________________
આપ્તવાણી-૧
૧૧૯
૧૨૦
આપ્તવાણી-૧
જ્ઞાતા-શેયીનો આ મન-બુદ્ધિ-ચિત્ત અને અહંકાર સાથેનો સંબંધ. આપણે જ્ઞાતા અને અંતઃકરણ તે શેય. શેય-જ્ઞાતા સંબંધ, શાદી સંબંધ નહીં. તેથી છૂટું ને છૂટું જ રહે “આપણાથી” તે !
આ લોકો જે હિપ્નોટાઈઝ કરે છે તે અંતઃકરણ પર થાય છે. અંતઃકરણના બધા જ ભાગોને ઝડપે. પહેલાં ચિત્તને ઝડપે પછી બીજા બધા ઝડપાય. અંતઃકરણ ઉપર અસર થાય એટલે બાહ્યકરણ પર અસર થાય. પહેલાં અંતઃકરણ પર અસર થવાની. શુન્ય મન થાય એટલે બાહ્યકરણ એના કહ્યા પ્રમાણે વર્તે. હિપ્નોટાઈઝ થયા પછી પોતાને ખબર ના પડે. પોતે શુન્ય જ થઈ જાય. પછી ભાન આવે ત્યારે શું થયું તે પણ યાદ ના હોય. આખી અંતઃકરણની શૂન્યતા થઈ જાય, ત્યાં ભાન જ ના રહે ને ! હિપ્નોટિઝમ દરેક ઉપર ના થઈ શકે. એ પણ હિસાબ હોવો જોઈએ તો જ થઈ શકે. આ તો રૂપક છે. હિપ્નોટિઝમની અસર અમુક સમય સુધી જ રહે, વધારે ના રહી શકે.
દેહ સાથે અંત:કરણની ભેટ મૂકીને એક જ કલાક જ્ઞાની પુરુષ સાથે બેસો તો જગતનો માલિક થાય. અમે એ એક કલાકમાં તો તમારાં પાપો ભસ્મીભૂત કરી નાખીએ અને દિવ્યચક્ષુ તમારા હાથમાં આપીએ, શુદ્ધાત્મા બનાવી દઈએ. પછી તમારે જ્યાં જવું હોય ત્યાં જાવ ને ! આ જ્ઞાન તો ઠેઠ મોક્ષે લઈ જાય ત્યાં સુધી જોડે જ રહેશે. અહીં અમારી હાજરીમાં અંતઃકરણ શુદ્ધિ થયા કરે. એમાં દુ:ખ થતાં હોય તો તે બંધ થઈ જાય. ઉપરાંત શુદ્ધિ થાય. એ શુદ્ધિથી તો સાચો આનંદ ઉત્પન્ન થાય ! કાયમની શાંતિ થાય !
છે તે વખતે મન અને અહંકાર અંતઃકરણમાં કાર્ય કરતાં હોય છે. ચિત્તનું ઠેકાણું હોતું નથી. ચિત્ત બહાર ભટકતું હોય છે તે ઘડીએ આ માળા મેં ફેરવી તેવો અહંકાર કરે છે, તે આવતા ભવ માટે બીજ નાખે છે. અત્યારે જે કરે છે તે કમ્પ્લિટ ડિસ્ચાર્જ છે. આ ડિસ્ચાર્જ થાય છે ત્યારે મૂઓ, એમાં અભિપ્રાય કરે છે. જેવા અભિપ્રાય બંધાય છે તેવું ફળ આવે છે. સારી ભાવનાવાળો અભિપ્રાય બાંધે છે કે આ માળા ફેરવું છું પણ ચિત્ત ઠેકાણે રહેતું નથી, ચિત્ત ઠેકાણે રહે તો સારું. તેથી આવતે ભવે તેવું મળી આવે છે અને કો'ક કહે છે, કે આ માળા ફેરવવાનું જલદી ઉકલી જાય તો સારું. તે તેવો અભિપ્રાય બાંધે છે, તેથી તેને માળા ફેરવવાનું જલદી ઉકલી જાય તેવું આવતે ભવ પ્રાપ્ત થાય છે.
જેવો અભિપ્રાય વર્તાય છે તેવું આવતા ભવનું બીજ વાવે છે. ત્યાં જ ચાર્જ થાય છે.
આ છોકરાં વાંચે છે ત્યાં જ મન-બુદ્ધિ-ચિત્ત અને અહંકાર - ચારેય હાજર રહે તો એક જ વાર વાંચવું પડે. ફરી વાંચવું જ ના પડે ! પણ આ તો વાંચે અહીં અને ચિત્ત ક્રિકેટ રમાતું હોય ત્યાં હોય, તે બધું વાંચેલું નકામું જાય છે. આ ખાટલાનો એક પાયો જો તૂટેલો હોય તો શું થાય ? કેવું ફળ આપે ? તેવું છે. આ અંતઃકરણનું પણ ! કવિએ ગાયું છે કે,
ભીડમાં એકાંત એવી સ્વપ્નમયી સૃષ્ટિમાં, સૂણનારો ‘હું જ ને ગાનારો ‘હું જ .”
આ મુંબઈની લોકલ ટ્રેનમાં સાંજના વખતે બરાબરની ભીડ હોય ત્યારે આમથી ગોદા મળે ને તેમથી મળે ત્યારે મન-બુદ્ધિ-ચિત્ત અને અહંકાર, બધાં જ બરોબરનાં ભીડમાં આવેલાં હોય, બધાં જ એન્ગઝડ હોય ત્યારે ‘પોતાને' (શુદ્ધાત્માને) તે વખતે જોવાની-જાણવાની ખરી મઝા આવે. ત્યારે એ એકલો પડે અને ત્યારે જ એની ખરી સ્વતંત્રતા મળે. અલ્યા, જેમ ભીડ વધારે અને ય વધારે તેમ ‘જ્ઞાતા’ની ‘જ્ઞાનશક્તિ” પણ ગજબની ખીલે. ખરેખરો ભીડમાં હોય ત્યારે પેલી બાજુ ‘જ્ઞાતા” પણ ખરેખર ખીલે, સંપૂર્ણ પ્રકાશમાં આવે. જેટલો સ્કોપ વધ્યો તેટલી શક્તિ
પ્રશ્નકર્તા : આ ભક્તો માળા ફેરવે છે ત્યારે અંતઃકરણની કેવી ક્રિયાઓ ચાલુ હોય છે ? મનમાં જાપ કરે છે. બહાર હાથથી મણકા ફેરવે છે અને ચિત્ત પાછું બીજી ક્રિયાઓમાં જતું રહ્યું હોય છે. એ શું? એ કર્યું મન કાર્ય કરે છે તે વખતે ?
દાદાશ્રી : મનમાં એક વખત નક્કી કરી દે કે માળા ફેરવવી છે. ત્યાર પછી માળા એની મેળે શરૂ થઈ જાય છે. હાથ એનું કાર્ય કર્યા કરે