________________
આપ્તવાણી-૧
આપ્તવાણી-૧
એમના રોગને કાઢવા ગજબની મહીં વીતરાગતા સાથે સંપૂર્ણ કરુણાભરી વાણી સરી પડે છે !! એમાં એમનો દોષ નથી, એમની ઈચ્છા તો મોલે જ જવાની છે પણ અણસમજણથી અવળું થાય છે. કાળ જ બહુ વિચિત્ર આવ્યો છે. તેની આંધીમાં બધા લપટાયા છે.
અમને તો અપાર કરતા હોય. અમને સહુ નિર્દોષ જ દેખાય. કારણ કે અમે જાતે નિર્દોષ દૃષ્ટિ કરીને આખાય જગતને નિર્દોષ જોઈએ છીએ !
તિર્દોષ દષ્ટિ ભગવાન મહાવીરની સભામાં આચાર્ય મહારાજ બેઠા હતા. તે તેમને મહીં જરાક કેફ થઈ ગયો કે ‘હું બહુ જાણું છું’ અને ‘હું કંઈક જાણું છું.' તે તેમણે ભગવાનને પૂછયું, ‘ભગવાન, તમારામાં અને મારામાં હવે ફેર કેટલો? હજુ મારે કેટલા અવતાર બાકી રહ્યા છે ?” તે આચાર્ય મહારાજને એમ કે ત્રણેક ભવમાં મોક્ષ થઈ જશે ! ભગવાન તો વીતરાગ પણ અંદરખાનેથી આચાર્ય મહારાજની વાત સમજી ગયા. તેમણે કહ્યું, પ્રશ્ન તો સારો છે, પણ બે-પાંચનું પુણ્ય ઉદયમાં આવ્યું છે, તો તેમને પણ બોલાવો. ગામના નગરશેઠ, સતી, વેશ્યા, ગજવાં કાપનારને બોલાવો ને પેલો ગધેડો બહાર ઊભો છે તેનીય વાત તમને કહું. ‘હે આચાર્ય મહારાજ ! મારામાં, તમારામાં આ નગરશેઠનામાં, સતીમાં, વેશ્યામાં, ગજવાં કાપનારમાં ને પેલા ગધેડામાં જરાય ફેર નથી.” મહારાજ બોલ્યા, ‘શું બોલ્યા ભગવાન ! તમારામાં અને અમારામાં કંઈ ફેર નથી ? ફેર તો ઘણો બધો દેખાય છે ને ?”
ત્યારે ભગવાન બોલ્યા, “જુઓ, ફેર તે તમને તમારી દૃષ્ટિથી દેખાય છે. અમે આજથી ત્રીજા અવતાર પૂર્વે જ્ઞાની પુરુષના શિષ્ય થયેલા. તેમણે અમારી દૃષ્ટિ નિર્દોષ કરી આપી. તે દૃષ્ટિનો અમે બે અવતારમાં ઉપયોગ કર્યો અને આ અવતારમાં સંપૂર્ણ નિર્દોષ થયા. સંપૂર્ણ નિર્દોષ દૃષ્ટિ કરી અને સર્વેને સંપૂર્ણ નિર્દોષ જોયા. તે નિર્દોષ દૃષ્ટિથી અમે કહીએ છીએ કે તમારા, અમારામાં ને બધાનામાં કંઈ જ ફેર નથી !” આચાર્ય મહારાજ કહે, ‘પણ પ્રભુ ! અમને તો બહુ ફેર લાગે છે. તમે સતીને ને વેશ્યાને,
નગરશેઠને ને ગજવાં કાપનારને, મને અને પેલા ગધેડાને બધાંને એકસરખા શી રીતે કહો છો ? અમને નથી સમજાતું. આ વાત માન્યામાં નથી આવતી.” ભગવાને કહ્યું, ‘જુઓ, આચાર્ય મહારાજ ! તમારામાં-અમારામાં, નગરશેઠનામાં, સતીમાં, વેશ્યામાં, ગજવાં કાપનારમાં ને પેલા ગધેડામાં માલ એક જ સરખો છે. બધાનામાં એકસો વીસ કાઉન્ટનું એક તોલો સૂતર ને તે ય પાછું ચુ શોરોક મિલનું છે. બધામાં સરખું જ છે. એ જ મિલનું અને એ જ એકસો વીસ કાઉન્ટનું એક તોલો સૂતર ! ફેર માત્ર એટલો જ છે કે તમારા બધાનું ગૂંચાયેલું છે ને મારી ગૂંચ નીકળી ગઈ છે ! આ સહુમાં સૌથી ઓછો અવતાર પેલા ગધેડાના થાય તેમ છે તેમ અમે અમારા જ્ઞાનથી જોઈને કહીએ છીએ. કારણ કે આચાર્ય મહારાજ, તમે શાસ્ત્રોનાં શાસ્ત્રો ભણ્યા, તેનો માનસિક બોજો ઉતારતાં તમને ઘણા અવતાર થાય અને આ ગધેડાને તો આગલે અવતારે જ્ઞાની પુરુષનો ભેટો થશે અને તેનો મોક્ષ થઈ જશે !”
કેફ અને મોક્ષ માનસિક બોજો એ કેફ છે. જેટલો કેફ ઓછો એટલો વહેલો મોક્ષ થાય !
કેફીનો મોક્ષ ક્યારેય પણ ના થાય. ‘હું કંઈક જાણું છું' એ તો બહુ ભારે કેફ કહેવાય. ઊંઘમાંય તે કેફ રહે. મોક્ષ તો નિકેફીનો થાય. કેફીનો ક્યારેય પણ ના થાય. આ શાસ્ત્રો વાંચ્યાં, ધારણ કર્યો તે મોક્ષના સાધન માટે કે કેફ વધારીને ભવોભવ રખડામણનું સાધન કર્યું ? આ દારૂડિયાનો કેફ તો પાણી છાંટે તે તરત જ ઊતરી જાય. પણ હું કંઈક જાણું છું' તે શાસ્ત્રો વાંચ્યાનો કેફ ક્યારેય પણ ના ઉતરે.
મત-વચન-કાયાનું લફરું આ મોઢા પર એક બાજરીના દાણા જેટલી ફોલ્લી થઈ હોય તો મૂઓ, અરીસામાં મોટું જો જો કરે. કારણ તે માને છે કે હું જ “ચંદુલાલ’ છું. તે દેહને પણ ‘હું' જ છું તેમ માને છે. તેથી મૂઓ અરીસામાં જો જો કરે છે. પણ આ દેહ તમારો નથી. દેહ તો લફરું છે. કોઈ છોકરો, છોકરીને લઈને ફરતો હોય ત્યારે બાપ કહે, ‘અલ્યા ! આ લફરું ક્યાં વળગાડ્યું ?”