________________
આપ્તવાણી-૧
તે ખરેખર આદર્શ સાજિકતા હતી. ભારતમાં પહેલાં ચાર વર્ગો પાડેલા હતા; બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય, વૈશ્ય અને શુદ્ર. તે ડેવલપમેન્ટ બતાવતા હતા. હવે તો ડેવલપમેન્ટ ટોપ પર ગયું. સુથારના દીકરાયે એટલા જ પાવરધા. સાહજિકતા એ કાળમાં પરિપૂર્ણ હતી, તે એટલું બધું ઊંચે ગયું હતું, તે ત્યાંથી ધીમે ધીમે નીચે ઊતરવા લાગ્યું. નિયમ એવો જ છે. જે ચાર વર્ગો હતા તેનો લોકોએ દુરુપયોગ કર્યો. તે હરિજનોનો તિરસ્કાર કર્યો. તે બુદ્ધિનો એટલો બધો તીક્ષ્ણ દુરુપયોગ કર્યો કે તે અસહજ બનતા ગયા ને ભારતનો સૂરજ આથમી ગયો. ભયંકર દુરાગ્રહી થઈ ગયા. છેલ્લામાં છેલ્લી કોટિના, રાક્ષસી કોટિના આચાર થઈ ગયેલા. અરે, કોઈ વીસ વરસની રાંડેલી મળે તો બિચારીને શાંતિ આપવાને બદલે અપશુકન થયા તેમ કહે ! મૂઆ, રાંડેલી એટલે તો ગંગાસ્વરૂપ કહેવાય, તેના અપશુકન કેવી રીતના હોય ? ત્યાર પછી અંગ્રેજો આવ્યા. તે તેમની સહજતાનું મિશ્રણ થયું. એટલે અહીંના લોકોને કંઈક ઠંડક વળી.
૪
આ તો બધું એક્સેસ થઈ ગયું હતું, તેનાં પિરણામ હતાં. હવે ભારતનો સૂરજ ઊગે છે. અત્યારે ફોરેનમાં બધે સંધ્યાકાળના પાંચ વાગ્યા છે ને અહીં ભારતમાં મળસકાના પાંચ વાગ્યા છે. તે ફૂલ લાઈટ થવાનું છે. અમે ૧૯૪૨ની સાલથી કહીએ છીએ કે ૨૦૦૫ની સાલમાં
હિન્દુસ્તાન વર્લ્ડનું કેન્દ્ર થઈ ગયું હશે. અત્યારે થઈ રહ્યું છે. પછી ફોરેનની પ્રજા અહીં ભણવા આવશે કે જીવન કેમ જીવવું ? નોર્માલિટી કોને કહેવાય ? તેઓ એટલા બધા એબવ નોર્મલ થઈ ગયા કે જીવન જીવતાંય
ના આવડ્યું ! ભૌતિક સુખો અપાર વધારી દીધાં તોય મૂઆ રાતે તો ઊંઘની ગોળીઓ ખાઈને સૂઈ જાય છે ! અલ્યા, ઝેર ખાઉં છું તું ! એટલો બધો એક્સેસ થઈ ગયો કે ઊંઘ એ તો કુદરતી બક્ષિશ છે તેય ખોઈ બેઠો. આને જીવન કેમ કહેવાય ? અલ્યા, ચંદ્ર સુધી પહોંચી ગયા પણ તેમાં તારું શું વળ્યું ? તારી ઊંધવાની ગોળીઓ ખાવાની મટી ?
સાધક દશા
સાધુ કોને કહેવાય ? આત્મદશા સાધે તે સાધુ. સાધુ તો સાધક જ હોય. જ્યારે આજે કળિયુગમાં સાધુ તો સાધક-બાધક દશામાં જ રહે છે.
આપ્તવાણી-૧
આ સામાયિક-પ્રતિક્રમણ કે ધ્યાન કરે ત્યારે સો કમાય અને શિષ્ય જોડે કઢાપો-અજંપો કરે તે એકસો પચાસની ખોટ ખાય ! નિરંતર સાધક દશા તો સ્વરૂપનું ભાન થયા પછી જ ઉત્પન્ન થાય. સાધક દશા એટલે સિદ્ધ દશા ઉત્પન્ન થતી જ જાય. સિદ્ધ દશાથી મોક્ષ ને સાધક-બાધક દશાથી સંસાર. આમાં કોઈનો દોષ નથી. અણસમજણની ફસામણ છે. બાકી તેમનીય ઈચ્છા તો સાધક દશાની જ હોય ને !
૫૦
પુણ્ય અને પાપ
જગતમાં આત્મા ને પરમાણુ બે જ છે. કોઈને શાંતિ આપી હોય, સુખ આપ્યું હોય તો પુણ્યના પરમાણુ ભેગા થાય ને કોઈને દુઃખ આપ્યું હોય તો પાપના પરમાણુ ભેગા થાય. પછી એ જ કરડે. ‘ઈચ્છા મુજબ થાય છે તે પુણ્ય અને ઈચ્છા વિરુદ્ધ થાય છે તે પાપ.’ પાપ બે પ્રકારનાં ને પુણ્ય બે પ્રકારનાં :
(૧) પાપાનુબંધી પાપ : અત્યારે પાપ ભોગવે છે ને પાછો અનુબંધ પાપનો નવો બાંધે છે. કોઈને દુઃખ આપે છે ને પાછો ખુશ થાય છે.
(૨) પુણ્યાનુબંધી પાપ : પૂર્વના પાપને લીધે અત્યારે દુઃખ (પાપ) ભોગવે છે, પણ નીતિથી અને સારા સંસ્કારથી અનુબંધ પુણ્યનો બાંધે છે.
(૩) પાપાનુબંધી પુણ્ય : પૂર્વના પુણ્યથી આજે સુખ ભોગવે છે પણ ભયંકર પાપનો અનુબંધ બાંધે છે. અત્યારે બધે પાપાનુબંધી પુણ્ય છે. કોઈ શેઠને એવો મોટો બંગલો હોય ત્યારે સુખેથી બંગલામાં ના રહી શકે. શેઠ આખો દિવસ પૈસાને માટે બહાર હોય. જ્યારે શેઠાણી મોહબજારમાં સુંદર સાડી પાછળ હોય ને શેઠની દીકરી મોટર લઈને ફરવા નીકળી હોય. નોકર એકલા ઘેર હોય અને આખો બંગલો ભેલાઈ જાય. બધું પુણ્યના આધારે, બંગલો મળ્યો, મોટર મળી, ફ્રીજ મળ્યું. એવું પુણ્ય હોય છતાં પાપનો અનુબંધ બાંધે તેવાં કરતૂત હોય. લોભ-મોહમાં સમય જાય અને ભોગવી પણ ના શકે. પાપાનુબંધી પુણ્યવાળા લોકો તો વિષયોની લૂંટબાજી જ કરે.
(૪) પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય : પુણ્ય ભોગવે ને સાથે આત્મકલ્યાણ અર્થે