________________
આપ્તવાણી-૧
૧૨૯
૧૩૦
આપ્તવાણી-૧
બધાં જ લક્ષણ દેખાય, પણ એ તો સોની પાસે લઈ જાવ તો ખબર પડે. સોની પહેલાં તપાસ કરે કે તેમાં સોનાના ગુણધર્મ છે કે નહીં ? નથી તો તે સોનું નહોય. લક્ષણ સોના જેવાં હોવા છતાં તેના ગુણધર્મ ન હોવાથી તે સોનું નહોય. તેવી જ રીતે ચેતનનાં લક્ષણ દેખાય પણ એકુય ગુણધર્મ ન હોય તો તેને ચેતન શી રીતે કહેવાય ? અમે તેને નિશ્ચેતન ચેતન કહીએ છીએ. પિત્તળ સોના જેવું જ દેખાય પણ જ્યારે કાટ ચઢે ત્યારે બોલી ઊઠે ! તેમ સોનું પણ બોલી ઊઠે !
આ દેહ તે નિશ્ચેતન ચેતન છે. “આપણે” શુદ્ધ ચેતન છીએ. પૂર્વે પ્રતિષ્ઠા કરેલી, તે પ્રતિષ્ઠિત આત્મા. તે જ પ્રતિષ્ઠિત ચેતન છે.
કાં તો ચેતન સારું કે કાં તો અચેતન સારું, પણ અર્ધચેતન નહીં સારું. કારણ કે તેમાં બધાં જ ચેતનનાં લક્ષણ. ભગવાને કહેલું કે, વાવમાં જઈને સ્પંદન કરજે, પણ આ મિશ્ર ચેતન આગળ અંદન ના કરીશ. મિશ્ર ચેતન જોડે સ્વાભાવિક વ્યવહાર હોય તેનો વાંધો નથી, પણ ત્યાં આગળ સ્લીપ ના થવો જોઈએ. કોઈ લપસે ત્યારે અમે ચેતવીએ. મિશ્ર ચેતન જોડેનો વ્યવહાર હોય ત્યાં અમે ટકોર મારીએ. અચેતન હોય ત્યાં વાંધો નથી. આ બીડી છે તે અચેતન છે ત્યાં અમે વાંધો ના ઊઠાવીએ. ચોપડો ચીતરેલો હોય તે તો હિસાબ કહેવાય. હિસાબ ના ચૂકવે તો મહીં પરમાણુ બુમો પાડે, દિમાગ બગડી જાય. આ મિશ્ર ચેતન વચ્ચે આવે તો અમે ચેતવીએ. અલ્યા, અહંકારે કરીનેય ચેત, ગાફેલ રહે એ ના ચાલે. નહીં તો બીજા ભવ બગડે.
આ સિનેમા દાવો માંડે કે અમારી સાથે ભોગ કેમ ભોગવો છો ? ના. એ ના માંડે. કારણ કે એ અચેતન છે. જ્યારે મિશ્ર ચેતન તો દાવો માંડે. કેમ કે એને મહીં ઠંડક નથી. એને મહીં ભારે બળતરા છે, તેને લીધે જ દાવો માંડે છે. મહીં જો ઠંડક હોય તો વાંધો ના આવે. મિશ્ર ચેતન માટે જરાક અવળો વિચાર આવે કે તરત જ ભૂંસી નાખવો પડે. પ્રતિક્રમણ કરીને કાઢી નાખવો પડે પણ અચેતન માટે પ્રતિક્રમણ ના કરે તો ચાલે. મિશ્ર ચેતન એ મોક્ષ તો ના થવા દે પણ મહીં જે સુખ આવતું હોય તેનોય અવરોધ કરે.
સિનેમા કે જીભની ફાઈલ રોગ ઊભો કરે તેમ નથી, પણ મિશ્ર ચેતનથી જ રોગ ઊભો થાય છે. ભજિયાં રિસાય નહીં, પણ મિશ્ર ચેતન રિસાયા વગર રહે ખરું? મિશ્ર ચેતનથી આખો સંસાર ઊભો છે. મિશ્ર ચેતન એ બ્લેક હોલ છે. એ વ્યવહાર જ જો બંધ થઈ જાય પછી શું ઉપાધિ ?
| મુક્ત મને બેસાય એવી સેફ સાઈડ રાખવી. મન જો બુમો પાડે કે ભજિયાં ખાવાં છે તે આપી દીધાં એટલે મુક્ત મને બેસવા દે, જ્યારે મિશ્ર ચેતન ના બેસવા દે. સત્સંગમાંય કણીની જેમ ખૂંચ્યા કરે.
તમે જે વર્તો છો તે બે ભાગમાં છે; એક તો નિચેતન ચેતન અને બીજું ચેતન, પણ તમે પોતે નિચેતન ચેતનને ચેતન માનો છો. પણ બન્ને ભાગ મિલ્ચર સ્વરૂપે છે, કંપાઉન્ડ સ્વરૂપે નથી, નહીંતર તો બન્નેના ગુણધર્મો નાશ પામે.
નિશ્વેતન ચેતન એ મિકેનિકલ ચેતન છે. બહારનો બધો જ ભાગ પણ મિકેનિકલ છે. સ્થળ મશીનરીને હેંડલ મારવું પડે છે જ્યારે સૂક્ષ્મ મશીનરીને તું હેંડલ મારીને જ લાવ્યો છે. અત્યારે ઈધણ પૂર્યા જ કરે છે. પણ હેન્ડલ મારવાનું નથી. સૂક્ષ્મ મશીનરી એ મિકેનિકલ ચેતન છે, પણ ત્યાં “મેં કર્યું’ એમ ગર્વ લે છે તેથી ચાર્જ થાય છે અને આવતા ભવના બીજ પડે છે.
- આખું જગત અચેતનને ચેતન માને છે અને ક્રિયામાં આત્મા માને છે. ક્રિયામાં આત્મા હોય નહીં અને આત્મામાં ક્રિયા હોય નહીં. પણ આવી વાત ક્યારે સમજાય ? જગતને તો અચેતન ચેતન ચલાવે છે. ચેતન જુદું છે, અચેતન પણ જુદું છે અને જગતને જે ચલાવે છે તેય જુદું છે. તે વિભાવિક ગુણ છે. તે અચેતન ચેતન છે. વિભાવિક ગુણ એટલે આત્માની ભ્રાંતિથી ઉત્પન્ન થાય છે તે, ચલાયમાન થયેલા મિશ્ર ચેતન.
મનુષ્યદેહ મોક્ષનો અધિકારી ડાર્વિને ઈવોલ્યુશન થીયરી લખી પણ તે ફુલ (પૂર્ણ) નથી. અમુક