________________
આપ્તવાણી-૧
૯૬
આપ્તવાણી-૧
ખાઈને પણ દિયા તો કરવો પડશે જ ને ? તેથી જ અમે કહીએ છીએ કે ‘ઓનેસ્ટી ઈઝ ધી બેસ્ટ પોલિસી એન્ડ ડીસ્ઓનેસ્ટી ઈઝ ધી બેસ્ટ ફૂલિશનેસ.”
એ લક્ષમાં હશે તો પશ્ચાત્તાપથી મોટી જોખમદારીમાંથી છૂટી જશો ને એવા સંયોગ પણ મળી રહેશે કે તમારે એક ટ્રીક વાપરવી નહીં પડે ને ધંધો સરસ ચાલશે. પાછા લોક તમારા ધંધાને વખાણશે.
જો આપણે મોક્ષે જવું હોય તો જ્ઞાનીના કહ્યા અનુસાર કરવું જોઈએ અને જો મોક્ષે ના જવું હોય તો જમાનાને અનુસરીને કરવું. પણ મનમાં એટલો ખટકો તો અવશ્ય રાખવો જ કે મારે આવો ટ્રીકવાળો ધંધો નથી કરવો. તે એવો ધંધો મળી આવશે. વેપારમાં તો એવું હોવું જોઈએ કે નાના છોકરા આવે તોય માબાપને ભો ના હોય કે છોકરો છેતરાશે.
લક્ષ્મીજી શાથી ખૂટે છે ? લક્ષ્મી શાથી ખૂટે છે ? ચોરીઓથી. જ્યાં મન, વચન, કાયાથી ચોરી નહીં થાય ત્યાં લક્ષ્મીજી મહેર કરે. લક્ષ્મીનો અંતરાય ચોરીથી છે.
પૈસા કમાવવા માટે અક્કલ વાપરવાની ના હોય. અક્કલ તો લોકોનું ભલું કરવા માટે જ વપરાય.
જ્ઞાન જાણવાથી પ્રકાશમાં આવે કે શું કરવાથી પોતે સુખી થાય અને શું કરવાથી દુઃખી થાય છે ? અક્કલવાળા તો ટ્રીક વાપરીને બધું બગાડે છે.
ટ્રીક શબ્દ જ ડિક્શનરીમાં ના હોવો જોઈએ. ‘વ્યવસ્થિત'નું જ્ઞાન શા માટે આપ્યું છે ? ‘વ્યવસ્થિત’માં જે હોય તે ભલે હો. અગિયારસો રૂપિયા નફો હોય તો ભલે હો અને ખોટ હોય તો તે પણ ભલે હો. આ તો ‘વ્યવસ્થિત’ના હાથમાં સત્તા છે, આપણા હાથમાં સત્તા નથી. જો આપણા હાથમાં સત્તા હોય તો કોઈ માથાના વાળ ધોળા જ ના થવા દે. ગમે તે ટ્રીક ખોળી કાઢે ને કાળાને કાળા જ વાળ રાખે.
ટ્રીક વગરનો માણસ સરળ લાગે. તેનું મોટું જોઈએ તોય રાજી થઈ જવાય. પણ ટ્રીકવાળાનું મોટું તો ભારે લાગે. દિવેલ પીધેલા જેવું લાગે. પોતે ‘શુદ્ધાત્મા’ થયા પછી આ બધો માલ ચોખ્ખો કરવો પડશે ને ? જેટલું લિયા એટલે દિયા તો કરવું જ પડશે ને ! અને ટ્રીકથી ભરેલો માલ માર
બુદ્ધિક્રિયા અને જ્ઞાતક્રિયા જે જે અશુદ્ધ, અશુભ કે શુભ જાણે તે બુદ્ધિક્રિયા છે, જ્ઞાનક્રિયા નહીં. જ્ઞાનક્રિયા તો કેવળ શુદ્ધને જ જુએ અને જાણે. બુદ્ધિ શેયને જ્ઞાતા મનાવે. ‘હું ચંદુલાલ છું’ એ શેય છે. તેને જ જ્ઞાતા મનાવે છે. તે બુદ્ધિ છે. એમાં અહંકાર ભળેલો જ હોય. શેયને જ્ઞાતા માને. બુદ્ધિક્રિયાને જ જ્ઞાનક્રિયા માની લે તો પછી મોક્ષ કેમ કરીને અનુભવાય ?
બુદ્ધિથી બિલકુલ સામીપ્ય ભાવવાળું દેખાય. છતાં બુદ્ધિનું ગજું જ નથી કે શેયને જોય અને જ્ઞાતાને જ્ઞાતા જોઈ શકે. કારણ બુદ્ધિ સ્વયં શેય સ્વરૂપ છે. એટલે રિયલ સત્યને ના જોઈ શકે.
જગતનો આદિ-અંત છે જ નહીં. એ બાબતમાંયે બધાએ બુદ્ધિ વાપરીને ડખો કર્યો. અલ્યા, એ જાણવાથી તને શો લાભ ? જગત અનાદિ-અનંત છે, ગોળ જેવું છે. ગોળમાં આદિ કેવું અને અંત કેવો ? અનાદિ-અનંત છે એવું તો તું જ્યારે બુદ્ધિથી પર થઈને જ્ઞાની થઈશ એટલે એની મેળે સમજાઈ જશે.
સ્વચ્છંદ એટલે બુદ્ધિભ્રમ, સ્વચ્છેદથી પોતે પોતાનું ભયંકર અહિત કરી રહ્યા છે. પોતપોતાની સમજણે ચાલે તે સ્વચ્છંદ. પછી તે શુભ કે અશુભ કાર્યમાં હો કે શાસ્ત્ર વાંચવામાં હો. જો એક અવળી સમજણ શાસ્ત્ર વાંચતા ઉત્પન્ન થઈ ગઈ તો અનંત અવતાર ભટકવાનું સાધન ઊભું થઈ જશે ? માટે સ્વચ્છેદથી ચેતતા રહેજો.
જ્યાં વિપરીત બુદ્ધિ શરૂ થઈ ગઈ ત્યાં યુ આર હોલ એન્ડ સોલ રિસ્પોન્સિબલ ફોર ધેટ, તમે જ પૂરા જવાબદાર, ત્યાં પછી ભગવાન હાથ ઘાલવા ના આવે. વિપરીત બુદ્ધિ તો આપનાર અને લેનાર - બન્નેયને દુ:ખી કરે.