુક્ત કરી શકે છે.
ટૂંકમાં, તમારી પાસે શું છે, એ જેટલું મહત્ત્વનું છે એના કરતાં તમે કોણ છો એ વધુ મહત્ત્વનું છે. તમારા જીવનમાં તમે કોને પ્રવેશ આપ્યો છે એ જેટલું મહત્ત્વનું છે એના કરતાં અનેકગણું મહત્ત્વનું તો એ છે કે તમે તમારા મનમાં કોને પ્રવેશ આપ્યો છે?
‘પણ આજે તો રવિવાર છે” ‘દર રવિવારે અમે આવીએ છીએ?
શું વાત કરે છે ?' મારા આ આશ્ચર્યનો એ કાંઈ જવાબ આપે એ પહેલાં એની ધર્મપત્નીએ મને જવાબ આપ્યો.
‘મહારાજ સાહેબ, મારા વેવિશાળની વાત ચાલતી હતી ત્યારે જ મેં મમ્મીને કહી દીધું હતું કે એક મહિનામાં ઓછામાં ઓછા ચાર વાર મને જે દાદાસાહેબના દેરાસરે દર્શન કરવા લઈ જાય એની જ સાથે તું મારો સંબંધ નક્કી કરજે.”
‘પછી ?' પછી શું? એમની સાથે મારો સંબંધ નક્કી થવાની વાત જ્યારે એકદમ આગળ વધી ગઈ હતી ત્યારે એમને મેં ખુદે પૂછી લીધું હતું.
‘મારી શરત ખ્યાલમાં છે?”
| ‘કઈ ?' ‘એક મહિનામાં ચાર વાર તો દાદાસાહેબનાં દેરાસરે મને દર્શન કરવા લઈ જવું જ પડશે.”
‘હા, તારી એ શરત તો મને માન્ય છે જ પણ વધુમાં હું તને વચન આપું છું કે મહિનાના ચાર રવિવાર ઉપરાંત દર પૂનમે પણ તને હું ત્યાં દર્શન કરવા લઈ જઈશ.'
મહારાજસાહેબ, લગ્ન કર્યાને વરસો વીતી ગયા પણ ક્રમ આજ સુધી બરાબર અખંડ રીતે જળવાઈ રહ્યો છે !
સંબંધ બાંધતા પહેલાં આવી “શરત’ મૂકતા આત્માઓ આજના કાળે આંગળીના વેઢે ગણાય એટલા પણ હશે કે કેમ એમાં શંકા છે.
‘અચાનક અત્યારે કેમ?’ પરિવાર સાથે આવેલા એક નવયુવકને બપોરના સમયે વંદનાર્થે આવેલ જોઈને મેં પૂછ્યું.
૮૯
0