________________
આપ્તવાણી-૧
૪૩
અમારી પાસે બે જ વસ્તુ લઈને આવજો. એક ‘હું કંઈ જ જાણતો નથી’ ને બીજું ‘પરમ વિનય’. ‘હું કંઈક જાણું છું’, એ તો મૂઆ કેફ છે અને જો ખરેખર જાણ્યું એટલે એ તો પ્રકાશ કહેવાય ને પ્રકાશ હોય ત્યાં ઠોકર ન વાગે. ત્યારે આ તો ઠેર ઠેર ઠોકર વાગે છે, તેને જાણ્યું શી રીતે કહેવાય ? એકેય ચિંતા ઘટી ? સાચું જાણ્યું હોય તો એક પણ ચિંતા ના થવી જોઈએ. જો ‘હું કંઈક જાણું છું’ તેમ તું માને છે તો પછી તારા અધૂરા ઘડામાં હું શું રેઢું ? તારો ઘડો ખાલી હોય તો હું તેમાં અમૃત ભરી આપું. પછી તારે જ્યાં જવું હોય ત્યાં જજે. છોકરાં-છૈયાં પરણાવજે, સંસાર ચલાવજે પણ મારી આજ્ઞામાં રહેજે.
આ વાત અપૂર્વ કહેવાય. પૂર્વે સાંભળેલી ના હોય, વાંચેલી ના હોય. આખા જગતનું કલ્યાણ કરવાના અમે નિમિત્ત છીએ, કર્તા નહીં. જગત પોલંપોલ
આ જગત આખું પોલંપોલ છે. તે અમે અમારા જ્ઞાનથી જોઈને કહીએ છીએ. તું જો જગતને ચોક્કસ માનીને ચાલે તો તે તારી જ ભૂલ છે. પોલંપોલ એટલે અવકાશ-આકાશ.
જ
એક વૈદ્ય હતો. તેણે તેના એક દર્દીને બહુ સરસ દવા આપી. તેણે માત્ર એક મરચાંની ચરી પાળવાની કહી. કારણ કે એ રોગ જ એક્સેસ મરચાં ખાવાથી ઉત્પન્ન થતો હતો. વૈદે બિચારાએ બહુ મહેનત કરી, સારામાં સારી દવા આપી. આમ બદલી ને તેમ બદલી. પણ મહિનો-બે મહિના થયા તોય દરદમાં કંઈ ફેર પડે નહીં. એક દા'ડો વૈદ્ય અચાનક એ દર્દીને ઘેર જઈ પહોંચ્યો. તે તેણે જોયું કે, દર્દી જમવા બેઠો હતો ને થાળીમાં બે મોટાં લીલા મરચાં હતાં. તે વૈદ્ય એકદમ રોષે ભરાયો. અને
એકદમ ઈમોશનલ થઈ જતાં ત્યાં ને ત્યાં તેનું હાર્ટ ફેઈલ થઈ ગયું ! આમાં દોષ કોનો ? મૂઆ, દર્દી તો ઝેર પીએ પણ તેં શું કામ ઝેર પીધું ? આ તો પોલંપોલ છે. કોઈ સ્ટેશને ચોંટી રહેવા જેવું જ નથી. નહીં તો ફસાયો જ સમજ. આ તો મરચાં દર્દી ખાય ને મગજમાં પારો ચઢીને નસ
ફાટી જાય વૈદ્યની ! આ તો દેખ્યાનું જ ઝેર છે ને ! જો ચામાં લીંટ પડેલી
આપ્તવાણી-૧
જુએ તો ઝેર ચઢે, પણ ના જાણ્યું હોય તે ટેસથી મૂઆ પી જાય. આ તો દેખે ત્યારે એને લાગે કે ખોટું થયું, એનું જ નામ પોલંપોલ. સાચી વાત જાણે ત્યારે ભડકે ને ના જાણે તો કશું જ નહીં.
૪૪
એક માણસ મારી પાસે આવતો. તે તેને એક છોડી હતી. તેને મેં પહેલેથી જ સમજાવ્યું હતું કે આ તો કળિયુગ છે. એમાં કળિયુગની અસર છોડીનેય થાય. માટે ચેતતો રહેજે. તે એ માણસ સમજી ગયો. અને જ્યારે એની છોડી બીજા જોડે નાસી ગઈ ત્યારે એ માણસે મને યાદ કર્યો. ને મારી પાસે આવ્યો ને કહેવા લાગ્યો, ‘તમે કહી હતી તે વાત સાચી. જો તમે મને આવી વાત ના જણાવી હોત તો મારે ઝેર જ પીવું પડત.’ આવું છે આ જગત ! પોલંપોલ. જે થાય તે સ્વીકાર્ય કરી લેવું પડે. એમાં તે કંઈ ઝેર પીવાય ? ને મૂઆ, એ તો તું ગાંડો ગણાઈશ. આ તો કપડાં ઢાંકીને આબરૂ રાખે છે અને કહે છે કે અમે ખાનદાન.
જ્યારે જ્ઞાની પુરુષ બહુ ડાહ્યા હોય. આખું સડી જાય તે પહેલાં જ કાપી નાખે. આ જગતને કમ્પ્લિટલી પોલંપોલ જોવું એ શું જેવી તેવી વાત છે ?
આ ભરવાડો શું કરે છે ? ‘ટીહી ટીહી’ કરીને ઘેટાંને ‘વાડા’માં બાંધે છે તે પછી તો તે એકેય ઘેટાંને છટકવા ના દે. ઘેટાં જાણે કે વાઘથી રક્ષણ કરે છે અને ભરવાડ કહેય ખરો કે હું ઘેટાંનું રક્ષણ કરું છું. પણ ભરવાડો એ ઘેટાંનો શો શો ઉપયોગ કરી લે છે તે ઘેટાંને શું સમજાય ? રોજ દોહી લ્યે. એના વાળ જે એનું ઠંડીથી રક્ષણ કરતા હતા તે ઉતારી લે ને છેવટે મહેમાન આવે ત્યારે શાક કરી ખાય ! આનું નામ પોલંપોલ !
મનુષ્યાનું નિશ્ચિતપણું
આ કળિયુગના બધા જ મનુષ્યોને નિરાશ્રિત કહેવાય. આ જાનવરો બધા આશ્રિત કહેવાય. આ મનુષ્યોને તો કોઈનોય આશરો નથી. કોઈનો આશરો લીધો હોય તો પોતે જ નિરાશ્રિત હોય તે તારો શો શક્કરવાર વળવાનો ? હવે નિરાશ્રિત કેવી રીતે તે હું તમને ભગવાનની ભાષામાં સમાવું.